میزان آگاهی ایرانی‌ها از مسئولیت اجتماعی سازمان‌ها

پول‌نیوز - در تازه‌ترین نظرسنجی که درباره مسئولیت اجتماعی سازمانی برندهای برجسته فعال در بازار ایران صورت گرفت، در میان شرکت‌های خارجی و ایرانی به ترتیب برندهای "سامسونگ" و "قلمچی" رتبه نخست را به خود اختصاص داده‌اند.

یکی از این تحقیقات بازار که به تازگی توجه برندهای برجسته فعال در بازار ایران را به خود جلب کرده است، به بررسی میزان آگاهی و رویکرد ایرانیان به مسئولیت اجتماعی سازمان‌ها پرداخته است. این نظرسنجی با حجم نمونه 1377 نفر (51 درصد مرد و 49 درصد زن) در هشت شهر تهران، مشهد، اصفهان، تبریز، شیراز، اهواز، کرمانشاه و کاشان برگزار شده است.

بنابر نتیجه این نظرسنجی، تنها 20 درصد از افراد قادر به یادآوری نام برندهای فعال در این زمینه بوده‌اند. این رقم در تهران 32 درصد بود اما در شهرهای دیگر به صورت معناداری کاهش داشت. در این میان، سامسونگ با 10 درصد میزان آگاهی در رده اول جای گرفته است. از میان شرکت‌های ایرانی، قلمچی رتبه اول را به خود اختصاص داده است.

ال‌جی و سونی نیز به ترتیب با 7 و 5 درصد بعد از سامسونگ قرار گرفته‌اند و بانک صادرات و ایرانسل و همراه اول هم رتبه‌های بعدی را در میان شرکت‌های ایرانی از آن خود کرده‌اند.

مسئولیت اجتماعی مجموعه‌ای از فعالیت‌های داوطلبانه است که اثرات مثبت فعالیت شرکت را حداکثر و اثرات منفی آن را به حداقل می‌رساند. در کشورهای پیشرفته مسئولیت اجتماعی هم به شکل مفهومی و هم به شکل لغوی تکامل یافته‌تر است. عبارت «شهروند سازمانی» مدتی رایج شده بود، یعنی همان‌طور که فرد به عنوان یک شهروند مسئولیت‌هایی را به عهده دارد، یک شرکت هم به عنوان یک شهروند، مسئولیت‌های اجتماعی را به عهده دارد.

«شهروند سازمانی» تکامل پیدا کرد و از محدوده فعالیت‌های خیریه خارج شد. بعد از این بود که عبارت «مسئولیت شرکتی» مطرح شد که شرکت‌ها در قبال پیمانکاران، کارمندان و ... مسئولیت پیدا کردند. سپس مفهوم «پایداری شرکتی» طرح شد که شرکت باید کلیه فرایندها و فعالیت‌های خود را به گونه‌ای مدیریت کند که منافع نسل حاضر و نسل آتی حفظ شود و شرکت به گونه‌ای پایدار اداره شود.

یکی دیگر از نتایج این نظرسنجی حاکی از آن است که میزان آگاهی از فعالیت برندها در رابطه با مسئولیت اجتماعی سازمان بسیار پایین است به‌طوری‌که 36 درصد از جامعه آماری، بارزه‌های محصولی، حمایت‌های مالی و کارهای خیریه را با مسئولیت‌های اجتماعی به اشتباه گرفته بودند.

پس می‌توان گفت میزان آگاهی از مفهوم مسئولیت اجتماعی سازمان‌ها بسیار پایین است و به همین روی اقدامات گسترده‌ای برای جا انداختن این مفهوم تقریباً ناشناخته در جامعه ایران نیاز است. از سوی دیگر شاید در گذشته تبلیغ چنین فعالیت‌هایی برای برندها کار معقولی نبود چراکه امکان خطور برداشت‌های منفی نظیر خودنمایی، تزویر یا اغراق به اذهان افراد بود، اما اکنون نتایج این نظرسنجی نشان می‌دهد احتمال بروز چنین برداشت‌هایی بسیار کم شده است.

68 درصد از شرکت‌کنندگان خواهان تبلیغ این‌گونه فعالیت‌ها از سوی برندها بودند و تنها 26 درصد آنان اعتقاد داشتند که برندها چنین اقداماتی را برای خودنمایی یا فریب اذهان عمومی انجام می‌دهند. همچنین 77 درصد از آنان خواهان افزایش فعالیت‌های برند‌ها در زمینه مسئولیت‌های اجتماعی شدند و جالب اینکه فعالیت‌های مسئولیت اجتماعی برندها نیز در نظر 73 درصد افراد قابل‌باور بود. همچنین 70 درصد از شرکت‌کنندگان در این نظرسنجی اعتقاد داشتند که برندهایی که از این دست اقدامات انجام دهند تصویری بهتری از آن‌ها در ذهن خود خواهند داشت.

در بخش دیگر این نظرسنجی از شرکت کنندگان درباره موضوعات موردعلاقه آنان در رابطه با مسئولیت‌های اجتماعی سازمان پرسش شد؛ 63% از شرکت‌کنندگان اعتقاد دارند کارآفرینی باید اولویت اصلی برندها در عرصه مسئولیت‌های اجتماعی سازمان باشد. بهداشت، مبارزه با فقر و مبارز با بیماری‌های خاص به ترتیب با 60%، 54% و 53% رده‌های دوم تا چهارم را از آن خود کردند. با فاصله قابل توجه دو موضوع توسعه زیرساخت‌های آموزشی و محیط‌زیست با 35% و 32% در رده‌های بعدی قرار داشتند.

گفتنی است شرکت سامسونگ در ایران پروژه‌های کتابخانه گویا، آکادمی مهندسی و مدارس هوشمند را ذیل مسئولیت اجتماعی سازمان انجام داده است. شرکت سامسونگ با همکاری شرکت تحقیقات بازار داده تدبیر رهنما این نظرسنجی را جهت بررسی میزان آگاهی و رویکرد ایرانیان به مسئولیت اجتماعی سازمان، در بهمن‌ماه سال گذشته به عمل آورده است.