کارمزد تراکنش‌های خرید کارتی اصلاح می‌شوند/ کدام اصناف از پرداخت کارمزد مستثنی هستند؟

اصلاح کارمزد تراکنش‌های خرید کارتی از امروز ۴ تیر ۱۴۰۲ عملیاتی می‌شود؛ براساس مصوبات شورای پول و اعتبار بانک مرکزی موظف است که به صورت سالیانه نرخ کارمزد خدمات بانکی اعم از خدمات حضوری و خدمات الکترونیکی را بازبینی کند.بانک مرکزی طی بخشنامه‌ای دستورالعمل شفاف‌سازی تراکنش‌های بانکی اشخاص را اصلاح کرد و بدین ترتیب تغییراتی در تراکنش‌های بانکی اعمال خواهد شد.

بانک مرکزی اعلام کرد که پیرو بخشنامه‌ای با موضوع ابلاغ اصلاحیه «دستورالعمل شفاف‌سازی تراکنش‌های بانکی اشخاص» مصوب شورای پول و اعتبار، با پیشنهاد الحاق یک تبصره به شرح ذیل به ماده ۸ این دستورالعمل موافقت شده است:

تبصره ۳‌- تراکنش‌های انتقال وجه غیرحضوری که مبدأ و مقصد آن یکسان و از نوع انفرادی متعلق به یک شخص حقیقی است، از رعایت حدود مقرر در این ماده مستثنی می‌باشد.

بر این اساس، انتقال وجه از حساب سپرده یک شخص حقیقی به سایر حساب‌های سپرده آن شخص به هر میزان، منوط به آن که هر دو سپرده، انفرادی (و نه مشترک) باشند، در آستانه‌های مذکور در ماده (۸) دستورالعمل یادشده، مورد احتساب قرار نخواهد گرفت. به موجب بند (۱۰) جدول مندرج در ماده (۶) اصلاحیه «دستورالعمل نحوه اخذ مستندات موضوع تبصره (۲) ماده (۱۱) و تبصره (۱) ماده (۱۲) دستورالعمل شفاف‌سازی تراکنش‌های بانکی اشخاص» ابلاغی طی بخشنامه شماره ۵۷۴۶‌/۰۲ مورخ ۱۶‌/۰۱‌/۱۴۰۱ نیز، انتقال وجه بین حساب‌های سپرده اشخاص، مستلزم اخذ مستند نمی‌باشد.

یکتا مدیر نظارت بر نظام‌های بانک مرکزی گفت: مطابق سال‌های گذشته اقدام بازبینی درخصوص سال ۱۴۰۱ انجام و ابلاغ آن به سال ۱۴۰۲ موکول شده بخش قابل ملاحظه‌ای از کارمزد‌هایی که جدید است از تاریخ ۱۷ اردیبهشت عملیاتی شدند و کارمزد خدمات الکترونیک بین بانکی و کارمزد خرید به دلیل ملاحظات فنی و اجرایی که داشته از ۴ تیر عملیاتی می‌شود با کمک شبکه بانکی. در این مرحله یک تعدادی از صنوف باتوجه به این که به صورت مرحله‌ای و گام به گام اجرا می‌شود مشمول هستند و یک تعدادی از صنوف در این مرحله مشمول اخذ کارمزد نخواهند شد.

البته که بنابر اعلام بانک مرکزی زمان اجرای کارمزد برای اصناف مستثنی شده در گام نخست هم، متعاقبا اعلام خواهد شد.

صنوف مستثنی شده در گام نخست که فهرست آن به شرح زیر است:


• نانوایی‌ها

• سوپرمارکت‌ها و فروشگاه‌های محصولات غذایی و خواروبار فروشی

• داروخانه‌ها، بیمارستان‌ها و خدمات درمانی

• جایگاه‌های سوخت اتوماتیک و فروشندگان سوخت

• فروشگاه‌های تجهیزات ساخت کاردستی و صنایع دستی هنری

• حمل و نقل درون و حومه شهر، تاکسیرانی و کرایه اتومبیل

• مدارس ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان

• روزنامه‌فروشی‌ها و دکه‌های روزنامه

• دفتر خدمات مخابراتی محلی و راه‌دور

• انجمن‌ها و اتحادیه‌های مدنی، اجتماعی و موسسات خیریه

• فروشگاه محصولات رسانه‌ای، کتاب، روزنامه، فیلم، موسیقی

• عوارض راه، پارکینگ، پارکومتر و گاراژ

• وجوه دولتی، قوه قضاییه و شرکت‌های خدماتی (آب، برق، گاز)

بر این اساس از امروز ۴ تیر دارندگان دستگاه‌های کارتخوان (پذیرندگان) بخشی از کارمزد تراکنش‌های خرید را پرداخت می‌کنند. در نظام جدید کارمزدی، پذیرندگان برای تراکنش‌های کمتر از شش میلیون ریال (۶۰۰ هزار تومان)، مبلغ ثابت ۱۲۰۰ ریال (۱۲۰ تومان) و برای تراکنش‌های بالاتر، ۲ صدم درصد مبلغ خرید را تا سقف حداکثر ۴۰۰۰۰ ریال (۴ هزار تومان) به عنوان کارمزد پرداخت خواهند کرد.

تخفیفات کارمزدی جدید چگونه است؟

کامزدی که آقای یکتا با اشاره به آن گفت: کارمزد‌ها به صورت سرجمع در پایان روز با درنظرگرفتن ملاحظات تخفیفی توسط بانک‌ها از دارندگان دستگاه‌های پوز دریافت می‌شود. نکته مهم این که بانک‌ها به صورت عمده تا ۳۰ درصد می‌توانند تخفیفاتی را برای مشتریان قائل شوند و برای شرکت‌های دانش بنیان تا ۴۰ درصد تخفیف برای مستمری بگیران و مددجویان کمیته امداد حضرت امام (ره) تا صددرصد تخفیف لحاظ خواهد شد.

اصلاح و بازبینی کارمزدی که آقای بالسینی کارشناس امور بانکی پیش از این به باشگاه خبرنگاران جوان گفته بود: در همه دنیا نظام بانکی بخش قابل توجهی از درآمد‌های خود را از محل کارمزد خدمات دریافت می‌کند یعنی اساسا بانک‌ها کارمزد محور هستند، ولی در کشور ما به سبب نابسامانی‌هایی که وجود داشته بانک‌ها از راه‌های دیگر به طور مثال فروش املاک و دارایی و نرخ تسعیری که در خصوص ارز ایجاد شده و... کسب درآمد کرده اند.

او افزود: کارمزد‌هایی که ابلاغ شده است از این بخش که منابع مطمئنی را برای نظام بانکی از بابت خدمات ایجاد می‌کند نکته مثبتی است، ولی در این زمینه چند نکته مانند صنف‌های استثناء وجود دارد تا این سیاست به کارایی کامل برسد.

در ادامه نیز  فرزانی دیگر کارشناس امور بانکی گفت: تغییر اصلاح نظام کارمزدی حوزه بانک‌ها از دو جنبه مورد بررسی قرار می‌گیرد اول این‌که بهای تمام شده ارائه خدمات با توجه به بحث روند هزینه‌ها و تورم‌ها افزایش پیدا می‌کند بر همین اساس می‌طلبد که حتما کارمزد بانک‌ها نیز متناسب با رشد‌ها افزایش داشته و به عبارتی صرفه اقتصادی داشته باشد از سوی دیگر نیز تغییرات کارمزدی می‌تواند درآمد‌های غیر بهره‌ای بانک‌ها را افزایش دهد که این موضوع می‌تواند کمک به پوشش هزینه بانک‌ها کند و در بحث ثبات و سلامت شبکه بانکی نیز موثر واقع شود و کمک به خروج بانک‌ها از زیان انباشته کند.

اما اصلاح و بازبینی کارمزد بانکی نیازمند توجه به نکاتی است که در همین راستا فرزانی می‌گوید: درست است استفاده از پوز به سبب الزامات مختلف در اقتصاد فراگیر شده، اما سختگیری‌های بی مورد در این بخش می‌تواند سبب رواج روش‌های جایگزین برای دور زدن پوز و کنار گذاشتن آن‌ها شده و تلاش‌های سالیان گذشته برای فراگیر کردن پوز در این زمینه آسیب ببیند. اما در کل اصل کارمزد‌ها اقدام رایج در دنیا است نکته مهم در این خصوص ریزه کاری هاست که باید توجه بیشتری به آن شود تا این اقدام مفید دارای جنبه مثبت به سمت نکاتی منفی سوق پیدا نکند.

مردم نگران تغییرات کارمزدی نباشند

تغییرات کارمزدی که به گفته معاون نظارت بر نظام‌های بانک مرکزی مردم نباید در خصوص آن نگران باشند؛ یکتا می‌گوید: با توجه به بررسی‌های ما و رفتار صنوف مختلف حدود ۴۰ درصد اصناف کمتر از هزار تومان و حدود ۶۰ درصد اصناف کمتر از دو هزار تومان سهم کارمزد آن‌ها خواهد بود پس مردم نگرانی درباره این موضوع نداشته باشند.

اصلاح و بازبینی تغییرات کارمزدی که به گفته کارشناسان برای نظام بانکی کشور می‌تواند دارای نکات مهم و مثبتی باشد، اقدامی که با توجه به اهمیت آن دارای ریزه کاری‌های بسیاری است. حالا باید منتطر ماند دید این گام از تغییرات چگونه اجرایی خواهد شد؟