استفاده از فناوری‌های چینی برای ساخت مسکن/ نیاز به سرمایه گذار خارجی در بخش مسکن ضروری است

استفاده از فناوری‌های جدید در طراحی و ساخت بنا‌ها و هم چنین بهره گیری از آن‌ها در ایجاد شفافیت فضایی از تعاریف گوناگونی برخوردار است. امروزه نگرش صنعتی به ساختمان سازی به مقوله‌ای مهم در جامعه ما تبدیل شده است. رشد روزافزون تقاضای مسکن، نیاز به انبوه سازی با رویکرد صنعتی شدن ساخت و ساز را به واقعیتی انکارناپذیر مبدل ساخته است.

 

بررسی‌ها و مطالعات صورت گرفته حاکی از آن می‌باشد که در کنار توجه به مباحث اقتصادی، ارتقای سرعت ساخت و... با هدف تولید انبوه مسکن باید به پارامتر‌های مهم دیگری نظیر قابلیت انطباق با الگو‌های ساخت و ساز متداول، پایایی و دوام، بومی سازی و... نیز توجه نمود هدف از صنعتی سازی ساختمان بالا بردن سرعت تولید و افزایش سهم تولیدات کارخانه‌ای و کاهش سهم اجزاء و تغییر آن به نصب و مونتاژ می‌باشد که از نتایج و آثار آن می‌توان به سبک سازی، مقاوم سازی، صرفه جویی در مصالح، کاهش مصرف انرژی در دوران ساخت و بهره برداری، کاهش دوره ساخت و در نتیجه کاهش هزینه‌های ساخت وساز و بهره برداری از ساختمان اشاره کرد.

محسن فلکی کارشناس مسکن پیش‌تر در خصوص شرایط حضور سرمایه گذارخارجی در خصوص مسکن به خبرنگار پول نیوز گفت: در ایران جذب سرمایه گذارخارجی در حوزه مسکن به دلایل سیاسی و نبود قوانین و مقررات تشویقی برای سرمایه گذاری به صورت قانونی در حال حاضر امکان پذیر نیست.

این کارشنای مسکن توضیح داد: ما در کشور نه تنها نتوانستیم جذب سرمایه خارجی در حوزه مسکن داشته باشیم که طبق آمار و باتوجه به وضعیت مسکن در داخل کشور فرار سرمایه وحشتناکی هم درچند سال گذشته تجربه کرده ایم.

فناوری‌های مختلف جهانی در صنعت ساخت و ساز در حال رسیدن به سطوح برجسته جهانی است و به دیگر کشور‌ها از جمله کشور‌های در حال توسعه صادر می‌شود.

محمدرضا رضایی کوچی رئیس کمیسیون عمران مجلس مخالفت کمیسیون متبوع خود را با ساخت مسکن در داخل کشور توسط چینی‌ها اعلام و می‌گوید، زمانی که بیش از ۵۰۰ هزار مهندس ساختمان در کشور وجود دارد هیچ دلیلی برای حضور شرکت‌های خارجی در طرح تولید مسکن نیست. این موضوع در کمیسیون مطرح شد و نظر اعضای کمیسیون این بود که روی شرکت‌های داخلی در کشور سرمایه گذاری کنیم؛ کما این‌که از نظر صنعتی سازی این شرکت‌ها مشکلی نداریم و می‌توانیم به رویه ساخت این واحد‌های ساختمانی نیز سرعت ببخشیم».

استفاده از تکنولوژی چینی‌ها برای طرح نهضت ملی مسکن

 

محمود محمودزاده معاون وزیر راه و شهرسازی در خصوص مشارکت چین در ساخت واحد‌های نهضت ملی مسکن، می‌گوید، مذاکراتی که با کشور چین و سایر کشور‌ها انجام شده در حوره ساخت نیست بلکه مذاکره با چینی‌ها به منظور ورود تکنولوژی‌های جدید ساخت است که منطبق با معماری و هویتی که در ایران وجود دارد، بتوانیم سرعت، کیفیت و قیمت تمام شده را مدیریت کنیم که این بسیار موثر است.

صنعت ساخت و ساز بسیار بزرگ و از بیش از میلیون‌ها نفر را در طیف گسترده‌ای از مشاغل، مهندسی و پرسنل فنی و صنعتگران ماهر و عملیات حرفه آگاهانه را در بر دارد. ساخت و ساز، صنعتی با خطر بالا که شامل مجموعه‌ای از فعالیت‌های مربوط به ساخت، تغییر و یا تعمیر می‌باشد. صنعت ساخت و ساز، مثل همه صنایع زبان فنی خاص خود را دارد. زبان مشترک کل صنعت شامل درک درستی از زبان در مورد سازه ها، اجزاء و عناصر، آشنایی با زبان تخصصی و فنی و ایجاد استراتژی برای تفسیر است.

روش‌های مدرن ساخت و ساز دامنه گسترده‌ای از فن آوری از جمله ساخت و ساز پیش ساخته و یا ساخت در محل است. در حالی که تمایز بین ساخت و ساز و تولید از همپوشانی آشکار و یا ارتباط نزدیک برخوردار است.

روش‌های مدرن ساخت و ساز که شامل طیف وسیعی از فرآیند‌ها و فن آوری که شامل پیش ساخته، مونتاژ خارج سایت و فرم‌های مختلف از مشخصات زنجیره تامین تعریف می‌کند که تحت شرایط کنترل شده باعث کنترل بازه‌های زمانی و دقت در پیش بینی تاریخ اتمام و محدودیت محدود به دسترسی به محل و عوامل خطر کمتر را قادر می‌سازد که ویژگی‌هایی نظیر هدف خاص مشخص، انجام وظایف خاص، آغاز و پایان معین، منابع در حال مصرف برای ساخت و ساز یک پروژه تعریف شده است.

کارشناسان بر این باور هستند که سنتی سازی یکی از دلایل عقب ماندن تولید و عرضه از تقاضا است. این نکته­‌ای است که تمام مسئولان و مردم بر آن وقوف کامل داشته و از آن آگاه هستند.

از طرفی نرخ بالای رشد جمعیت در دهه اول انقلاب و فقدان برنامه­‌های مناسب برای تامین مسکن دهک­‌های کم درآمد جامعه منجر به عدم توان پاسخگویی به تقاضای مورد نیاز شده ­است. برای حل این مشکل راه حل­‌های مختلفی پیشنهاد شده است. مادامی که نگاه سنتی به مقوله مسکن باشد و هیچ تجدیدنظر جدی در نوع نگاه حاصل نشود نمیتوان به ترمیم این فاصله میان عرضه و تقاضا رسید؛ لذا نگاه به صنعتی­ سازی ساختمان و مسکن و استفاده از فن آوری‌های نوین به عنوان یک ضرورت ملی همان تغییری است که می‌تواند تولید مسکن را از لحاظ سرعت به وضعیت بهتری برساند.

ساختمان هوشمند، ساختمانی است که کلیه زیرسیستم‌های کنترلی آن در چارچوب منطقی از پیش تعریف شده و مناسب با وضعیت کاربری ساختمان، طراحی و پیاده سازی گردیده است. اصول یک ساختمان هوشمند می‌گوید که هزینه‌های واقعی یک ساختمان فقط هزینه‌های ساخت نیست بلکه باید به آن‌ها هزینه‌های راهبری و تعمیرات را نیز اضافه کرد. ساختمان هوشمند تمامی این هزینه‌ها را بوسیله کنترل اتوماتیک و یکپارچه، مخابرات و سیستم مدیریت کم می‌کند.

 

اگر به هزینه‌های مربوط به یک ساختمان در طول عمر توجه نماییم مشخص است که نگهداری بیشترین سهم را در هزینه‌های جاری ساختمان دارا می‌باشد. در این راستا هزینه‌های نگهداری یک ساختمان هوشمند تا ۵۰ درصد کاهش می‌یابد که خود علاوه بر برگشت هزینه‌ها امکانات رفاهی بسیاری را ایجاد می‌نماید. از جمله مهمترین مزایای سیستم هوشمند بکارگیری سیستم‌های هوشمند، برای ایجاد راحتی ساکنین است. اهداف سیاست اصلی ساختمانی بهره وری انرژی، کاهش اثرات زیست محیطی مصالح ساختمانی و تکنولوژی‌های ساخت و ساز و یا استفاده از طراحی جهانی است که باعث بروز یک روش عملی برای ایجاد استاندارد‌ها و دستورالعمل‌ها برای ایمنی، راحتی، و اثرات زیست محیطی است. تنظیم مبنایی برای ایجاد یا به روزرسانی ساختمان ها، توسعه استاندارد‌ها و دستورالعمل‌ها شامل متخصصان صنعت ساختمان، از جمله معماران، مهندسان، سازندگان و نقشه برداران خبره بسیار مهم است.

امروز صنعت ساختمان چین به قدری پیشرفت کرده که اوایل سال ۲۰۲۱ میلادی ظرف ۵ روز یک بیمارستان ۱۵۰۰ تخت خوابی را در شهر نانگونگ احداث کردند. قبل از آن هم اوایل شیوع ویروس کرونا یک بیمارستان ۱۰۰۰ تخت خوابی را ظرف مدت ۱۰ روز در شهر ووهان ساختند.

گفته می‌شود در سال ۲۰۲۰ ارزش کل تولید صنعت ساختمان در چین ۴.۱ تریلیون دلار بوده است. طبق اعلام وزارت مسکن و توسعه شهری و روستایی چین، تعداد کارکنان بخش ساخت‌وساز در سال ۱۹۵۲ کمتر از ۱ میلیون نفر بود که در پایان سال ۲۰۲۰ به حدود ۵۴ میلیون نفر رسیده است.

با توجه به پیشرفت خیره‌کننده چین در صنعت ساختمان، دولت ایران قصد دارد از تکنولوژی چین برای اجرای پروژه جهش تولید و تامین مسکن استفاده کند. بنا به گفته معاون وزیر راه و شهرسازی، مذاکراتی هم در این خصوص انجام شده است.

حسین زاهدی یک فعال حوزه صنعتی سازی مسکن معتقد است: اغلب مشکلات در حوزه بهره وری، کیفیت کار و مهم‌تر از همه در تحویل پروژه رخ می‌دهد. می‌بینیم که صنعت ساخت و ساز در کشور ما هنوز هم در بسیاری از موارد ضعیف عمل می‌کند، استفاده زیاد از کارگران غیر ماهر، تجهیزات فنی کم و روش‌های ساخت و ساز باعث بهره وری پایین در محل ساخت و ساز می‌شود. بدون تردید تهیه و بهنگام نمودن برنامه‌های زمان‌بندی اجرائی و مالی یکی از مهم‌ترین ارکان مدیریت صنعت ساخت و ساز می‌باشد، زیرا در صورت اتمام به موقع پروژه، کارفرما و پیمانکار هر دو از منافع مادی و معنوی بسیاری برخوردار می‌شوند.

وی خاطر نشان کرد: در کشور‌های پیشرفته صنعتی، تحویل به موقع پروژه‌ها یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های مدیران است. متأسفانه در کشور ما برنامه‌ریزی در نزد اکثر پیمانکاران مقوله‌ای است ناآشنا، درصورتی که امور مالی شالوده صنعت ساخت و ساز را تشکیل می‌دهد. یکی از کمبود‌های اساسی درزمینه مدیریت ساخت‌وساز و صنعت ساختمان در کشور ایران عدم برقراری یک سیستم معین جهت محاسبه و تعیین هزینه‌های واقعی و مدیریت مالی بخش‌های مختلف در حین انجام پروژه ساختمانی است.

از دلایل مهم افزایش قیمت ساخت، بخصوص در پروژه‌های مسکن حمایتی طولانی شدن فرآیند اجرا است که بعضا به مطالبه آورده بیشتر توسط اعضا و افزایش سقف وام منتهی می‌شود؛ بنابراین قطعا به‌کارگیری تجربه و علم دیگر کشور‌ها در سطوح علمی و اقتصادی در ایران همچون ساخت و ساز، مساله نکوهیده‌ای نیست و به نظر نمی‌رسد کسی با این موضوع مخالفتی داشته باشد. حتی فعالان صنعت ساختمان در ایران با وجود آنکه به توانایی مهندسان و تکنولوژی داخل، ایمان دارند مخالف استفاده از فناوری‌های نوین جهانی نیستند.