پیش‌نیازهای حضور بخش خصوصی در مدیریت منابع آب

پول‌نیوز - مشاور وزیر نیرو و مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران گفت: تجربه های کشورها در زمینه حضور بخش خصوصی و تشکل های مردمی می تواند چراغ راه مدیریت منابع آب کشور باشد.

محمد حاج‌رسولی‌ها در کارگاه آموزشی مدیریت پایدار منابع آب زیرزمینی در شرکت آبفای استان تهران اظهار داشت: تغییرات بارش ها در یک دهه گذشته و افزایش حدود 1.5 درجه ای متوسط دمای هوا، کشور را با چالش های متعددی مواجه کرده که به صیانت از آب های زیرزمینی و تعادل بخشی آنها اهمتی چند برابر می بخشد.

به گفته این مقام مسئول، آنچه امروز در این زمینه در اولویت است، استفاده از ظرفیت بخش خصوصی و تشکل های مردمی و بهره گیری از توان و قابلیت های آنان است که در این زمینه تاکنون 15 پروژه در سطح کشور تعریف شده است. وی افزود: اهمیت این موضوع به قدری است که اگر به خوبی اجرایی نشود، سایر اقدامات دیگر از اثربخشی لازم برخوردار نخواهند بود.

حاج رسولی ها با اشاره به حضور نمایندگانی از وزارت محیط زیست و برخی شرکت های آب کشور آلمان در این کارگاه باوجود تفاوت های اساسی در میزان بارش ها و مدیریت آب در دو کشور، تصریح کرد: موضوع استفاده از شرکت های مردمی در جهان، آنقدر نو و تازه است که تقریبا هیچ سند بالادستی یا سند و مدارک علمی در این زمینه وجود ندارد و بر این اساس، در تلاشیم تا از تجربه های همه کشورها استفاده کنیم.

وی یادآور شد: استفاده از تجربه آلمان در بخش حوضه های آبریز و بویژه سازمان همکاری های بین المللی ژاپن (جایکا) در حوضه آبریز سفیدرود برنامه ریزی شده و به موازات آنها، مطالعه چند دشت بحرانی کشور متناسب با فرهنگ ایرانی (در حوضه آبریز کشف رود در مشهد) در دستور کار است.
مشاور وزیر ینرو تصریح کرد: آلمان ها در گذشته با تصویب قانون «حقابه بَران»، مشکلات بهره برداران منابع آبی خود را با اعمال تغییراتی در قوانین بالادستی رفع و برطرف کرده و امروز، تجربه های آنها می تواند چراغ راه کشور باشد.

وی همچنین به برقراری ارتباط با کشور روسیه اشاره کرد و ادامه داد: همه کشورها حاضر نیستند تجربه های خود را به صورت رایگان در اختیار ما بگذارند. حاج رسولی ها پیشتر گفته بود: نقشه راه تحقیقات بخش آب کشور در برنامه ششم توسعه با 10 محور کلان، 32 زیر محور و 70 پروژه تحقیقاتی هدفمند در راستای چشم انداز توسعه پایدار مبتنی بر مدیریت یکپارچه منابع آب تعریف شده است.

وی افزود: مدیریت و برنامه ریزی، منابع آب، اقتصاد آب، مدیریت ریسک و بحران، مدیریت تقاضا، مدیریت دانش و پژوهش، زیرساخت های آب، مسائل اجتماعی و ظرفیت سازی، محورهای اصلی نقشه راه تحقیقات بخش آب کشور را تشکیل می دهند.

گفتنی است همه ساله شاهد کاهش منابع آب قابل دسترسی کشور هستیم، به طوری که متوسط درازمدت بارندگی ها از 250 به 240 میلی متر افت کرده، متوسط بارش های 15 سال اخیر به 225 میلی متر، متوسط هشت سال به 205 میلی متر و حجم منابع آب تجدیدپذیر از 130 به 100 میلیارد مترمکعب کاهش یافته است.

طرح احیا و تعادل بخشی آب های زیرزمینی با توجه به مصوبه شورای عالی آب اقدامات مشترک وزارتخانه های کشور، جهاد کشاورزی، راه و شهرسازی، صنعت، معدن و تجارت و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور را به دنبال دارد که به همراه وزارت نیرو باید در خصوص مدیریت مصرف آب پیاده شود.

براساس این طرح، امسال به میزان 475 میلیون مترمکعب، در پنج سال آینده به میزان 5.7 میلیارد مترمکعب و پس از 20 سال به میزان 110 میلیارد مترمکعب اضافه برداشت از منابع آب زیرزمینی کنترل خواهد شد.