فرهنگ قاچاق و قاچاق فرهنگی

پول‌نیوز - در سالهای اخیر شاهد سیر صعودی قاچاق کالا و واردات بیرویه کالاهای مصرفی بدون مجوز در کشورهای مختلف هستیم. این پدیده در کشورهایی که سیستم قیمت گذاری ناکارآمد دارند و یا هزینه های تولید در آنها بالا است و تجارت خارجی با موانع بیشتری روبرو است، بیشتر دیده میشود. در کشور ما هم که یک اقتصاد نه چندان کارآمد جریان دارد و اصول اقتصادی در مسائل مختلف به درستی اجرا نمیشود، بخشی از نیازهای داخل از طریق کانال های غیررسمی مثل قاچاق تأمین میشود.

اما از آنجایی که قاچاق براساس یک انگیزه اقتصادی انجام میشود و متأسفانه در ایران هزینه انجام این کار پایین میباشد، قطعاً این موضوع شیوع و عمومیت بیشتری پیدا کرده است و باعث شده فرهنگ قاچاق در برخی بخشها نهادینه گردد. تا حدی که برای عدهای از سودجویان، این نوع فعالیتها و هنجارشکنی ها تبدیل به یک عادت شده و حتی به عنوان شغلشان محسوب میگردد.

اما این پایان ماجرا نیست.زمانی که در جامع های، فعالیت غیرقانونی تبدیل به یک عادت و فرهنگ برای عدهای هرچند محدود شود، این شروع ناهنجاریها در تمام عرصه های دیگر خواهد بود.این روزها قاچاق کالا به یکی از بهترین راههای ورود ابزارهای تهاجم فرهنگی به داخل کشورمان تبدیل شده است.

بطور کلی ماهیت برخی از کالاهای قاچاق، موجب ترویج فرهنگ ابتذال و تهاجم فرهنگی شده است و این پدیده یکی از پیامدهای شوم قاچاق کالا در عرصه اجتماعی به شمار میرود. واردات اجناس قاچاق و ترویج مصرف این نوع کالاها، نوعی تبلیغ عملی و ترویج فرهنگ بیگانه و تهدید برای اصالتهای فرهنگی و حتی دینی در جامعه ما به شمار میرود؛ به ویژه آنکه الگوپذیری در مصرف، ناخواسته الگوپذیری در اخلاق و رفتار را نیز در پی خواهد داشت.

از طرفی، ایران به عنوان یک کشور با درصد جمعیت کودکان و نوجوانان و جوانان نسبتاً بالا، بیشتر از کشورهایی با اکثریت جمعیت کهنسال در معرض چنین آسیب هایی قرار دارد. بهخصوص در عصر حاضر که کالاها و وسایل الکترونیکی و فنآوریهای وابسته به آن، به عنوان عامل اصلی ارتباطی بین جوامع مختلف، رشد و توسعه فزایندهای داشته و از لحاظ کمیت و کیفیت به طور گستردهای در کشور ما اشاعه پیدا کرده است. فرآوردهها و محصولاتی که عموماً دارای محتوای ناسالمی بوده و پیامها و الگوهایی نیز که به مخاطبین خود ارائه میدهند نمونه هایی از ابتذال و بی فرهنگی بهشمار میروند.

این محصولات که تعدادشان روز به روز بیشتر هم میشود، عبارتند از: انواع محصولات صوتی و تصویری، از جمله فیلمها و موسیقی های مبتذل، پوشاک مغایر با فرهنگ و اصول اخلاقی ایرانی اسلامی، عکس، پوستر، مجله، کتابهای ضد اخلاقی و آثار مشابه، که به صورت وسیعی در بین جوانان و نوجوانان توزیع میگردد.درواقع هدف از ورود این نوع از کالاهای قاچاق از سوی سودجویان خارجی و یا داخلی، نه تنها تخریب شرایط اقتصادی یک کشور است، بلکه ضربه زدن به پایه های اخلاقی و فرهنگی مردم آن کشور بیشتر از هرچیز دیگری مورد هدف و توجه قرار میگیرد.

اما تنها آموزش و فرهنگ سازی نمیتواند تمایل جوانان و نوجوانانمان را از مصرف چنین کالاهایی کاهش دهد. لذا پیشنهاد میگردد توجه به چنین محصولات فرهنگی جزء اولویتهای کاری مسئولین این حوزه قرار بگیرد و تلاش گردد با جایگزینی محصولات همسو با اصول اخلاقی و فرهنگی ایرانی اسلامی، و درعین حال قابل قبول و جذاب برای جوانان و نوجوانان کشورمان، قبل از آنکه ضربهای به نظام اعتقادی و باورهای مردم کشورمان زده شود، ریشه رونده چنین حملاتی خشکانده شود.