روسیه و چین نیز یوآن را مبنای مبادلات نفتی خود قرار دادند

پول‌نیوز - ایران و برخی کشورهای صادرکننده نفت در حال فاصله گرفتن روز افزون از دلار هستند، روسیه و چین نیز یوآن را مبنای مبادلات نفتی خود قرار دادند.

دولت ایران تصمیم گرفته است تا یورو را در مبادلات تجاری خود جایگزین دلار کند و از این منظر به تعدادی از کشورهای صادرکننده نفت بپیوندد. این کشورها در تلاش هستند تا وابستگی خود به دلار را به عنوان مبنای مبادلات نفتی کاهش دهند.

دولت ایران در حال تشویق شرکت‌ها برای جایگزین کردن یورو به جای دلار هستند و قرار است از این پس مبنای گزارشات، آمارها و انتشارات مالی یورو باشد.

مهدی کسرائی‌پور معاون امور قوانین و سیاست‌ ارزهای خارجی بانک مرکزی ایران گفت: دلار دیگر جایی در مبادلات تجاری امروز ایران ندارد چرا که کارگذاران تمایل دارند تا در مبادلات خود از ارزهای جایگزین استفاده کنند. از این پس دیگر نیازی به استفاده از فاکتورها و صورت‌حساب‌های با مبنای دلار نیست.

البته این اقدام بخشی از پاسخ تهران به تصمیم آمریکا برای تمدید تحریم‌ها علیه ایران در ماه مارس محسوب می‌شود.

الکساندر رازووایف مدیر بخش تحقیقات مؤسسه آلپارین معتقد است این یک تصمیم سیاسی است. مبادلات بر مبنای دلار از طریق بانک‌های آمریکایی انجام می‌شود که مخاطرات بسیاری برای ایران دارد اما چنین خطرهایی در مبادلات تجاری بر مبنای یورو این کشور را تهدید نمی‌کند. ایران هم‌اکنون بزرگترین تولیدکننده و صادرکننده مواد خام هیدروکربنی در جهان محسوب شده و اتحادیه اروپا و چین بزرگترین مشتری این محصولات ایران محسوب می‌شوند.

به گزارش اوپک، تهران سالانه ۷۰ میلیارد دلار از فروش نفت درآمد دارد. در بازارهای جهانی نفت غالباً دلار مبنای مبادلات فروشنده و خریدار است و به طور کلی در بازار نیویورک و لندن نیز نفت به دلار قیمت‌گذاری می‌شود و همین امر شرایط ویژه‌ای را برای دلار به عنوان پراستفاده ترین ارز جهانی فراهم کرده است.

کارشناسان بر این باورند که این اقدام ایران و جایگزین کردن یورو به جای دلار در مبادلات نفتی خود یک آژیر خطر بسیار جدی برای آمریکاست. بسیاری از صادرکنندگان و واردکنندگان نفت در جهان از وابستگی شدید به دلار ناراضی هستند و جهان به سمت به اصطلاح دلارزدایی از بازار جهانی انرژی پیش می‌رود. کشورهایی نظیر روسیه، چین، ایران و ونزوئلا هم‌اکنون در صدر این کشورها قرار دارند.

از سال ۲۰۱۶ بورس بین‌المللی کالای سن‌پترزبورگ در روسیه نفت روسیه را به روبل قیمت‌گذاری کرده و عرضه می‌کند و سال گذشته میلادی نیز ونزوئلا استفاده از دلار در مبادلات نفتی خود را کنار گذاشت و یورو را جایگزین آن کرد. اخیراً نیز بورس شانگ‌های برای نخستین بار قیمت‌گذاری نفت به یوآن چین را کلید زد.

الکسی کالاچف کارشناس مؤسسه سرمایه‌گذاری فیناما معتقد است هیچ محدودیتی برای استفاده از ارزهای ملی در مبادلات دوجانبه بین کشورها وجود ندارد و همین امر می‌تواند مسیر مطمئنی برای کشورهایی نظیر روسیه، ایران و ونزوئلا برای دور زدن تهدیدات مبادلات دلاری فراهم کند.

وی معتقد است ارزهای ملی باید این امکان را داشته باشند که به سادگی مبادله شوند تا بتوانند در قراردادهای نفتی و گازی بین‌المللی جایگزین دلار شوند.

چین که یوآن را در قراردادهای نفتی مبنا قرار داده است هم‌اکنون به این هدف بسیار نزدیک شده است.

با نزدیک شدن به روز ۱۲ می و زمان اعلام نظر آمریکا درباره برجام، ارزش ریال ایران طی هفته‌های گذشته کاهش یافته است. علیرغم اجرای برجام از سوی ایران اما همچنان احتمال اعمال تحریم علیه ایران وجود داشته و همین امر باعث شده است که شرکت‌های خارجی از ورود و سرمایه‌گذاری به ایران خودداری کنند.