تخصیص جزیره‌ای بودجه در بخش حمل‌و‌نقل

پول‌نیوز - لایحه بودجه سال 96، صبح روز شنبه در حالی توسط دولت به مجلس شورای اسلامی تقدیم شد که به نظر می‌رسد دولت تمام تلاش خود را به کار بسته است تا بودجه برخی سازمان‌های زیرمجموعه خود را به‌صورت کاهشی ببندد.

به گزارش روزنامه دنیای خودرو، سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای نیز یکی از همین سازمان‌هاست که بودجه آن نیز از این قاعده مستثنی نبوده است. مبلغ پیشنهادی دولت برای بودجه این سازمان در حالی 10.215.297 میلیون ریال پیشنهاد شده است که مقایسه این رقم با رقم مصوب در سال 95 حاکی از کاهشی در حدود 28 درصد است.

البته نکته حائزاهمیت این است که این بودجه در حال‌حاضر در مرحله لایحه و تا تبدیل به قانون ممکن است تغییراتی در آن انجام شود. با تمام این تفاسیر، کاهش بودجه سال جاری امری فراگیر در بین سازمان‌های دولتی است.

نکته دیگری که وجود دارد این است که دولت به‌طور کلی در طرح‌های تملکی دارایی سرمایه به ‌استثنای طرح‌هایی که در چهار بخش آب، فاضلاب، ریل و محیط‌ زیست که مورد تاکید ویژه رئیس‌جمهور است، سیاست کاهشی بودجه را در پیش‌گرفته است.

در این رابطه و برای پیگیری تاثیر بودجه پیشنهادی دولت بر حوزه حمل‌و‌نقل گفت‌و‌گویی را با جواد سمساری‌لر، رئیس انجمن صنفی شرکت‌های حمل‌و‌نقل بین‌المللی ترتیب داده‌ایم.

* همان‌طور که اطلاع دارید لایحه بودجه راهداری کشور در سال 96 از سوی دولت با 28 درصد کاهش همراه بوده است. به‌نظرتان این کاهش بودجه چه تبعاتی در پی خواهد داشت؟

- این موضوع مورد تازه‌ای نیست و حمل‌و‌نقل همواره مغفول واقع شده است. در دوره‌هایی قصد کمک به این حوزه را داشته‌اند که نتیجه‌ای در برنداشت و در دوره‌های دیگر نیز به همین ترتیب که می‌بینید با کاهش بودجه همراه بوده است. با توجه به وضعیت موجود، حمل‌و‌نقل در کشور ما چه در حوزه زمینی و چه در دیگر حوزه‌ها شاهد روند صعودی نیست و به‌طبع سرمایه‌هایی که به این حوزه وارد شد و تا امروز در چرخش بوده‌، متاسفانه در حال انتقال به بخش‌های دیگر است، چون هزینه‌ها، مشکلات و مقررات حوزه حمل‌و‌نقل جوابگوی این بخش نیست. حال اگر این بودجه را هم کاهش دهند، دیگر اوضاع کاملا مشخص است.

در جریان هستید سازمان حمل‌و‌نقل و پایانه‌ها هر‌سال عوارض را افزایش می‌دهد و از طرفی درآمد ما در حال‌حاضر صرفا در بخش ترانزیت کالاست و با توجه به مسائل و مشکلات مقرراتی در کشور، ترانزیت کالا هم در مسیر نزولی است. متاسفانه در این حوزه در مقایسه با سال گذشته تناژ بسیار کمتری را جابه‌جا کرده‌ایم.

* ریشه این مشکلات را در چه می‌بینید؟

- واقعیت ماجرا این است که عمده مشکلات حمل‌و‌نقل کشور، به‌خصوص در بُعد بین‌المللی، نداشتن متولی خاص است. طبیعی است وزارت راه‌و‌شهرسازی هم که واژه «حمل‌و‌نقل» را به آن اضافه کرده‌اند، متاسفانه در بسترسازی برای حمل‌و‌نقل موفق عمل نکرده است. بنابراین این کمبود بودجه بر شرایط حاکم تاثیرگذار خواهد بود. این در حالی است که وسایل نقلیه ما عمدتا عمری 25 ساله دارند و عمر ناوگان همواره در حال افزایش است. وسایل نقلیه جدید سوخت کمتری می‌سوزانند و از نظر مالی، آب‌و‌هوایی و ... به نفع کشور هستند اما هیچ‌کس در ارتباط با حل چنین مشکلاتی پیش‌قدم نیست.

* همان‌طور که در لایحه بودجه مشخص شده، تاکید دولت بر تمرکز بودجه در حوزه‌های ریلی، فاضلاب و محیط‌زیست است. به نظر شما دلیل توجه و تمرکز بیش از حد دولت به حوزه ریلی چیست؟

- اول باید این موضوع مشخص شود این بودجه به کدام‌یک از بخش‌های صنعت ریلی تزریق خواهد شد. همه ما بر این باوریم کشور پهناوری مانند ایران نباید دارای چنین وضعیت ریلی باشد. این موضوع طبیعی است که هر مسئولی بر چند حوزه خاص متمرکز می‌شود و پیشرفت آن را پیگیری می‌کند، اما حمل‌و‌نقل کشور ما  باید حمل‌و‌نقلی ترکیبی و متشکل از ریل، دریا، هوا و جاده باشد که متاسفانه این مساله به هیچ وجه مد نظر قرار نمی‌گیرد. برخی راه‌آهن را مورد‌توجه قرار می‌دهند و می‌خواهند آن را جلو ببرند، برخی دیگر هم به دیگر حوزه‌ها توجه نشان می‌دهند و نتیجه آن هم مشخص است. امروز در عرصه حمل‌و‌نقل چه اتفاقی افتاده است؟

وجود راه‌آهن پیشرفته در کشور بسیار ضروری است و هیچ کس منکر آن نیست، اما همه می‌دانیم دریا، بندر به بندر و راه‌آهن، ایستگاه‌به‌ایستگاه است. ما شبیه کشورهای آسیای‌میانه یا شوروی سابق به سمت هر کارخانه‌ای ریل نداریم! بنابراین این 4 جنبه حمل‌و‌نقل باید بتوانند به کمک یکدیگر، بار حمل‌و‌نقل در کشور را به دوش بکشند. مساله این است که متاسفانه در حوزه راه‌آهن نیز تا امروز توفیقی نداشته‌ایم.

* با توجه به این که لایحه بودجه هنوز تبدیل به قانون نشده است، چه پیشنهادی برای حل چنین معضلی و رسیدن به بهترین خروجی در حوزه حمل‌و‌نقل دارید؟

- حمل‌و‌نقل کشور نیاز به یک متولی خاص دارد. وزارت راه، شهرسازی و حمل‌و‌نقل که البته حمل‌و‌نقلی هم به‌صورت رسمی در نام آن وجود ندارد، همان‌طور که از نامش مشخص است، راه می‌سازد و به آن نیز به چشم همان ساختمان نگاه می‌کند. در کنار آن شهرسازی هم انجام می‌شود اما در رابطه با حمل‌و‌نقل هیچ متولی و هیچ سازمان خاصی وجود ندارد که در این حوزه مقررات وضع کند و بر آن نظارت داشته باشد.

* یعنی صراحتا پیشنهادتان تشکیل وزارت حمل‌و‌نقل است.

- در همه جای دنیا حمل‌و‌نقل وزارتخانه‌ای جداگانه دارد که وظیفه قانون‌گذاری، پیگیری و نظارت را برعهده دارد، ولی در ایران چنین سازمانی وجود ندارد اما معاونت‌هایی که برای حمل‌و‌نقل ایجاد شده است، متاسفانه کاری از پیش نمی‌برند و از عهده کار برنمی‌آیند، زیرا آنها هم تحت نظر وزارت خانه عریض و طویل به‌نام وزارت راه‌و‌شهرسازی مشغول به‌کار هستند.

* پس به نظرتان این کاهش بودجه به نفع حمل‌و‌نقل کشور نیست؟

به‌نظرم این کاهش‌ها یا افزایش‌ها در بودجه دارای تاثیر معکوس در حمل‌و‌نقل کشور است. امروز شاهد کاهش ترانزیت کشور هستیم، زیرا هیچ متولی خاصی وجود ندارد پیگیر کارهای این حوزه شود و 4 ارگان به صورت هم‌زمان در امور آن دخالت دارند، بنابراین نمی‌توان انتظار داشت اوضاع آن بهتر از این باشد!