با کارمندان خلاق چگونه رفتار کنیم؟!

پول نیوز؛ سمیه علی اصغری-  استقلال یکی از مهم ترین عوامل شناسایی شده در شکل گیری خلاقیت است. زمانی که این عامل ارزشمند در چارچوب قوانین کسب و کار و شرایط سازمانی مورد توجه قرار می گیرد به مفهوم آن است که کارمندان آزادانه به تجربه و آزمایش سوژه های مرتبط با وظایف شغلی خود بپردازند آنهم بدون نگرانی از موارد چون: کسب اجازه از مسئول بالاتر و یا ترس از عواقب کار و تجربه شکست.

از این رو به هر میزان که استقلال بیشتری به کارمندان خود بدهید به همان میزان، آنها بیشتر درگیر حل مشکلات و چالش ها با توسل بر توانایی های فکردی و ذاتی خود خواهند شد. جرج پاتون فرمانده مشهور آمریکا در جنگ جهانی دوم می گوید: هر گز به مردم نگویید چگونه کارها را انجام دهند بلکه بگویید چه کاری را انجام دهند. قطعا با روش های خلاقانه آنها شگفت زده خواهید شد.اینجا تفاوت اصلی میان به کار بردن دو کلمه "چگونه" و "چه" است!

از سوی دیگر، تحقیاقت آماری در شرکت های مطرح دنیا آشکار ساخته هنگامی که استقلال کارمندان خود را محدود می کنید؛ میزان خلاقیت و تولید ایده ها به شدت کاهش می یابد. در این شرایط کارمندان به شدت وابسته به مقام بالاتر از خود شده و پیوسته در صدد هستند تا مشکلات موجود در کار را از این کانال حل کنند.

البته این رو یکرد نیز همانند سایر موارد مرتبط با مدیریت و اداره یک مجموعه دارای آسیب هایی است که لازم است بدان توجه شود. در ادامه متن همراه ما باشید.

اعطای استقلال برای همه کارمندان مناسب نیست! همواره گفته ایم که تمامی تصمیمات مدیریتی نیازمند برخورداری از پشتوانه ای علمی هستند. یعنی چنانچه احساساتی عمل کنیم هرگز یک مدیر موفق نخواهیم بود. لازم است تا همه جوانب کار سنجیده شود. گاهی اوقات شما درگیر پروزه های بسیار حساسی هستید و زمان نیز علیه شما قرار دارد. در این شرایط شاید فرصت آزمون و خطا نباشد و نیازمندیم که بر اساس یک طرح قابل اعتماد پیش برویم. در این حالت فضا برای خلاقیت کم می شود و کارمندان باید بر اساس دستورات حرکت کنند. البته در این شرایط هم خلاقیت متوقف نخواهد شد. زیرا مدیران برتر در اینگونه پروژه ها نیز یک تیم را مسئول کنترل همزمان پروژه می کنند یعنی در شرایطی که کار بر اساس طرح ثابت پیش می رود گروه دیگر امکان ها و شرایط برای استفاده از روش های نوین در این پروژه را بررسی و ثبت می کند. با این روش در پایان کار طرحی جامع مبتنی بر روش های نو و خلاقانه در اختیار مدیران قرار می گرد که می توان کارا بودن آنرا در پروژه های آینده مورد آزمایش قرار داد. از این رو به عنوان یک مدیر باید کارمندانی بسازیم که درک بالایی از فرمانپذیری در کنار استقلال شغلی داشته باشند.

چه کسی مسئول نتایج است؟ در ابتدای مبحث اشاره کردیم در راستای استقرار فرهنگ خلاقیت در محیط شغلی باید شرایطی را ایجاد کنیم که کارمندان نگران عواقب تجربه های جدید خود نباشند. اما این توضیح بدان مفهوم نیست که حس مسئولیت پذیری را در آنها حذف کنیم. به عبارت دیگر مدیریت وظیفه دارد تا پیگیر احساس کارمندان خود در رابطه با نتایج فعالیت ها باشد. خوشحالی از موفقیت یک ایده شخصی بهترین حس ممکن برای کارمند شما خواهد بود و در مقابل ناراحتی از یک شکست نیز جایگاه ارزشمندی دارد. پس به دقت پیگیر باشید تا کاستن از نگرانی کارمندان در رابطه با عواقب کار تبدیل به بی تفاوتی نشود.

بررسی انجام شده توسط دانشکده اقتصاد دانشگاه لیورپول انگلیس در سال 2014 نشان داده که 78 درصد از کارمندان در شرکت های کوچک و متوسط از وجود استقلال در جریان کار خود استقبال می کنند و ترجیح می دهند تا فرصتی برای شکل گیری و ازمایش خلاقیت های آنها فراهم باشد. از این رو می توان گفت میل انسان به ارائه ایده ها و راهکارهای نو یک ویژگی ذاتی است.

با استناد به نتایج بررسی دانشگاه لیورپول باید بپذیریم که در این میان گروهی از کارمندان نیز علاقه خاصی به بهره برداری از خلاقیت های خود ندارند. اما این مساله دلیل بر آن نمی شود که اینگونه کارمندان را نیروهای بدی بدانیم! بسیار ی از آنها از بروز توانایی های خود ترس و واهمه دارند. از این رو پیش از آنکه استقلال به کارمندان خود بدهید باید طرف مقابل خود را ارزیابی کنید، سطح ماجراجویی های وی را بررسی کنید و سپس اقدام نمائید. سایر کارمندان نیز اثر بسیار مهمی در پیشبرد امور کسب و کار شما دارند حتی اگر خلاق نباشند. به هر ترتیب یک مجموعه موفق ترکیبی از انواع نیروها را در خود جای داده است.

این روزها شرکت های موفق بین المللی در سازمان خود تابلویی را نصب می کنند که کارمندان می توانند آخرین ایده های خلاقانه را روی آن پیگیر باشند. نام کارمند، نوع طرح، میزان اثر گذاری خلاقیت ارائه شده در پیشبرد امور شرکت و... از جمله مواردی هستند که در این تابلوها قابل پیگیری هستند. روش مذکور در ارائه و ترویج فرهنگ خلاقیت سازمانی اهمیت بسیار زیادی دارد و بهتر است در مکان های پرتردد شرکت نصب شوند.