هواپیمای جوان حق مسافر است

پول‌نیوز، محمدعلی دیانتی‌زاده* - دستورالعمل حقوق مسافر در پروازهاي داخلي در ۲ فصل، ۳ ماده، ۸ بند، ۱۴ زيربند و ۲ تبصره ابلاغ شد كه بر اين اساس در تاخير‌هاي بيش از ۴ساعت ايرلاين‌ها موظف به ارايه يك فقره بليت مشابه با تخفيف ۳۰ درصد هستند و در مورد پروازهايي كه به دلايل گوناگون ابطال مي‌شوند، شركت‌هاي هواپيمايي درصورت اعلام در یک هفته مانده به پرواز با رعايت مقررات پذيرايي از مسافران صرفا موظف به استرداد كامل وجه به مسافران‌اند و در صورت اعلام دیرتر موظف به پرداخت كامل وجه بليت و ارايه يك بليت مشابه با ۳۰ درصد تخفيف از لحاظ مسير و كلاس پروازي به مسافر است.

در صورتي كه هواپيما در مكاني به غير از مقصد مسافر يا نقطه مياني (در پروازهاي اتصالي مندرج در يك بليت) توقف كند، شركت هواپيمايي موظف است مسافر را به مبدا يا مقصد پرواز مطابق يكي از روش‌ها منتقل كند؛ روش نخست انتقال مسافر به مبدا توسط شركت هواپيمايي حامل صورت پذيرفته و كل وجه بليت بدون كسر جرايم به مسافر پرداخت شود و روش دوم درصورت درخواست و انتقال مسافر به مقصد يا هر وسيله نقليه عمومي زميني (اتوبوس، قطار و...) اين انتقال ضمن فراهم كردن شرايط لازم و پرداخت هزينه‌هاي آن توسط شركت حامل صورت مي‌گيرد.

همزمان با ابلاغ این دستورالعمل "تأخیرمحور" خبر رسيد كه بار ديگر يك ايرلاين داخلي اقدام به خريد سه فروند بويينگ 737 بالاي 20سال (24ساله) كرده است. اين درحالي است كه در ماه گذشته دو هواپيماي ايران به دليل اينكه سابقه فعاليتشان بالاي 25 سال بود به استناد بخشنامه دولت عربستان سعودی مبني بر ممنوعيت عبور هواپيماهاي  25سال از آسمان اين كشور با لغو و برگرداندن پرواز مواجه شدند. در همين حال شركت هواپيمايي ديگري نيز اقدام به خريد يك فروند هواپيماي بويينگ 757 نونوار كرده كه سن آن هم 15 سال اعلام شد.

وزير راه و شهرسازي در اواخر آذرماه سال گذشته از دستورالعمل جديد تأسيس شركت‌هاي هواپيمايي رونمایی کرد که بر اساس آن قرار بود از اين پس فقط به هواپيماهاي با سن زير 15 سال اجازه اجاره يا خريد داده شود. زیرا در دستورالعمل قبلي محدوديتي براي ورود هواپيما نبود و بر مبنای آن هواپيماهاي با عمر 40 سال هم وارد كشور مي‌شدند و این باعث شده بود که ناوگان هوايي ايران جزو پيرترين ناوگان‌های هوايي دنيا باشد.

حال يكي از شركت‌هاي هواپيمايي داخلي اقدام به خريد سه فروند هواپيماي بويينگ 737 بيست و چهارساله از يكي از كشورهاي آسياي جنوب شرقي کرده که این هواپیماها را به دليل سن بالا از چرخه حمل‌ونقل مسافر خارج كرده است، هواپيماهايی که بيش از 60 هزار ساعت پرواز را انجام داده‌اند. البته در 11 فروردين‌ماه امسال وزير راه و شهرسازي در بازديد از شركت فرودگاه‌هاي كشور اجراي برنامه ممنوعيت اجاره يا خريد هواپيماي با سن 15 سال را به پس از رفع تحريم‌ها موكول كرد. این تعویق یعنی برخی بندهای دستورالعمل تأسیس شرکت‌های هواپیمایی ضمانت اجرایی ندارد.

درست است که مشکلات ناشی از موانع تحریمی و محدودیت‌های منابع مالی مانع از سفارش ساخت و خرید هواپیمای نو است اما این موانع و محدودیت‌ها در خرید هواپیماهای جوان (زیر 15 سال) کمتر است و اگر "استفاده از هواپیمای جوان" در دستورالعمل تأسیس ایرلاین‌ها هنوز ضمانت اجرایی ندارد، دستکم می‌توان آن را در دستورالعمل "تأخیرمحور" اخیر جزو حقوق مسافر برشمرد و مؤکد کرد تا ایرلاین‌ها برای آن تدبیری بیندیشند و عملیاتی‌تر برنامه‌ریزی کنند.
 
*سردبیر