ارز‌های دیجیتال در همه کشور‌ها رونق گرفته است. بازار هیجان‌انگیز کریپتوکارنسی در ایران هم حسابی سر و صدا کرده است. هر روز خبری منعکس می‌شود، اما شاید خیلی از اخبار خوشایند کاربران ایرانی نباشد. ممنوعیت استخراج رمز ارز، طولانی شدن روند قانون‌گذاری، مشکلات صرافی‌های رمز ارزی و کلاه‌برداری‌هایی که دارایی کاربران را نابود کرد، از جمله اخبار رمز ارز‌ها در ایران است. البته ورود جدی دولت جدید و معرفی معاون اقتصادی به‌عنوان متولی رمز ارز‌ها کاربران را نسبت به آینده خوش‌بین کرد. طراحی توکن‌های ایرانی با مجوز و پشتوانه‌های قابل‌اعتماد نیز خبر خوبی بود، اما باید مراقب باشید تا درگیر پروژه‌های کلاه‌برداری نشوید. در ادامه نگاهی به فعالیت ایرانی‌ها در بازار رمز ارز خواهیم داشت.

در ایران از رمز ارز‌هایی نام برده شده است که ساخت فعالان بلاک چین در کشورمان است، اما هنوز نتوانستند در بازار جهانی برای خود جایگاهی باز کنند. رمز ارز‌هایی مثل توکن پیمان با پشتوانه طلا، توکن الماس با پشتوانه الماس، ارز دیجیتال IRRDC، رمز ارز آریا، استیبل کوین شباکوین با پشتوانه دلار و توکن همراه، دستاورد تازه همراه اول، در ایران ساختهخودپر شده‌اند.

برای بررسی دقیق‌تر این موضوع گفتگویی با یکی از مدیران شرکت‌های دانش‌بنیان حوزه رمز ارز داشتیم. در ادامه مشروح مصاحبه با محسن سبحانی، مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان سبحان را می‌خوانید.

سبحانی گفت: از سه دیدگاه می‌توان به حوزه رمز ارز‌ها توجه کرد. حوزه اول فناوری، رگلاتوری و قانون‌گذاری است. حوزه دوم بحث سرمایه‌گذاری و تجارت است. حوزه سوم نیز فناوری را شامل می‌شود که موضوعی مشترک بین بخش‌های حکومت و مردم است. دولت و بخش خصوصی با مشارکت و همکاری هم می‌توانند این موضوع را پیش ببرند. دانشگاه‌ها و بخش‌های تحقیقاتی و حمایت‌های مالی و زیر ساختاری دولت در این بخش بسیار مهم است. قانون‌گذاری و رگلاتوری موضوعی کاملاً حکومتی است که بخش خصوصی در این زمینه فقط می‌تواند نقش مشاوره‌ای داشته باشد. سبحانی اظهار کرد: در بحث سرمایه‌گذاری و تجارت، رمز ارز‌ها بخش خصوصی در سطح ایران و جهان حضور دارد، اما بخش دولتی در این زمینه کاری انجام نداده است. بار اصلی فعالیت در حوزه رمز ارز‌ها همان‌گونه که در طبیعت این فناوری است به دوش بخش خصوصی و عموم مردم قرار دارد. در حوزه فناوری‌های مربوط به رمز ارز‌ها بخش خصوصی ایران در لبه فناوری جهان حرکت می‌کند، اما بخش دولتی و دانشگاه‌ها فعالیت چندانی نکرده‌اند. در حوزه قانون‌گذاری نیز بخش حکومتی تا این لحظه فعالیت خاصی نداشته و در حوزه تجارت هم بخش خصوصی کاملاً فعال است. در تمامی قسمت‌های این بخش فعالیت‌های گسترده‌ای صورت گرفته است. به صورت کلی در بخش دولتی و حکومتی پیرامون رمز ارز‌ها و فناوری‌های وابسته نوعی سردرگمی مشاهده می‌شود.

وی افزود: ایجاد یا استفاده از یک فناوری جدید دارای مراحلی است. در قدم اول باید نیاز را شناسایی کرد. آیا نیازی وجود دارد که با فناوری‌های قبلی قابل رفع نباشد؟ پاسخ به این سوال قدم بعدی را در پی خواهد داشت. پس از مطالعات اولیه باید ببینیم امکان ایجاد یا ورود به حوزه فناوری را داریم؟ ایجاد یا انتقال دانش فنی یا امکان بومی‌سازی آن چگونه است؟ این مرحله را امکان‌سنجی می‌گوییم. گام بعدی پیش طراحی بر اساس رفع عیوب و نمونه‌سازی مجدد است. این مرحله می‌تواند به‌صورت طراحی از صفر یا مهندسی معکوس باشد. این مرحله به‌صورت تک سازی و تولید کارگاهی انجام می‌شود. از این به بعد باید مطالعات فنی و اقتصادی برای تعیین ظرفیت اقتصادی، میزان سرمایه لازم و تعیین نوع مواد، میزان مواد، دستگاه‌های موردنیاز، زیرساخت‌های موردنیاز، کارکنان و ... انجام شود تا بتوانیم وارد مرحله تولید انبوه شویم.

مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان سبحان ضمن اشاره به خودپرداز ایرانی رمز ارز گفت: در خصوص CTM (دستگاه ATM با امکان خرید و فروش بیت کوین، لایت کوین، اتریوم و سایر ارز‌های رمزنگاری شده) تمامی مراحل ذکرشده را پشت سر گذاشتیم. طرح توجیهی فنی و اقتصادی نیز تدوین شد. طرح مذکور برای سرمایه‌گذاری در داخل و تولید در خارج ایران آماده شده است. CTM آماده ورود به تولید انبوه است.

سبحانی درباره رمز ارز‌های با پشتوانه بانک و بیمه در ایران تاکید کرد: بحث بانک، بیمه و رمز ارز کمی رویایی به نظر می‌رسد. بانک‌ها و بیمه‌ها تفاوت ساختاری با رمز ارز‌ها دارند. رمز ارز‌ها بر پایه فناوری بلاک چین تعریف می‌شوند. ویژگی اصلی بانک و بیمه متمرکز بودن است. به نظر شما جمع ضدین امکان‌پذیر است؟ دانش فلسفه می‌گوید هیچ پدیده‌ای با ضد خود جمع نمی‌شود و اگر بشود نتیجه‌اش از بین رفتن پدیده خواهد بود. چگونه می‌توانید رمز ارز را با بانک و بیمه یک جا جمع کنید؟ معنی این حرف این نیست که فناوری بلاک چین در بانکداری و صنعت بیمه کاربرد ندارد. هم‌اکنون بلاک چین در این دو حوزه حضور فعال و عمیقی دارد، اما تولید رمز ارز توسط بانک، سازمان بیمه یا هر سازمان متمرکز دیگری دور از ذهن است.

وی افزود: همراه اول یکی از شرکت‌های پیشرو در فناوری‌های نوین است. ورود همراه اول به این حوزه و ساخت توکن اختصاصی فی‌نفسه خوب است و در مراحل ابتدایی می‌تواند تأثیر مثبتی بر بازار‌های داخلی داشته باشد. به نظر نمی‌رسد توکن همراه اول تأثیر اقتصادی قابل لمسی بر بازار بگذارد. همراه اول و دیگر اپراتور‌های فعال در ایران، حضور بسیار فعال در بخش‌های مختلف اجتماعی ایران به‌عنوان حامی دارند.

مدیرعامل خانه بلاک چین ایران در بخش پایانی گفتگو پیشنهاد‌هایی را ارائه کرد و ضمن اشاره به نقش دولت گفت: پیشنهاد من به دولت ورود سریع، دقیق و مبتنی بر تحقیقات وسیع و مشاوره از آگاهان به بخش فناورانه و دانش حوزه است. دانشگاه‌ها و حوزه‌های تحقیقاتی باید هرچه سریع‌تر وارد حوزه بلاک چین و رمز ارز‌ها شوند. تولد یک پول بنام بیت کوین یا تولد یک اقتصاد نوین بر پایه بلاک چین مسئله نیست. مسئله فراتر از تولد فناوری جدید است. مسئله بروز یک انقلاب فناوری و انقلاب صنعتی است که انقلاب اقتصادی و سپس انقلاب اجتماعی و سیاسی را در پی خواهد داشت. حتی ممکن است تغییرات ژئوپلیتیک را ایجاد کند.

سبحانی خاطرنشان کرد: بازار سرمایه بر اساس ترس و طمع استوار می‌شود. ترس بیش از اندازه و طمع زیاد هر دو موجب هلاکت است. دیدیم که طمع در بازار بورس چه بر سر مردم آورد. از طرفی ترس از سرمایه‌گذاری در بیت کوین چگونه فرصت سودآوری را از بین برد. مردم از اینکه وارد بازار رمز ارز‌ها شوند، نترسند. این پول هم درست مثل پول‌های کاغذی که زمانی مورد قبول مردم نبودند جایگاه خود را پیدا می‌کند. با دانش، آگاهی، شعور و معرفت قدم بردارند.

وی در نهایت تاکید کرد: سرمایه‌گذاری فقط خرید یک کالا به نام رمز ارز نیست. سرمایه‌گذاری خرید محصول، خرید دانش و خرید مشاوره است. حاصل این گزاره خرید آینده خواهد بود. رقابت با جهان امکان‌پذیر نیست تا در رقابت با خودمان پیروز شویم. تا زمانی که بهترین دستاورد خود را ارائه ندهیم، بهترین جهان نخواهیم شد.