ایجاد اشتغال و توسعه ترانزیت و صنعت گردشگری در منطقه آزاد انزلی/ راهکارهای توسعه منطقه آزاد انزلی

تأسیس مناطق آزاد تجاری - صنعتی یکی از راهکار‌های جذب سرمایه و رسیدن به قله‌های ترقی است. منطقه آزاد انزلی نیز به واسطه واقع شدن آن در مسیر ترانزیتی شمال - جنوب، جمهوری‌های آسیای مرکزی، قفقاز و روسیه، به علاوه وجود ارتباطات تاریخی در عرصه‌های مختلف تجاری، فرهنگی و اجتماعی به همراه ظرفیت‌های متعدد این منطقه و استان گیلان در حوز ه‌های ترانزیتی و حمل و نقل همچنین، جاذبه ها‌ی گردشگری از اهمیت راهبردی و ژئوپلیتیکی در منطقه برخوردار است.

 

منطقه آزاد: بنا به تعاریف بین المللی، منطقه آزاد محدوده حراست شده بندری و غیر بندری است که از شمول برخی از مقررات جاری کشور متبوع خارج بوده و با بهره گیری از مزایایی نظیر معافیت‌های مالیاتی، بخشودگی سود و عوارض گمرکی، عدم وجود تشریفات زاید ارزی، اداری و مقررات دست و پاگیر و همچنین سهولت و تسریع در فرآیند‌های صادرات و واردات با جذب سرمایه گذاری خار جی و انتقال فناوری به توسعه سرزمین اصلی کمک می‌کند.

 

از میان شش منطقه آزاد جمهوری اسلامی ایران، پنج منطقه در حاشیه آب‌های بین المللی و منطقه آزاد انزلی در حاشیه دریای خزر قرار گرفته است. منطقه آزاد انزلی با مساحت ۲۳۱۱ هکتارخشکی و ۱۱ کیلومتر مربع آبی تا عمق ۳ کیلومتر از دریا و در طول ۳۱ کیلومتر در حاشیه دریای خزر واقع شده است و از مقررات مناطق آزاد تجاری - صنعتی ایران پیروی می‌کند. از نظر راهبردی نیز این منطقه در شناخته شده‌ترین مناطق جغرافیایی و در حوزه حمل و نقل و تجارت قرار گرفته است. از این رو پیش بینی می‌شود که مزیت تجاری و بازرگانی آن بیش از دیگر مزایا باشد؛ به طور‌ی که بندر انزلی به عنوان بزرگ ترین، فعال‌ترین و مدرن‌ترین بندر ایران در دریای خزر، آزاد راه قزوین - رشت - انزلی و فرودگاه بین المللی سردار جنگل، بخش مهمی از توانمندی‌های تجاری و اقتصادی شمال ایران در حوزه حمل و نقل و ترانزیت به شمار می‌آید.

 

بندر انزلی در مسیر کریدور بین المللی شمال – جنوب معروف به نستراک که از آن به عنوان کریدور حمل و نقل قرن بیست و یکم آسیا-اروپا یاد می‌شود، قرار دارد. این کریدور بندر هلسینکی در شمال اروپا را از طریق روسیه به بنادر شمال و جنوب دریای خزر، بنادر خلیج فارس و سپس به کشور‌های جنوب و شرق آسیا متصل می‌کند. همجواری با بنادر آستراخان و لاگان در روسیه، کراسنودسک در ترکمنستان، اکتائو در قزاقستان و باکو در آذربایجان از دیگر مزیت‌های منطقه محسوب می‌شود.

فاز صنعتی محدوده منطقه، با دارا بودن کلیه زیرساخت‌های لازم و ارائه تسهیلات بسیار مناسب جهت ایجاد صنایع و واحد‌های تولیدی؛ به طوری که هم اکنون تعداد ۱۵ واحد صنعتی و تولیدی در زمینه‌های فلزی، بهداشتی و غذایی در آن مشغول فعالیت هستند. همچنین فاز تجارت منطقه با ایجاد بستر‌های لازم جهت گسترش بازرگ انی از قبیل محوطه سازی، برقراری اینترنت پر سرعت، وجود مجتمع‌های تجاری – نمایشگاهی و ارائه تسهیلات بسیار مناسب به فعالا ن اقتصادی منطقه.

وجود مراکز ارائه خدمات مالی، بانکی و امکان ایجاد بورس کالا با توجه به حجم مبادلات بالای تجاری و بازرگانی و قوانین بسیار مناسب منطقه. وجود گمرک انزلی با امکانات و تجهیزات پیشرفته.

فراهم کردن مقدمات جهت ایجاد صنایع تبدیلی، بسته بندی و فرآوری محصولات کشاورزی در منطقه، جهت ایجاد حداکثر ارزش افزوده (با توجه به محوری بودن فعالیت کشاورزی در استان گیلان) و ارائه تسهیلات سازمان منطقه آزاد انزلی به سرمایه گذاران متقاضی.

وجود مجتمع‌های تجاری – نمایشگاهی منطقه با حدود ۲۰۸۰ غرفه تجاری، جهت ارائه محصولات تولیدی صنایع در آن‌ها و ارائه تسهیلات و مزیت استفاده از فضای نمایشگاهی جهت عرضه مستقیم محصولات.

 

راهکارهای توسعه 
- تنش زدایی، ثبات سیاسی و اقتصادی و پیوند با بازار‌های بین المللی،
- تقویت و تسریع ایجاد زیرساخت‌ها (از طریق جذب سرمایهگذاری‌های داخلی، خارجی و بودجه دولت)
- تسهیل، شفافسازی و اصلاح قوانین (پیشنهاد بازنگری و اصلاح قوانین اداره مناطق آزاد و قانون ارزش افزوده) و تسریع در رسیدگی به درخواست‌های سرمایه گذاری
- جذب نیرو‌های متخصص و کارآمد و مدیران کارآفرین در مناطق آزاد
- ایجاد امنیت برای سرمایه گذاری به خصوص سرمایه گذاران خارجی
- آموزش و تربیت نیروی انسانی متخصص
- آزادسازی رژیم تجاری کشور، خصوصی سازی و تقویت بخش خصوصی و رونق تشکیل شرکت‌های چندملیتی
- جذب سرمایه گذار و ایجاد اشتغال از مهم‌ترین اهداف منطقه آزاد انزلی اعلام شده است
- مناطق موفق تجاری جهان از سیستم مدیریتی خاصی پیروی می‌کنند که از بسیاری قوانین و مقررات داخل کشور مستثنی هستند. در واقع کاهش مراحل بروکراسی اداری برای سرمایه گذاران داخلی و به ویژه خارجی از عوامل مهم ورود سرمایه به داخل منطقه آزاد است که این امر برعهده مدیران توانمند در مسائل اقتصادی است.
- ایجاد یک واحد پژوهشی مستقل در منطقه آزاد و ارتباط تنگاتنگ با اندیشمندان اقتصادی استان و کشور در غالب نشست ها، میزگرد‌های علمی، جلسه‌های اتاق فکر و برگزاری همایش‌های ملی و بین المللی.
- منطقه آزاد انزلی نیز به واسطه واقع شدن آن در مسیر ترانزیتی شمال - جنوب، جمهوری‌های آسیای مرکزی، قفقاز، روسیه و همچنین همسایگی با منطقه آزاد ارس، بهترین گزینه برای افزایش ارتباطات ترانزیتی بین کشور‌های پیرامونی دریای خزر و ارمنستان - نخجوان - ترکیه و گرجستان و بالعکس است. به علاوه، ارتباطات سازمان یافته و همکاری‌های موردی این دو منطقه (ارس و انزلی) با یکدیگر زمینه مساعدی را برای ارتباط مؤثر با کشور‌های همسایه فراهم می‌آورد.
- برنامه ریزی جامع و عملیاتی در خصوص جذب توریسم داخلی و بین المللی با توجه به ظرفیت بالای منطقه آزاد انزلی.
-ایجاد انگیزه و جاذبه برای مبادله‌های تجاری با خارج و فراهم کردن زمینه دسترسی همگان به فعالیت‌های تجاری و خدماتی.

 -استفاده از ظرفیت‌های دریای خزر برای ایجاد اشتغال و افزایش تولید در جهت بهره مندی از امکانات داخلی و صادرات کالا به خارج از کشور.