پولنیوز - محمد تقی رحیمی ریيس اداره کل مبارزه با پولشويي بانک قرض الحسنه مهر ايران، مديرجوانيست که چند سالي مي شود، بر اين جايگاه نشسته است، انتصابي که نشان از جوانگرايي بانك در عمل است. نخبه دانشگاهي كه پر انرژي كار را دنبال مي كند و نميگذارد تا پول كثيف به بانك راه پيداكند. در تمام مدت گفتگو با غرور از شفاف بودن بانك قرض الحسنه مهر ايران سخن ميگفت.
به گزارش گروه بانک و بیمه پولنیوز، آنچه مي خوانيد مشروح گفتگو با ریيس اداره کل مبارزه با پولشويي بانک قرض الحسنه مهر ايران است.
به عنوان رئیس بخش مبارزه با پولشویی بانک قرضالحسنه مهر ایران تا چه اندازه اين بانک را شفاف مي بينيد ؟
به جرات به شما اعلام میکنم، که بانکقرضالحسنهمهرایران شفاف ترین بانک كشوراست. این بانك هيچ نقطه پنهاني ندارد و اولين بانكي است كه صورت هاي مالي مجمع عمومي آن آماده شده است. در بحث مبارزه با پولشويي نه تنها در دوره رياست جناب آقاي دكتر اكبري بلكه در دوره هاي پيشين نيز تاكيد مستقيم مديرعامل اين بوده است، كه در امر رسيدگي به امور و اجراي قوانين هيچ گونه استثناء و اغماضي صورت نگيرد.
اگر بهترین مشتری به ما مراجعه کند که در منشاء پاکی پول او جای ترديد وجود داشته باشد، سرمايه آن را دريافت نخواهيم کرد. چراكه نه تنها در امر مبارزه با پولشويي بلكه در بخش بازاريابي و تنظيم نسبت مصارف و منابع هم اين نوع مشتريان مناسب هيچ سازماني نيستند. مشتري كه با پسانداز پول خود در بانك به دنبال تطهير پول خود است، هدف خير رساندن به بانك را ندارد و صرفا شرايط شخصي خود را در نظر مي گيرد و بعد از مدتي نيزسرمايه خود را خارج خواهد كرد. اگر چنين پولهايي به شبكه بانكي وارد شود و بانك با پول اين نوع از مشتريان تعهداتي براي خود به واسطه تخصيص وام ايجاد كند و بعد از اندك زماني، اين نوع از مشتريان سرمايه خود را از بانك خارج كنند، منابع بانك كاهش و در مقابل مصارف افزايش مي يابد و بانك ميماند وتعهداتي كه انجام آن برايش ممكن نيست. به همين خاطر تاكيد بخش مبارزه با پولشويي بانك قرض الحسنه مهر ايران همواره بر اين بوده است كه بدون در نظر گرفتن كوچكترين استثناء در تمام دورههاي مديريت بانك، اين بخش شفافيت خود را حفظ كند.
این شفافیت تا چه اندازه برعملکرد بانک تاثیر گذاشته است؟
نقطه قوت ما این است که بانکداری خرد میکنیم و در بحث کلان نيز به صورت خرد ورود پيدا كردهايم. بانك هايي كه پرداخت تسهيلات خرد ويژگي خاص آنها است، ريسك مشتري واحد ندارند، يعني يك مشتري نمي تواند به تنهايي يك شعبه بانك را از بين ببرد. به عنوان مثال مي بيند در بعضي از بانك ها گاهي ۳۰ الي ۴۰ درصد منابع بانك فقط در دست چند مشتري است. به عبارتي رئيس آن شعبه، اين تعداد مشتري محدود هستند و آن چند مشتري با يك تهديد كوچك مبني بر خروج پول هاي خود شرايط را براي بانك كاملا بحراني ميكنند. دراين شرايط بانك زير پرچم مشتري ميرود. خوشبختانه بانكمهر ايران هيچگاه به تهديدهاي اين چنيني دچار نشده است.
به عنوان بخشی که برحسن اجرای عملیات بانکی نظارت دارد؛ عملکرد بانک در طرح هاي تسهيلاتي تا به امروز چگونه بوده است؟
هدفی که بانک قرض الحسنه مهر ایران، پیش روی خود قرار داده اين است که روزي به جايي برسد تا درخواست هر مشتري مبني بر دريافت تسهيلات قرض الحسنه را برآورده سازد.
ما بودجه ای از جایی دریافت نميکنيم و فقط به واسطه اعتماد و کمک مردم به درخواستکنندگان تسهيلات ارائه ميدهيم. از اين رو بانك تا كنون از دولت بودجه اي دريافت نكرده است و البته هيچگاه پول مردم را نيز در جاي ديگري غير از ارائه تسهيلات به آنها مصروف نكرده ايم.به همين خاطر نسبت مصارف و منابع بانك حدود ۹۰ درصد بوده است و ۱۰ درصد از منابع بانك نيز بايد به عنوان ذخيره قانوني در دست بانك مركزي باشد. بانك قرضالحسنه مهر ايران بنگاهداري نميكند و همواره پول مردم را به خود مردم در قالب تسهيلات باز ميگرداند.
پس میتوان گفت با بانکی کاملا شفاف و مردمی روبرو هستیم؟
بله کاملا درست است. تاکید می کنم در سال های گذشته همیشه نسبت مصارف به منابع بانک حدود ۹۰ درصد بوده است، البته در مواقعي كه احساس كرده ايم، مردم به تسهيلات بيشتري احتياج دارند، از سرمايه خود بانك تسهيلات پرداخت كردهايم. با احتساب ۱۰ درصد ذخيره قانوني كه بايد نزد بانك مركزي بماند و ۳ الي ۴ درصد پول نقدي كه بايد در شعبه براي راه اندازي امورات مردم باشد، باقي منابع به مردم تسهيلات داده شده است. اگر اين موضوع را با ديگر بانكها مقايسه كنيم نسبت مصارف و منابع آن ها حدود ۶۰ الي ۷۰ درصد خواهد بود، كه بخش عمده آن در توليد نيز استفاده نمي شود و از چرخه مولد خارج مي شود. در حالي كه ما وقتي سپرده اي را از مردم دريافت مي كنيم مي بايست به همان چرخه برگردانيم در غير اين صورت ظلم بزرگي به جامعه تحميل كردهايم.
طبق بررسی و مطالعات به عمل آمده آیا در بحث پرداخت تسهیلات طبق برنامه و سیاستهاي از پيش تعيين شده پيش رفته ايد؟
از زمان تاسیس بانک قرضالحسنه مهر ایران تقریباً ۱۲ سال می گذرد. روند اين بانک در سال هاي گذشته متعالي و صعودي بوده است. درطول حيات اين بانک درهيچ سالي کمتر از ۳۰ درصد رشد منابع را نداشتهايم، يعني مردم به ما اعتماد كردهاند و اين بانك با گذشت زمان، بيشتر در بين مردم مورد اقبال قرار گرفته است. مردم روز به روز با مقايسه هاي فردي بين بانك قرضالحسنه مهر ايران و ديگر بانكها بيشتر به سمت اين بانك تمايل پيدا مي كنند.
اما هر سیستمی بعد از یک دوره احتیاج به اصلاحاتي دارد، در هر سال سعي مي کنيم با کميته هاي داخلي و خارجي طرحها، سياست هاي کاري و مواردي كه در آن ورود نكرده ايم را در بانك بررسي كنيم. با توجه به سياستي كه نسبت به اصلاح خود در دراز مدت و كوتاه مدت داريم احساس مي كنم كه بانك راه خوبي را پيش گرفته است.
بانک قرض الحسنه مهر ایران به سهم خود چه اولویت ها و سیاستهای مشخصي را براي تحقق شعار سال و رونق اقتصادي کشور دارد ؟
بانک قرض الحسنه مهر ایران یکی از طرحهایي که در سال گذشته تصويب و اجرا کرد، طرح حمايت از كالا و خدمات ايراني بود. سال گذشته در سمينار مديران بانك، سوالي از سوي مديرعامل مطرح شد، مبني بر اينكه بانك نسبت به حمايت از توليد و خدمات ايراني چه اقداماتي مي تواند، انجام دهد؟ بعد از آن جلسه، طرح حمايت از كالا و خدمات ايراني را ارائه داديم كه تصويب شد و به واسطه اين طرح توانستيم هزينه توليد و خدمات را كاهش داده و تعداد مشتريان واحدهاي توليدي و خدماتي را افزايش دهيم. اين اقدام به نوعي خدمت برد برد، هم براي توليدكننده و هم براي مصرف كننده بود. مردم با ورود به اين طرح كالا و خدمات مورد نياز خود را كه در گذشته توانايي خريد آن را به دليل تورم و ... نداشتند، تهيه ميكردند و از آن طرف هم توليد كننده امكان اين را پيدا مي كرد كه با قراردادي كه با بانك به امضا ميرساند و حمايتي كه از اين سمت ميشود هم از لحاظ ضمانت بازگشت پول ها و هم از لحاظ تامين سرمايه در گردش مشكل بنگاه خود را حل كند. بدين ترتيب بزرگترين خدمترساني كه بانك قرض الحسنه مهر ايران در سال ۹۷ براي حمايت از خريد كالا و خدمات ايراني انجام داد، اين طرح بود. درهمين راستا برنامه اصلاحي و گستردهتري هم با رفع ايرادات طرح براي سال ۹۸ خواهيم داشت، تا سهم بيشتري در رونق توليد داشته باشيم.
در این طرح قرار است چه تغییرات و اصلاحاتی صورت بگيرد؟
گاهی اوقات طرحهایی در بانک تصویب ميشود که توسط بعضي از شعب در سراسر کشور اجرايي نميشود. در برخي موارد طرح داراي ايراد است و يا شعبه شرايط اجراي آن را ندارد به هر حال يکي از اقدامات اصلاحي ما بر همين اساس بود كه با شناسايي دلايل عدم رغبت شعب، نسبت به اجراي بي كم و كاست طرح اقدام كنيم.
در سایه پرداخت تسهیلات قرض الحسنه بانکی به بنگاه های توليدي در بحث اشتغالزايي چه گام هايي برداشتهايد؟
برای مثال باید بگوییم که فقط دريکي از طرحها که با بيمه دانا اجرا کرديم آنقدر استقبال بالا بود كه اين شركت احتياج به نيروي مازاد پيدا كرد. ضمن اينكه با تعميم اين طرح در بخش هاي مختلف آثار مثبتي در بحث اشتغالزايي خواهيم ديد.
پرداخت تسهیلات ارزان و قرض الحسنه به واحد های تولیدی چقدر مي تواند در مسيرتحقق رونق توليد مفيد باشد؟
قیمت تمام شده کالا به شاخص های زیادی مرتبط است و فاکتورهاي فراواني بر آن تاثير دارد. يکي از مهمترين آنها بحث منابع مالي براي توليد است، اينکه براي سرمايه در گردش چه اندازه هزينه بايد صورت گيرد. اگر يك توليدكننده تسهيلات را فقط با كارمزد چهار درصد دريافت كنيد تا اينكه تسهيلاتي با ۲۶ درصد سود دريافت كنيد، بي شك در هزينه تمام شده كالا تاثيرگذارخواهد بود و شرايط ايدهآل زماني است كه روزي تسهيلات همه بانك هاي كشور تبديل به قرض الحسنه شود يعني همه نرخ ها تنزل پيدا كند؛ در نتيجه خروجي توليد در چنين شرايطي ارزان تر خواهد بود.