بورس پرواز کرد

در معاملات روز دوشنبه، ۶ دی ۱۴۰۰، شاخص کل بورس پایتخت با افزایش ۱۶ هزار و ۳۰۳ واحدی نسبت به روز گذشته به رقم یک میلیون و ۴۰۰ هزار واحد رسید.

شاخص هم وزن نیز رشد کرد و با افزایش ۵ هزار و ۱۲۱ واحدی در سطح ۳۶۵ هزار و ۳۸۹ واحدی ایستاد. همچنین شاخص کل فرابورس (آیفکس) ۶۲ واحد بالا آمد و در سطح ۱۸ هزار و ۷۱۹ واحد قرار گرفت.

امروز برای سومین روز متوالی ارزش خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار منفی شد و ۲۱۴ میلیارد تومان پول حقیقی از بورس خارج شد.

در معاملات روز دوشنبه بیشترین خروج پول حقیقی به سهام شستا (شرکت سرمایه گذاری تأمین اجتماعی) اختصاص داشت که ارزش تغییر مالکیت حقیقی به حقوقی آن ۳۶ میلیارد تومان بود. پس از شستا، شتران (شرکت پالایش نفت تهران) و شبندر (شرکت پالایش نفت بندرعباس) بیشترین خروج پول حقیقی را داشتند.

امروز ارزش معاملات کل بازار سهام به رقم ۸۷ هزار و ۱۱ میلیارد تومان افزایش یافت. ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه ۸۱ هزار و ۵۵۲ میلیارد تومان بود که ۹۴ درصد از ارزش کل معاملات بازار سرمایه را تشکیل می‌دهد.

ارزش معاملات خرد سهام نیز رشد کرد و با افزایش ۷ درصدی نسبت به روز کاری قبل به رقم ۴ هزار و ۲۱۶ میلیارد تومان رسید که ۵ درصد از کل معاملات بازار را شامل می‌شود.

امروز نماد‌های «فملی»، «فولاد» و «کچاد» بیشترین تأثیر را در رشد شاخص کل داشتند و «فارس»، «شفن» و «کویر» بیشترین تأثیر کاهنده را بر شاخص داشتند.

در فرابورس نیز نماد‌های «آریا»، «هرمز» و «صبا» بیشترین تأثیر مثبت را بر شاخص کل فرابورس داشتند و «بپاس»، «غصینو» و «زاگرس» بیشترین تأثیر منفی را بر شاخص داشتند.

در جدول پرتراکنش‌ترین نماد‌های بورس شستا صدرنشین است و خودرو و فملی در رتبه‌های بعدی هستند. در فرابورس نیز نماد‌های غصینو، فرابورس و توسن پرتراکنش‌ترین نماد‌ها هستند.

در پایان معاملات روز دوشنبه، ۴۰۷ نماد رشد قیمت داشتند که ۳۰۰ نماد بورسی و ۱۰۷ نماد فرابورسی بودند. همچنین ۸۹ نماد کاهش قیمت داشتند که ۵۴ نماد بورسی و ۳۵ نماد فرابورسی بودند. به عبارت دیگر، ۸۰ درصد بازار رشد قیمت داشتند و ۱۸ درصد بازار افت قیمت داشتند.

در پایان معاملات دوشنبه ارزش صف‌های فروش پایانی بازار نسبت به روز گذشته ۲۶ درصد افزایش یافت و ۱۰۶ میلیارد تومان شد. ارزش صف‌های خرید نیز نسبت به پایان روز کاری گذشته ۱۰۶ درصد رشد کرد و در رقم ۱۶۷ میلیارد تومان ایستاد.

امروز سهام شکام (شرکت صنایع شیمیایی کیمیاگران امروز) با صف خرید ۱۴ میلیارد تومانی در صدر جدول تقاضای بازار قرار گرفت. پس از شکام، نماد‌های خنصیر (شرکت مهندسی نصیر ماشین) و خکمک (شرکت کمک فنر ایند امین) بیشترین صف خرید را داشتند.

بیشترین صف فروش نیز به وسخوز (شرکت سرمایه گذاری استان خوزستان) تعلق داشت که در پایان معاملات صف فروش ۲۵ میلیارد تومانی داشت. پس از وسخوز، نماد‌های سدبیر (شرکت سرمایه گذاری تدبیرگران فارس و خوزستان) و وسرضوی (شرکت سرمایه گذاری سهام عدالت استان خراسان رضوی) بیشترین صف فروش داشتند.

 

 

در همین رابطه شاهین چراغی در خصوص مهمترین علت رشد شارپی بورس در سال ۹۹ به خبرنگار پول نیوز گفت: انتظارات تورمی مهمترین علت رشد بورس در سال ۹۹ بود. افزایش قیمت دلار و ارز همیشه روی نماد‌های بورسی و شرکت‌های صادراتی تاثیر زیادی می‌گذارد. رشد انتظارات تورمی از سال ۹۷ شروع شد و در سال ۹۹ به اوج رسید.

وی در خصوص علت ریزش بازار سهام عنوان کرد: نمی‌توان شخصی را به عنوان مقصر معرفی کرد. عوامل مختلفی بر ریزش بازار تاثیرگذار بود. اصرار رئیس جمهور بر آزادسازی سهام عدالت یکی از عوامل ریزش بورس بود. من در آن زمان با این موضوع مخالف بودم و اعتقاد داشتم باید زیرساخت‌ها آماده شود. اما فرایند آزادسازی حتی بدون اینکه نرم‌افزار‌ها آماده باشد اتفاق افتاد.

عضو سابق شورای عالی بورس خاطرنشان کرد: در لزوم آزادسازی سهام عدالت بحثی نیست. اما در این مواقع باید زیرساختی آماده شود تا سهام بدون خریدار نماند. از طرف دیگر آزادسازی سهام عدالت زمانی اتفاق افتاد که شاخص در پیک بود و این موضوع به فرآیند ریزش کمک کرد. در نهایت دارندگان سهام عدالت بیشترین ضرر را کردند. در واقع رئیس جمهور می‌خواست به مردم کمک کند، ولی عملا نتیجه عکس شد.

وی ادامه داد: علاوه بر این موارد می‌توان عدم عرضه سهام در زمان مناسب را نیز مهم برشمرد. زمانی که افزایش شاخص اتفاق افتاد مدیران جسارت عرضه سهام نداشتند. هر چقدر شاخص افزایش پیدا می‌کرد عرضه سهام کمتر شد و در نتیجه آن اتفاق رقم خورد.

وی تصریح کرد: اقتصاد با حوزه سیاست متفاوت است. وقتی اقتصاد سیاسی می‌شود تاثیرات منفی آن مشهود است و عملا منجر به تصمیمات خوبی نخواهد شد. به هر حال دولت، وزارت‌خانه‌ها یا صندوق‌های بازنشستگی که سهام در اختیار داشتند باید روی شاخص یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد در اواخر خرداد ۹۹ شروع به عرضه می‌کردند. البته نقش رئیس کل وقت بانک مرکزی در ریزش‌ها را نمی‌توان نادیده گرفت. وی یکی از مخالفان سرسخت شناورسازی سهام در آن زمان بود.

این تحلیل‌گر بازار‌های مالی در ادامه عنوان کرد: در دولت‌ها تیم اقتصادی باید همسو باشند، اما تیم اقتصادی روحانی نبود. وزیر صمت وقت از اینکه تصمیماتش چه تاثیراتی بر بازار داشت آگاه نبود. متاسفانه یکی از مشکلات ما در بازار سهام عدم آشنایی مدیران و مسئولان عالی‌رتبه با بورس است. به همین دلیل یکی از کار‌هایی که ما باید مرتب انجام دهیم آموزش به مسئولان است. اما به محض اینکه مسئولی را با بازار آشنا می‌کنیم یا استعفا می‌دهد یا استیضاح می‌شود.

چراغی اظهار کرد: در شورای عالی بورس سه خبره مالی از بخش خصوصی، معاون اقتصادی دادستان، وزیر اقتصاد، وزیر صمت و رئیس کل بانک مرکزی حضور دارند، اما کسانی که در شورای عالی بورس موثرند، نمایندگان دولتی هستند؛ لذا یکی از اتفاقاتی که باید در ساختار قانون بیفتد این است که مصوبات شورای عالی بورس ضمانت اجرایی داشته باشند.

وی ادامه داد: در حال حاضر اجرای مصوبات شورا توسط سه عضو دولتی شوراست. در این میان برای اجرای تصمیمات این افراد گاهی دچار تضاد منافع می‌شدند. اگر مصوبه خوبی داشته باشیم، ولی توسط وزیر صمت یا اقتصاد یا بانک مرکزی اجرا نشود بی‌فایده است. برای مثال رئیس بانک مرکزی در شورایی تصمیم‌گیرنده است که با حوزه خودش یعنی بازار پول تضاد منافع دارد؛ بنابراین گاهی پیش می‌آمد که مثلا مصوبه‌ای را امضا کند، اما اجرا نه.

این تحلیل‌گر بازار‌های مالی گفت: در این میان اعضای بخش خصوصی شورا که دغدغه مردم را دارند، قدرت اجرایی ندارند. البته نحوه انتخاب اعضای بخش خصوصی شورا خیلی مهم است، این افراد باید استقلال حرفه‌ای داشته باشند، اما این فرایند معمولا به پیشنهاد وزیر اقتصاد و با مصوبه هیات دولت اتفاق می‌افتد.
بورس محل تامین منابع مالی دولت نیست

وی گفت: معتقدم که بورس نباید جایی باشد که دولت به راحتی از آن تامین منابع مالی کند. اما این موضوع متعلق به دولت خاصی نیست و مشکل در ساختار اقتصاد کشور است. باید یک بار برای همیشه نقش بازار سهام را تعیین کنیم. آیا نقش بازار سهام تامین منابع مالی دولت است؟ البته که واقعیت‌های اقتصاد کشور را نمی‌توان کتمان کرد. اما در همین شرایط نیز اگر دولت در بازار دخالت نکند و نرخ سامانه نیما را واقعی کند. نرخ ارز پتروشیمی، خودرو و مسئله فولاد حل شود و اتفاقاتی از این دست رقم بخورد مطمئنا اعتماد مردم مجددا برمی‌گردد.

چراغی تصریح کرد: دولت یکبار برای همیشه باید تکلیف خود را با سهامداران مشخص کند. نرخ انرژی، بهره مالکانه، قیمت کالا‌های اساسی و … را تعیین کند. برای مثال یکی از معضلات حال حاضر بورس سایه بودجه بر قیمت سهام هست. این وضعیت از زمان دولت احمدی‌نژاد وجود داشت. از طرفی تاثیر تصمیمات بودجه بر بازار سهام برآورد نمی‌شود و هزینه‌فایده نمی‌کنند.

عضو سابق شورای عالی بورس گفت: یک تیم متمرکز از بدنه بازار سرمایه باید برای تدوین لایحه بودجه حضور داشته باشند. ضرری که دولت با تصمیمات اشتباه اقتصادی به بورس وارد می‌کند برای خودش هم زیاد است. در این میان مردم هم به بازار سهام بی‌اعتماد می‌شوند. در واقع مردم بین لایه‌های مختلف تصمیم‌گیری دولت له می‌شوند.

وی افزود: در حال حاضر مردم از سرمایه‌گذاری در بورس می‌ترسند، چون به چشم دیده‌اند که دولت هر وقت بی‌پول شده به یک سمتی رفته. یا افزایش نرخ گاز، یا نرخ بهره مالکانه و یا راه‌های دیگر. البته مقصر شخص خاصی نیست، ساختار اقتصاد کشور بیمار است. نمی‌شود متولی بازار را برای مثال وزیر اقتصاد بدانیم، در صورتی که دلیل بخشی از این ریزش‌ها ربطی به وزیر اقتصاد ندارد.