تاسیس بانک فراساحل به جذب ارز صادراتی برای اشخاص، بانکهای خارجی و ایرانیان مقیم خارج از کشور و همچنین فروش اوراق و ضمانتنامههای ارزی در زمان تحریمها به شمار آورده است.
آف شور در لغت به معنای ساحل یا هر چیزی که مربوط به ساحل میشود است، اما اگر بخواهیم از دید تجاری به آن نگاه کنیم و به معنای آن بپردازیم به مفهوم نقل مکان به جهت کم کردن هزینهها و افزایشسود است.
آف شور بانک به عملیات بانکی اطلاق میشود که توسط یک بانک واقع در منطقه یا سرزمینی غیر از سرزمین اصلی که اغلب جزایر متعلق به دولت حاکم بر سرزمین اصلی به شمار میروند با اشخاص غیرمقیم و با پول خارجی و در مقیاس بزرگ انجام میشود.
آفشور بانک در دنیا
هماکنون حدود ۵۷ کشور یا منطقه آفشور اقتصادی در جهان وجود دارد که از این میان میتوان چین، بحرین، برمودا، جزایر ویریجین، دومینیکا، هنگکنگ، ژاپن، ماکائو، پاناما، فیلیپین، سنگاپور، تایلند، لوکزامبورگ، اروگوئه، سوییس و چند منطقه در آمریکا را نام برد.
تاریخچه پیدایش آفشور بانک
تاریخ دقیق شکلگیری اولین بانک فراساحلی و مرکز مالی فراساحلی نامعلوم است. اما توسعه بانکهای فراساحلی به شکل کنونی، در دهه ۱۹۷۰ آغاز شد و توسعه یافت.
ادامه روند توسعه و رشد این نوع بانکداری باعث شده است که داراییهای بانکها و نهادهای مالی فراساحلی در حدود ۱۰ درصد تولید ناخالص داخلی جهان باشد.
مزایای بانک فراساحل
افتتاح حساب به ارزهای مختلف رایج
اینترنت بانکینگ قوی قابلیت صدور حوالههای بینالمللی
صدور دسته چکهای بینالمللی
صدور کارتهای ویزا و مسترکارت
محرمانگی بالا
مالیات صفر درصد
مستقل، اما زیر نظر
این بانک مستقل از بانک مرکزی است، اما بانک مرکزی بر روی آن نظارت خواهد داشت تا حدی که شیوهنامههای اجرایی این بانک را بانک مرکزی تدوین خواهد کرد.
ترکیب سهامدارن این بانک
در این کنسرسیوم هم اشخاص حقیقی و هم حقوقی حضور دارند، و طبق وعدهها صرفاً مناطق معتبر پولی و بانک در لیست قرار خواهد گرفت.
دور زدن تحریمها
خارج شدن آمریکا از برجام موجب کوچ سرمایهگذاران خارجی شد که حضور آنها در کشور رشد اقتصادی را در بر داشت حالا اگر این بانک در ایران تشکیل شود، درصورتی که در دایره تحریمهای سوئیفت قرار نگیرد نه تنها زمینه حضور سرمایه گذار خارجی را فراهم میکند بلکه میتواند زمینه برگشت ارزهای بلوکه شده را هم ایجاد کند.
بانک آفشور مستقل از بانک مرکزی است
این بانک مستقل از بانک مرکزی است، اما بانک مرکزی بر روی آن نظارت خواهد داشت تا حدی که شیوهنامههای اجرایی این بانک را بانک مرکزی تدوین خواهد کرد.
تعداد دلارهایی که در بالشتها مخفی شدهاند نیز کم نیست و باتوجه به این آمارها ایجاد این بانک میتواند کمک شایانی به جمعآوریای دلارها و در نهایت تاثیرگذاری روی تقاضاو قیمت دلار داشته باشد. درواقع دلارهایی که بی هدف نگه داشته میشوند با هدایت به این بانک در مسیر توسعه اقتصادی به کار گرفته میشوند. از سوی دیگر افرادی که قصد مهاجرت دارند هم بجای ایستادن در صف خریدهای طولانی دلار و ایجاد تقاضا در کف بازار میتوانند از آپشنهای این بانک در خصوص صدور حواله و چکهای بینالمللی استفاده کنند.
خارج شدن آمریکا از برجام موجب کوچ سرمایهگذاران خارجی شد که حضور آنها در کشور رشد اقتصادی را در بر داشت حالا اگر این بانک در ایران تشکیل شود، درصورتی که در دایره تحریمهای سوئیفت قرار نگیرد نه تنها زمینه حضور سرمایه گذار خارجی را فراهم میکند بلکه میتواند زمینه برگشت ارزهای بلوکه شده را هم ایجاد کند.
انواع حسابهای آفشور
رایجترین نوع حسابهای آفشور، حسابهای پسانداز هستند که معمولاً با سود ثابت یا متغیر ارائه میشوند. حسابهایی که سود متغیر میدهند، امکان دسترسی به اصل پول را نیز دارند؛ اما در حسابهای دارای سود ثابت تا مدت مشخصی (معمولاً بین یک تا پنج سال) نمیتوان به اصل پول دسترسی داشت.
بسیاری از بانکهای تجاری خدمات حسابهای جاری آفشور نظیر عرضه کارت نقدی و کارت اعتباری و انجام عملیات بانکی روزانه را ارائه میدهند؛ البته ارز مربوط به این حسابها یا ارز رایج کشور محل افتتاح حساب است یا چند ارز خارجی مشخص. ناگفته نماند حسابهای جاری آفشور خدمات بانکداری اینترنتی یا موبایلی و تراکنشهای بینالمللی ارزان و خدمات دیگری مانند وام یا بیمه هم دارند. بسیاری از بانکها علاوهبر حسابهای عادی، حسابهای تجاری آفشور هم باز میکنند. این نوع حسابها برای کسانی بسیار کاربردی است که شرکتهای فراساحلی دارند.
چرا باید حساب بانکی آفشور داشته باشیم؟
مردم بهدلایل مختلفی حساب آفشور افتتاح میکنند. کسانی که در بیش از یک کشور زندگی میکنند یا کسبوکاری در یک کشور خارجی دارند، با حسابهای آفشور راحتتر میتوانند امور مالی خود را ساماندهی کنند. برخی از کاربردهای حساب آفشور عبارتاند از:
استفاده از چند ارز در یک حساب بانکی برای اینکه بتوان با ارزهای مختلف فرایند دریافت و پرداخت را انجام داد.
بهرهمندی از خدمات بیشتر مانند مبادله ارزهای خارجی برای تثبیت نرخ ارز: چنین امکانی برای کسانی بسیار مهم است که مبادلات بینالمللی دارند؛ چراکه با تبدیل سریع ارزهای استفادهشده به ارزهای قدرتمندتر، خیالشان از بابت نوسانهای ارزی راحت میشود.
سهولت انجام تراکنشهای مالی میان چند کشور با یک بانک که برای کسبوکارهای دارای شعبههای متعدد در چندین کشور بسیار ایدئال است.
امنیت بانکداری آفشور برای کسانی که در کشورهای بیثبات ازلحاظ سیاسی یا اقتصادی زندگی میکنند، میتواند گزینهای مناسب بهمنظور حفظ داراییهایشان باشد. پولی که در حساب آفشور ذخیره میشود، از مشکلات داخلی کشورها در امان است.
کسانی که قصد دارند به کشور دیگری مهاجرت کنند، میتوانند با استفاده از بانکداری آفشور پیش از مهاجرت به آن کشور حساب بانکی داشته باشند.
هزینه بازکردن حساب بانکی آفشور چقدر است؟
بیشتر بانکها برای افتتاح حساب آفشور چندصد دلار هزینه و مدارک خاصی طلب میکنند. اگر این هزینه و مدارک مدنظر را ارائه کنید، در چند روز حساب شما افتتاح میشود. شاید برایتان سؤال باشد که اگر فقط با ۲۰۰ تا ۳۰۰ دلار بتوان حساب آفشور ایجاد کرد؛ پس درآمد این بانکها از کجاست؟
درآمد بسیاری از بانکهای آفشور از انجام تراکنشهای بینالمللی است که در آن، مقدار زیادی پول جابهجا میشود. این بانکها خدمات مالی دیگری همچون سرمایهگذاری و حسابهای کارگزاری و خدمات مدیریت سرمایه ارائه میدهند که درآمدی بیش از بانکداری برای این مؤسسهها مالی بهارمغان میآورد. امروزه بهلطف وجود اینترنت، هرکسی میتواند بهراحتی درباره هر بانک آفشوری تحقیق کند و پول خود را به بهترین بانک انتقال دهد.
چه کشورهایی حسابهای آفشور ارائه میکنند؟
کشورهای بسیاری بانکداری آفشور دارند. برخی از کشورهای مشهور برای بانکداری آفشور، کشورهایی هستند که بهشت مالیاتی بهشمار میروند. این کشورها یا حوزههای قضایی مالیات بسیار کم یا صفر از افراد و شرکتها اخذ میکنند. کشورهایی مانند سوئیس و پاناما و جزایر کیمن (Cayman Islands) از این دسته هستند. شایان ذکر است هنگکنگ، بلیز، برمودا، سنگاپور و آلمان هم ازجمله مناطق محبوب برای بانکداری آفشور بهحساب میآیند.
اردیبهشت۱۴۰۱، در ایران هم اولین بانک آفشور مجوز تأسیس در جزیره کیش را دریافت کرد. این بانک در مرحله جذب سرمایه است و همچنین، بانک مرکزی ایران اعلام کرد که به درخواست تأسیس بانکهای آفشور در مناطق آزاد تجاریصنعتی رسیدگی خواهد کرد.