سنگ معدن مس در پوسته زمین بصورت کانیهای سولفیدی مانند کالکوپیریت (CuFeS۲)، بورنیت (Cu۵FeS۴) و کالکوزیت (Cu۲S) با عیار ۵/۰ % در معادن روباز و ۱ تا ۲ % در معادن زیرزمینی وجود دارد.
سنگ معدن مس بصورت کانیهای اکسیدی (کربناتها، اکسیدها، سیلیکاتها و سولفاتها) با درصد عیار کمتری نیز وجود دارد. سنگ معدن اکسیدی، فراوانتر از سنگ معدن سولفیدی است، اما درصد مس آن کمتر است.
کنسانتره مس طی انجام فرآیندی، روی سنگ مس معدنی تولید میگردد و به عنوان ماده اولیه در فرآیند فرآوری مس مورد استفاده قرار میگیرد. به طور کلی، کنسانتره به موادی خالص و متراکم اشاره دارد که در اثر فرآیندهایی، غلیظ میشوند. کنسانتره مس محصولی است که نمیتوان گفت خام است. زیرا عملیات فرآوری را روی آن انجام دادهاند. کنسانترههای مس معمولاً حاوی ۳۰% مس و ۷۰% آهن و گوگرد میباشند.
طبق آمار منتشر شده از سوی شرکت ملی صنایع مس ایران؛ رکورد کل استخراج معدن مس سرچشمه ۱۱۳ میلیون تن اعلام شده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته از رشد ۳۷ درصدی برخوردار است.
رشد تولید کنسانتره مس
تولید کنسانتره مس شرکت ملی مس در این بازه زمانی یک میلیون و ۱۰۰ هزار تن اعلام شده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته حاکی از رشد ۶.۵ درصدی است. این رقم در سال ۱۴۰۱ یک میلیون و ۳۲ هزار و ۷۳۷ تن گزارش شده بود.
میزان تولید کنسانتره واحد تلغیظ سرچشمه طی ۱۰ ماه نخست سالجاری ۶۲۱ هزار و ۲۸۹ تن بوده که با توجه به رکورد قبلی ثبت شده در سال ۱۴۰۰ رشد ۱.۶ درصدی را نمایش میدهد. همچنین کنسانتره مس میدوک در این مدت به تولید ۱۴۱ هزار و ۴۷۳ تن رسیده که نسبت به رکورد قبلی، حاکی از رشد بیش از ۸ درصدی است.
شرکت ملی صنایع مس ایران، در زمینه تولید کنسانتره مولیبدن در این بازه زمانی؛ ۱۰ هزار و ۸۲۴ تن بوده که این میزان تولید در مدت مشابه سال گذشته ۷ هزار و ۱۰۵ تن ثبت شده است که حاکی از رشد ۵۲ درصدی است. تولید کنسانتره مولیبدن واحد تلغیظ سرچشمه نیز در این مدت ۸ هزار و ۲۱۵ تن اعلام شده که نسبت به آخرین رکورد ثبت شده، ۵۲ درصد رشد داشته است.
واحد تلغیظ مجتمع سونگون نیز با تولید این محصول توانست رکورد ۲ هزار و ۶۰۹ تنی با رشد بیش از ۲۸ درصدی را به ثبت برساند.
میزان تولید آند ذوب سرچشمه در این مدت ۲۰۳ هزار و ۱۶۷ تن بوده که نسبت به رکورد قبلی با رشد ۲.۵ درصدی همراه بوده است و همچنین میزان تولید کاتد پالایشگاه سرچشمه ۱۶۲ هزار و ۶۳۰ تن به ثبت رسیده که در مقایسه با رکورد قبلی نشان از رشد ۶.۶ درصدی دارد.
بر اساس جدیدترین گزارش گروه مطالعات بینالمللی مس (ICSG)، فعالان مس جهانی از ابتدای ماه ژانویه تا پایان ماه آگوست ۲۰۲۳، حدود ۱۷ میلیون و ۶۰۹ هزار تن مس تصفیه شده تولید کردند؛ این رقم در مدت مشابه سال قبل، ۱۶ میلیون و ۷۶۸ هزار تن بود.
ظرفیت تولید کارخانههای مس تصفیه شده در جهان طی هشت ماهه سال جاری میلادی، ۲۱ میلیون و ۴۱۳ هزار تن بود که در مقایسه با رقم مدت مشابه سال ۲۰۲۲ (۲۰ میلیون و ۷۹۶ هزار تن)، حدود ۳ درصد افزایش یافت.
معادن مس جهان از ابتدای ماه ژانویه تا پایان ماه آگوست ۲۰۲۳، حدود ۱۴ میلیون و ۴۵۹ هزار تن کنسانتره تولید کردند. این رقم در مدت مشابه سال ۲۰۲۲، ۱۴ میلیون و ۲۶۷ هزار تن بود که حاکی از افزایش ۱٫۳ درصدی تولید این معادن در جهان است. از این میزان، هفت میلیون و ۲۷۵ هزار و ۷۰۰ تن مربوط به قاره آمریکا، سه میلیون و ۱۲ هزار و ۱۰۰ تن آسیا، دو میلیون و ۲۴۲ هزار و ۵۰۰ تن آفریقا، یک میلیون و ۳۲۹ هزار و ۱۰۰ تن اروپا و ۵۹۹ هزار و ۸۰۰ تن مربوط به اقیانوسیه بوده است.
در همین مدت، ظرفیت معادن مس جهان به ۱۸ میلیون و ۶۹۸ هزار تن رسید که نسبت به مدت مشابه سال پیش (۱۷میلیون و ۸۶۶ هزار تن)، حاکی از افزایش ۴٫۶ درصدی است.
بنا بر این گزارش، قیمت جهانی مس در خال حاضر هشت هزار و ۱۴۱ دلار در تن است. قیمت این فلز طی یک سال اخیر، نوسانات قابلتوجهی را ثبت کرد؛ به طوری که قیمت مس در آبان ماه سال ۱۴۰۱، هفت هزار و ۹۴۰ دلار در تن بود، اما دو ماه بعد، به حدود ۹ هزار و ۴۰۰ دلار در تن رسید. این روند در ماههای بعد کاهشی بود و حتی در خرداد و مهر ماه امسال به حدود هفت هزار و ۹۵۰ دلار در تن نیز رسید.