تنها چهار کشور - ایالات متحده، چین، ژاپن و آلمان - بیش از نیمی از تولید اقتصادی جهان را بر اساس تولید ناخالص داخلی (GDP) به صورت اسمی تشکیل می دهند. در واقع، تولید ناخالص داخلی ایالات متحده به تنهایی بیشتر از مجموع تولید ناخالص داخلی 170 کشور است.

اقتصادهای مختلف جهان چگونه با هم مقایسه می شوند؟ در این تجسم، با استفاده از داده‌ها و برآوردهای صندوق بین‌المللی پول (IMF) به تولید ناخالص داخلی کشور در سال 2021 وسپس به سال 2023 نگاه خواهیم کرد.

-مروری بر تولید ناخالص داخلی

تولید ناخالص داخلی به عنوان یک شاخص کلی برای تولید اقتصادی یک کشور عمل می کند. ارزش کل بازار کالاها و خدمات نهایی تولید شده در یک کشور را در یک بازه زمانی خاص، مانند یک چهارم یا یک سال اندازه گیری می کند. علاوه بر این، تولید ناخالص داخلی نیز خروجی خدمات ارائه شده توسط دولت را در نظر می گیرد، مانند پولی که برای دفاع، مراقبت های بهداشتی یا آموزش هزینه می شود.

تولید ناخالص داخلی (GDP) ارزش کل خروجی اقتصادی - کالاها و خدمات - تولید شده در یک بازه زمانی معین توسط هر دو بخش خصوصی و دولتی را اندازه‌گیری می‌کند. تمام اعداد استفاده شده در این مقاله، مگر اینکه خلاف آن مشخص شده باشد، ارقام اسمی هستند و تورم را محاسبه نمی کنند.

به طور کلی، هنگامی که تولید ناخالص داخلی در یک کشور در حال افزایش است، این نشانه فعالیت اقتصادی بیشتر است که به نفع کارگران و مشاغل است (در حالی که برعکس برای کاهش صادق است).

اقتصاد جهانی: 10 کشور برتر در 2021

بزرگترین کمک کنندگان به اقتصاد جهانی چه کسانی هستند؟ در اینجا رتبه بندی 10 کشور بزرگ بر اساس تولید ناخالص داخلی در سال 2021 آمده است:
ایالات متحده با 22.9 تریلیون دلار، تولید ناخالص داخلی تقریباً 25 درصد از اقتصاد جهانی را تشکیل می دهد، سهمی که در 60 سال گذشته در واقع به طور قابل توجهی تغییر کرده است. صنایع مالی، بیمه و املاک و مستغلات (4.7 تریلیون دلار) بیشترین افزایش را به اقتصاد کشور وارد می کنند و پس از آن خدمات حرفه ای و تجاری (2.7 تریلیون دلار) و دولت (2.6 تریلیون دلار) قرار دارند. اقتصاد چین از نظر اسمی در رتبه دوم قرار دارد و در تولید ناخالص داخلی نزدیک به 17 تریلیون دلار قرار دارد. این کشور با تولید گسترده فولاد، لوازم الکترونیکی و روباتیک، از جمله بزرگترین تولیدکننده در سراسر جهان بر اساس خروجی است. بزرگترین اقتصاد اروپا آلمان است که تقریباً 20 درصد وسایل نقلیه موتوری جهان را صادر می کند. در سال 2019، تجارت کلی نزدیک به 90 درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور بود. کشورهای بعدی به ترتیب انگلستان ، هند، فرانسه، ایتالیا، کانادا و کره میباشد .

اقتصاد جهانی: 10 کشور کوچک

در سوی دیگر این طیف، کوچکترین اقتصادهای جهان از نظر تولید ناخالص داخلی، عمدتاً کشورهای در حال توسعه و جزیره ای قرار دارند.

تووالو با تولید ناخالص داخلی 70 میلیون دلاری کوچکترین اقتصاد جهان است. واقع بین هاوایی و استرالیا، بزرگترین صنعت این مجمع الجزایر آتشفشانی به حقوق ماهیگیری سرزمینی متکی است.

علاوه بر این، این کشور از دامنه وب ".tv" خود درآمد قابل توجهی کسب می کند. بین سال‌های 2011 تا 2019، سالانه 5 میلیون دلار از شرکت‌ها - از جمله توییچ متعلق به آمازون برای مجوز نام دامنه Twitch.tv - معادل تقریباً 7 درصد از تولید ناخالص داخلی کشور درآمد کسب کرد.

مانند تووالو، بسیاری از کوچکترین اقتصادهای جهان از جمله نائورو، پالائو و کیریباتی در اقیانوسیه قرار دارند. علاوه بر این، چندین کشور بالا برای بیش از یک سوم اشتغال خود به صنعت گردشگری متکی هستند.

سریعترین رشد اقتصادی در جهان در سال 2021

تخمین زده می شود که با 123 درصد رشد تولید ناخالص داخلی پیش بینی شده، اقتصاد لیبی شدیدترین رشد را داشته باشد.

نفت رشد آن را افزایش می دهد و روزانه 1.2 میلیون بشکه در کشور پمپاژ می شود. در کنار این، صادرات و کاهش ارز از جمله عوامل اصلی بهبود آن هستند.

اقتصاد ایرلند با پیش‌بینی رشد تولید ناخالص داخلی 13 درصدی، توسط بزرگترین شرکت‌های چند ملیتی در جهان حمایت می‌شود. فیس بوک، تیک تاک، گوگل، اپل و فایزر همگی مقرهای اروپایی خود را در این کشور دارند که نرخ مالیات شرکتی 12.5% ​​یا تقریباً نصف میانگین جهانی را دارد. اما این نرخ‌ها قرار است به زودی تغییر کنند، زیرا ایرلند به توافقنامه حداقل نرخ مالیات شرکتی 15 درصدی OECD ملحق شد که در اکتبر 2021 نهایی شد.

اقتصاد ماکائو پس از برداشته شدن محدودیت‌های کووید-19 دوباره به حالت اول برگشت، اما ابرهای طوفانی بیشتری برای منطقه چین در پیش است. کمپین ضد فساد حزب کمونیست چین و دستگیری‌های اخیر می‌تواند نشانه‌ای از روابط تیره‌تر بین سرزمین اصلی چین و بزرگترین مرکز قمار جهان باشد.

تجسم اقتصاد جهانی 105 تریلیون دلاری در 2023

بر اساس آخرین پیش بینی صندوق بین المللی پول (IMF) از چشم انداز اقتصاد جهانی در سال 2023، انتظار می رود تا پایان سال 2023، اقتصاد جهانی دارای تولید ناخالص داخلی (GDP) 105 تریلیون دلار یا 5 تریلیون دلار بیشتر از سال قبل باشد.

به صورت اسمی، این افزایش 5/3 درصدی در تولید ناخالص داخلی جهانی است. در شرایط تعدیل شده با تورم، این افزایش 2/8 درصدی خواهد بود.

سال با آشفتگی برای اقتصاد جهانی آغاز شد و بازارهای مالی با فروپاشی چندین بانک متوسط ​​ایالات متحده در کنار تورم مداوم و سخت‌تر شدن شرایط پولی در بسیاری از کشورها تکان خوردند. با این وجود، برخی از اقتصادها ثابت کرده اند که انعطاف پذیر هستند و انتظار می رود از سال 2022 رشد خود را ثبت کنند.

رتبه بندی کشورها بر اساس اندازه اقتصادی در سال 2023

انتظار می رود که ایالات متحده همچنان بزرگترین اقتصاد در سال 2023 با تولید ناخالص داخلی 26.9 تریلیون دلاری برای سال باشد. این بیش از مجموع تولید ناخالص داخلی 174 کشور است که از اندونزی (هفدهم) تا تووالو (191) رتبه بندی شده اند.

چین با پیش بینی تولید ناخالص داخلی 19/4 تریلیون دلاری در سال 2023 در جایگاه دوم ثابت باقی می ماند. بیشتر پنج اقتصاد برتر از سال 2022 در موقعیت های مشابه باقی مانده اند، به استثنای یک استثنای قابل توجه. انتظار می رود هند از بریتانیا عبور کند و با تولید ناخالص داخلی 3/7 تریلیون دلاری در سال 2023 به پنجمین اقتصاد بزرگ تبدیل شود.

بر اساس برآوردهای صندوق بین المللی پول، در اینجا نگاهی به اندازه اقتصاد هر کشور در سال 2023 داریم.

در اینجا بزرگترین اقتصادها برای هر منطقه از جهان آمده است:

• آفریقا: نیجریه (506/6 میلیارد دلار)
• آسیا: چین (19/4 تریلیون دلار)
• اروپا: آلمان (4/3 تریلیون دلار)
• خاورمیانه: عربستان سعودی (1/1 تریلیون دلار)
• آمریکای شمالی و مرکزی: ایالات متحده (26/9 تریلیون دلار)
• اقیانوسیه: استرالیا (1/7 تریلیون دلار)
• آمریکای جنوبی: برزیل (2/1 تریلیون دلار)

بیشتر بخوانید:

توسعه آشپزی ایرانی، میراث جهانی

رتبه بندی: اقتصادهای در حال کاهش در سال 2023

در واقع، پیش‌بینی می‌شود که 29 اقتصاد نسبت به سال 2022 کوچک شوند که منجر به کاهش تولید نزدیک به 500 میلیارد دلار می‌شود.

روسیه با پیش بینی 150 میلیارد دلار انقباض در سال جاری بیشترین کاهش را خواهد دید. این معادل حدود یک سوم کاهش کل 29 کشور با اقتصاد رو به کاهش است. مصر (-88 میلیارد دلار) و کانادا (-50 میلیارد دلار) روی هم یک سوم دیگر تولید از دست رفته را تشکیل می دهند. در مورد مصر، این افت را می توان تا حدی با واحد پول این کشور (پوند مصر) توضیح داد که از اواسط سال 2022 ارزش آن در برابر دلار آمریکا حدود 50 درصد کاهش یافته است.

روسیه و کانادا برخی از بزرگترین تولیدکنندگان نفت جهان هستند و قیمت نفت از سال 2022 کاهش یافته است. یک عارضه دیگر برای روسیه این است که این کشور به دلیل تحریم های غرب مجبور به فروش نفت با تخفیف شدید شده است.

بر اساس پیش‌بینی‌های صندوق بین‌المللی پول، حضور عربستان سعودی، نروژ، کویت و عمان در 10 انقباض بزرگ تولید ناخالص داخلی، تأثیر بالقوه بر تولید ناخالص داخلی کشورهای تولیدکننده نفت را بیشتر نشان می‌دهد.

اخیراً، تولیدکنندگان در تلاش برای افزایش قیمت‌ها، عرضه خود را کاهش داده‌اند، اما نگرانی‌ها از کند شدن تقاضای جهانی نفت در پی اقتصاد تحت فشار چین (دومین مصرف‌کننده بزرگ نفت در جهان)، قیمت نفت را بدون توجه به کاهش قیمت‌ها نسبت به سال 2022 پایین نگه داشته است.

پاورقی در مورد پیش بینی تولید ناخالص داخلی

در حالی که سازمان‌هایی مانند صندوق بین‌المللی پول در پیش‌بینی تولید ناخالص داخلی نسبتاً خوب عمل کرده‌اند، هنوز هم لازم به یادآوری است که این پیش‌بینی‌ها و مفروضاتی هستند که در ابتدای سال انجام شده و ممکن است تا پایان سال 2023 درست نباشند.

به عنوان مثال، جی پی مورگان پیش‌بینی خود را برای رشد تولید ناخالص داخلی واقعی چین در سال 2023 شش برابر در همین چند ماه پس از عدم تحقق انتظارات مبنی بر هزینه‌های بازیابی بیماری همه‌گیر در این کشور تغییر داده است.

نکته کلیدی پیش‌بینی‌های صندوق بین‌المللی پول برای رشد تولید ناخالص داخلی 2023 به این بستگی دارد که کشورها چگونه تورم را بدون خفه کردن رشد محدود می‌کنند، همه اینها در شرایط تنش نقدینگی.

نگاه به آینده به تولید ناخالص داخلی جهان

رقم تولید ناخالص داخلی جهانی 105 تریلیون دلار ممکن است امروز برای ما بزرگ به نظر برسد، اما چنین کل ممکن است در آینده بسیار کم‌تر به نظر برسد.

در سال 1970، اقتصاد جهان تنها حدود 3 تریلیون دلار در تولید ناخالص داخلی بود یا 30 برابر کمتر از امروز. انتظار می رود طی سی سال آینده، اقتصاد جهانی دوباره کم و بیش دو برابر شود. تا سال 2050، تولید ناخالص داخلی جهانی نزدیک به 180 تریلیون دلار خواهد بود.

وضعیت ایران در روند تولید ناخالص داخلی :

تولید ناخالص داخلی در ایران در سه سال گذشته رشد نامحسوسی را داشته اما در مقایسه با آمار جهانی با کاهش روبرو بودیم . در سال 2021 ظرفیت تولید ناخالص داخلی 289/29 بیلیون دلار بود که در مقایسه با ظرفیت جهانی 1.08% از مجموع میباشد . همین ارقام در سال 2023 ، 366/44 بیلیون دلار و 0.35% از مجموع جهانی میباشد .ظرفیت‌های کشور ما در تولید ناخالص داخلی با موانعی روبرو می‌باشد یکی از مهم‌ترین این عوامل مباحث تحریم از جانب جامعه جهانی می‌باشد ، البته در بعضی المان‌ها عدم مدیریت مناسب ( سوء مدیریت ) باعث ایجاد این کاهش در جامعه جهانی شده است . لازم به توضیح است یکی از عوامل پیشرفت کشورها مبحث توسعه تولید ناخالص داخلی می‌باشد. پس ایجاد نقشه راه مناسب برای رشد و شکوفایی این مبحث در کشور الزامی بوده و باید به صورت برنامه مدون شکل بگیرد.

سید علیرضا محسنی