تدوین برنامه جامع معماری برای نوار شمالی کشور

پول‌نیوز - نبود یک برنامه جامع معماری در نوار شمالی کشور باعث شلختگی منظر شهری و روستایی این منطقه شده است.

محمد رضا کهزادی، استاد دانشگاه و پژوهشگر سازه‌های بومی در گفت‌وگو با پول‌نیوز با بیان این مطلب اظهار داشت: به‌رغم رونق ساخت‌وساز در منطقه شمال کشور تاکنون هیچ برنامه جامع معماری برای احداث بناهای جدید تدوین و اجرایی نشده که البته همین امر باعث آشفتگی منظر شهرها و روستاهای استان مازندران، گیلان و گلستان شده است.

وی تصریح کرد: در طول قرن‌ها حاشیه‌نشینان دریای خزر با در نظر گرفتن مولفه‌هایی نظیر رطوبت، بارندگی، مواد اولیه ساخت‌وساز و همچنین با توجه داشتن به احتمال آب‌گرفتگی و سیلاب‌ها، شیوه‌های منحصر به فردی را در معماری خانه‌های خود لحاظ می‌کردند که نمونه‌های آن در هیچ کجای کشور قابل مشاهده نیست.

وی مهم‌ترین ویژگی سازه‌های بومی نوار شمالی کشور را تعامل با طبیعت دانست و افزود: خانه‌های بومی به بهترين شكل با طبيعت در ارتباط و تعامل هستند؛ ساختارى پايدار، برگشت‌پذير و تكنيک‌هاى برآمده از تجربه گذشتگان بر مبناى نيازها و هماهنگ با عوامل محيطى (اكولوژيک) ازجمله مواردی است که در خانه‌ها و ویلاهاى جدید دیده نمی‌شود.

کهزادی ادامه داد: با رونق گرفتن ساخت‌وساز و احداث روزانه ده‌ها خانه و ویلا در این منطقه شاهد دگرگونی چهره مناطق مسکونی بوده‌ایم که البته همین تنوع معماری باعث شده است هر خانه به تنهایی لوکس و زیبا باشد اما به دلیل توجه نکردن به بافت، این سازه‌ها در کنار یکدیگر نازیبا به نظر می‌آید.

این استاد دانشگاه همچنین گفت: اگرچه معماری بومی شمال کشور همانند معماری سایر نقاط ایران در شرایط زمانی و مکانی خود كاربردى و پایدار بوده و تکرار عینی آن در زمان حال امری غیرممکن است ولی می‌توان با استخراج ویژگی‌های قابل تکرار آن به بخشی از اهداف پایداری درمعماری دست یافت.

وی با تاکید بر این‌که معماری استان مازنداران به دلایل سوق‌الجیشی باید بیش از سایر استان‌های شمالی کشور مورد توجه قرار گیرد، افزود: نزدیکی کوهستان به ساحل باعث شده تا معماری مازنی به‌طور مشخص برای هرجزء از سازه در مواجهه با اقلیم پاسخ روشنی داشته باشد و تنها مولفه زیبایی و تزئینی مطرح نباشد بلکه این سازه‌ها به‌رغم توجه به عناصر تزئینی بصری به پارامترهای خاص اقلیمی نیز توجه دارند.

این پژوهشگر سازه‌های بومی با اشاره به این‌که هم‌اکنون سازگاری اقلیمی ویلاها، تنها به سقف شیروانی محدود می‌شود، افزود: معماری بومی مازنداران سرشار از زیبایی‌های نظیر "کندوج" و تکنیک‌هایی مانند "گربه‌رو" است، درحالی که حذف همین تکنیک‌ها باعث شده تا رطوبت به آسانى به فضاى داخلى منازل نفوذ كند و ميزان آسايش نسبى را كاهش دهد.

کهزادی با تاکید بر این‌که برنامه جامع معماری نوار شمالی کشور باید به سرعت تدوین شود، افزود: کالبد هر شهر بیانگر هویت، فرهنگ و تاریخ آن منطقه است و باتوجه به گسترش شهرک‌سازی‌ها به نظر می‌رسد زمان آن رسیده تا مسئولان شهری در این خصوص اهتمام بیشتری داشته باشند.