"تعیین گران‌ترین خودروی متعارف"؛ مصوبه‌ای راهگشا

پول‌نیوز، محمدعلی دیانتی‌زاده* - فرض کنید گلدان بلورین گران‌قیمتی را که قدی و بلند است، در پیاده‌روی شلوغ و پرچاله‌ای بغل زده‌اید و راه می‌روید. اگر کسی به هر علتی اعم از بی‌احتیاطی خودتان یا سربه‌هوا بودن او، با شما تنه‌به‌تنه شود و این گلدان آسیب ببیند، مقصر حادثه کیست و جبران خسارت آن متوجه چه کسی است؟

حال فرض کنید به‌جای این گلدان، خودروی لوکس زراندودی را مانند خودروهایی که شیوخ عرب سفارش می‌دهند، در یکی از خیابان‌های شلوغ پایتخت می‌رانید و ناگهان بدنه خودروی دیگری به بدنه خودروی شما می‌ساید و قدری زر از روی آن می‌روبد! حکایت برخی خودروهای ارزان‌قیمت شهر ما اعم از مسافرکش و شخصی با برخی از خودروهای سوپرلوکس از همین قرار است.

شاید دیده باشید مستندی را که مدت مدیدی پیش از این از «سیما» پخش شد و حکایت یک راننده تاکسی بود که در پی مقصر بودن در تصادف با یک خودروی لوکس، با وجود برخورداری از بیمه شخص ثالث برای جبران خسارت کلانی که به خودروی لوکس وارد آمده بود، تاکسی خود را فروخته و بیکار شده و کارش به اعتیاد و انتقام‌جویی از لوکس‌سواران کشیده بود.

در این میان ما با یک خلأ قانونی مواجه بودیم و گرچه درخصوص خسارات جانی خارج از پوشش بیمه شخص ثالث، صندوق تامین خسارت‌های بدنی جبران مافات می‌کرد اما درخصوص خسارات مالی بالاتر از پوشش این بیمه که تنها 5 میلیون و 500 هزار تومان در هر حادثه است، ملجئی در نظر گرفته نشده بود.

حال اما پس از مدت‌ها در خلال اصلاح قانون بیمه شخص ثالث در مجلس مصوب شد که خسارت مالی ناشی از حوادث رانندگی، صرفا تا میزان «خسارت متناظر وارده به گران‌ترین خودروی متعارف» از طریق بیمه‌نامه شخص ثالث یا مقصر حادثه قابل جبران خواهد بود. بنا بر تبصره این ماده، منظور از خودروی متعارف خودرویی است که قیمت آن کمتر از 50 درصد سقف تعهدات بدنی که در ابتدای هر سال مشخص می‌شود، باشد.

به‌عنوان مثال، گران‌ترین خودروی متعارف امسال، کمتر از نصف یک دیه کامل یعنی حدود صد میلیون تومان در نظر گرفته می‌شود و اگر یک خودروی یک میلیارد تومانی بنابراعلام کارشناسان رسمی ارزیاب خسارت در بیمه‌ها و دادگستری، در تصادفی 60 میلیون تومان خسارت خورده باشد و خسارت متناظر آن با یک خودروی صد میلیون تومانی، در یک تناسب عددی 6 میلیون تومان برآورد شود، 5 میلیون و 500 هزار تومان از این خسارت توسط شرکت بیمه‌گر جبران می‌شود و جبران 500 هزار تومان آن نیز برعهده مقصر حادثه خواهد بود.

فراموش نکنیم که خودرو یک کالای مصرفی است که اگر کسر قابل توجهی از سرمایه خود را به آن تبدیل کنیم، درواقع سرمایه خود را آسیب‌پذیر کرده‌ایم و نمی‌توانیم عواقب این آسیب‌پذیری خودخواسته را متوجه دیگران بدانیم.

البته ناگفته نماند که حق شکایت و تعقیب قانونی مقصر درصورت تشخیص عمدی بودن تصادف از سوی کارشناسان رسمی یا درصورت کاسته شدن از ارزش اولیه خودروی گران‌قیمت علاوه بر خسارت وارده (در این مورد باز متناظر با گران‌ترین خودروی متعارف) برای دارنده آن محفوظ است.

*سردبیر