بومی سازی در شرایط تحریم برای تامین تجهیزات مورد نیاز صنایع ضروری است، چگونه فرایند بومی سازی را به شیوهای صحیح اجرا می شود؟ بومیسازی در معنای کلی یک استراتژی و در معنای جزئی یک ابزار برای توسعه صنعتی محسوب میشود و محدود به شرایط تحریم نیست. تجربه رشد صنعتی کشورهای نوظهور صنعتی (اصطلاحاً NIC یا newly industrialized countries) نشان میدهد که استراتژی توسعه صنعتی این کشورها یا تماماً مبتنی بر بومیسازی بوده است یا ترکیبی از بومیسازی و ابزارهای دیگر را به کار بستهاند.
برای مثال در کشور چین استراتژی “مسیر دوگانه” دنبال شد که به معنای رشد صنایع ساده مونتاژکار از یک سو و تقویت صنایع سازنده ماشینآلات (بومیسازی) از سوی دیگر بود. در بلند مدت این استراتژی بسیار موفق عمل کرد چرا که صنایعی که محصولات کمپانیهای بزرگ غربی را مونتاژ میکردند، به مرور ماشینآلات خود را از صنایع ماشینساز بومی تأمین کردند و از این طریق سهم ارزش افزوده صنعتی در اقلام صادراتی چین بیشتر و بیشتر شد. باید بگویم متأسفانه، ما در ایران به بومیسازی به عنوان یک راهبرد مقطعی نگاه میکنیم و تنها در تنگناها به یاد آن میافتیم، در حالیکه برای اجرای صحیح بومیسازی باید یک استراتژی منسجم و یک اتاق تصمیمگیری متمرکز و بلندمدت در سطح ملی برای آن ایجاد شود.
چادرملو طی ۶ ماهه اول امسال این شرکت موفق شده است با استفاده از ظرفیتهای ساخت داخل بیش از ۶۲۹ قطعه مورد نیاز در واحدهای فعال در مجتمعهای معدنی و صنعتی خود را بومی سازی کند که بیش از ۲۵ میلیون یورو صرفه جویی ارزی در پی داشته است.
تعداد قطعات بومی سازی شده در ۶ ماهه اول سال جاری نسبت به مدت مشابه سال ۱۴۰۱ افزون بر ۱۵۰ درصد رشد داشته است و میزان صرفه جویی ارزی حاصل از تولید قطعات در داخل کشور طی ۶ ماهه سالجاری برابر با عملکرد ۱۲ ماهه سال ۱۴۰۱ بوده است.
شرکت معدنی و صنعتی چادرملو از ۲ دی ماه با حضور در نمایشگاه پدافند غیرعامل که در سالن میلاد نمایشگاه بین المللی تهران برپاست مهمترین دستآوردهای ساخت داخل خود را به معرض دید بازدید کنندگان قرارداده است و در نخستین روز آغاز به کار این نمایشگاه سردار جلالی رئیس سازمان پدافند غیر عامل کشور با حضور در غرفه این شرکت در جریان فعالیتهای گسترده چادرملو در جهت داخلی سازی قطعات و تجهیزات مورد نیاز صنایع معدنی و فولادی کشور قرار گرفت.
ظرفیتسازی اصلی بومیسازی باید سرمایه انسانی و دانش باشد؛ اولویت شرکت سرمایهگذاری پارسیان در بومیسازی نیز علاوه بر تدوین استراتژی رشد صنعتی منطقهای و ورود به سطحی ورای سطح بنگاه صنعتی منفرد، بومیسازی فرآیندها و نیز ایجاد سازوکارهای رشد تحقیق و توسعه است. در شرایط بهینه، واحدهای تحقیق و توسعه هر بنگاه صنعتی باید منحصراً معطوف به محصول و فرآیندهای آن بنگاه باشد، نه اینکه برای مثال مهندسی معکوس قطعات مورد نیاز را نیز خودش انجام بدهد. البته این کار در شرایطی توجیهپذیر است، اما اصل اقتصادی حکم میکند که واحد تحقیق و توسعه هر بنگاه اقتصادی در محصول و فرآیندهای آن بنگاه “تخصصی” شود.
با بهرهمندی از سرمایه انسانی توانمند و با بومیسازی و بهینهسازی فرآیندهای تولیدی در شرکتهای زیرمجموعه، بهرهوری کارخانههایش را از ظرفیت اسمی فراتر برد. در حوزه تأمین قطعات، ماشینآلات و مواد اولیه نیز ما در شرکت سرمایهگذاری دانش بنیان با تکیه بر تجربیات جهانی اقدام به تدوین راهکارهایی کردهایم که تمامی خریدهای بومی ما صرفاً از تأمینکنندگانی باشد که سهم هزینه تحقیق و توسعه از گردش مالی آنها مطلوب باشد، خصوصاً واحدهای دانشبنیان و دانشگاهی؛ حتی اگر این در بعضی از موارد به معنای خرید اندکی گرانتر باشد.
شرکتهای دانش بنیان و دانشگاهها در دستیابی به اهداف بومی سازی شرکت مورد توجه قرار گرفته است، اولویت شرکت سرمایه گذاری از ابتدای تشکیل واحد بومیسازی حمایت و بهرهمندی از ظرفیت شرکتهای دانشبنیان و استارتآپ معدنی در راستای تابآوری اقتصادی و حمایت از ساخت داخل بوده است. واحد بومیسازی شرکت سرمایهگذاری با برقراری ارتباط موثر با پارک علم و فنآوری و شرکت مرتبط در زمینه فولاد وصنایع معدنی با ارزیابی این شرکتها بر اساس استانداردها، بومی سازی گردیده است.