به گزارش خبرنگار پول نیوز، در حالی که بانک ها در تمام کشورها از مهمترین بخشهای اقتصادی کشور هستند که نقش مهمی در زندگی روزانه و مراودات اقتصادی مردم بازی می کنند اما؛ از تفاوت فاحش خدمات رسانی در بانکهای ایران و سایر کشورها نمیتوان چشم پوشی کرد.
اگر برای هر انسانی که خارج از ایران است تعریف کنیم که در کشوری زندگی می کنیم که در بانک های این کشور، مشتریان بدحساب وام گرفتهاند اما اقساطشان را ندادهاند و این موضوع برای بانکها جذاب است، تعجب خواهند کرد که این ناکجاآباد کجاست؟
بانکهایی که به خاطر رابطه و سفارشی وامهای سنگین و در مبالغ کلان به بعضی از مشتریانشان دادهاند، خیلی هم از این موضوع که آنها اقساطشان را پرداخت نمیکنند و کلی بدهی انباشته دارند، ناراحت و ناراضی نیستند. چرا؟ چون جریمههای کلانی که روی دیرکرد وامها میخورد و وثیقه مشتریان چنان برای بانکها وسوسهانگیز است که وامهای کلان و سنگین را خیلی راحتتر از وامهای خرد پرداخت میکنند.
اگر به طور دقیق به این مسئله بنگریم سه تفاوت در بانکداری ایرانی و خارجی وجود دارد که مربوط میشود به خدمات دهی در بخش الکترونیک، تسهیلات دهی و حفظ و نگهداری مشتری و کسب درآمد از محل ارائه خدمات بانکی و افزایش سود با خدمات متنوع و مشتری پسندتر.
تسهیلات بانکی در سراسر دنیا یکی از ابزارهای تبلیغاتی برای جذب سرمایه گذاران محسوب می شود. این موضوع در برخی از بانک های کشورها به قدری تنوع دارد که باعث شده است آنها در رده بهترین بانک های جهان قرار گیرند اما متاسفانه در ایران اینگونه نیست.
گارانتی بانک ترکیه یکی از بانک های مطرح است که توانسته در رنکینگ و رده بندی جهانی جایی برای خود باز کند. این بانک علاوه بر اعطای انواع وام اعم از وام خودرو، مسکن و وام های شخصی دیگر شرایط بسیار مناسبی را فراهم کرده است. یکی از ابتکار عمل های این بانک، اعطای وام های ۵دقیقه ای است که می توان با پرکردن فرم و باز کردن حساب اینترنتی متقاضی می تواند در عرض ۵دقیقه وام دریافت کند. برای دریافت وام های معمولی نیز بهره یک درصدی در نظر گرفته شده است و زمان بازپرداخت وام بر عهده خود متقاضی است.
عرب بانک دوبی نیز انواع و اقسام وام ها را برای متقاضیان در نظر گرفته است. حداقل میزان وام شخصی این بانک اماراتی ۲۵هزار درهم یعنی در حدود ۲۰میلیون تومان است. نرخ بهره وام های این بانک حدود هفت درصد و مدت بازپرداخت وام نیز بسته به خواسته متقاضی وام از ۶ تا ۴۸ماه است.
بانک های لبنان نیز شرایط متنوعی را برای جذب سرمایه گذار تعیین کرده اند. بانک بیروت یکی از بانک هایی است که شرایط مناسبی را برای دریافت انواع واقسام وام ها را هم برای شهروندان لبنانی و هم برای سرمایه گذاران خارجی فراهم کرده است. به طور مثال بانک بیروت حتی به متقاضیان ادامه تحصیل نیز بهترین وام ها را با بهترین وآسان ترین شرایط پرداخت می کند. کافیست با کارت شناسایی و فیش حقوقی یا جواز کسب وام هایی با مبالغ ۵۰۰ تا ۱۵هزار دلار آمریکا را در کوتاه ترین زمان دریافت کنید.
در انگلستان نیز بانک اچ اس بی سی از بانک های وام دهنده ای محسوب می شود که جایگاهی در رده بندی جهانی برای خود دست و پا کرده است. اگر کسی مبلغ ۲هزار پوند از این بانک بریتانیایی وام بگیرد و بخواهد در عرض ۳سال اقساط وام خود را تسویه کند، باید ماهیانه مبلغ ۷۶پوند را بپردازد.
از سوی دیگر متاسفانه در ایران وام های کلان بانکی تنها برای یک عده خاص با رانت های خاص تر فراهم است اما سایر کشورها به دنبال آن هستند تا با متنوع سازی وام ها و نحوه پرداخت آنها، دسترسی عموم مردم را به منابع بانکی فراهم کنند.
به طور مثال در ترکیه متقاضیان وام می توانند از طریق اینترنت فرم سفارش وام را پر کرده و در عرض مدتی کوتاه وام خود را دریافت کنند.
از مدت وام و مبلغ آن در ایران که بگذریم، سودهای بالا باعث فرار بسیاری از متقاضیان از وام های بانکی شده است. در اینجا بحث بانکداری اسلامی مطرح می شود.
در حالی که بانکداری اسلامی از نگاه افکار عمومی، بانکداری بدون ربا و بدون سود است اما؛ همین واژه از دید بانک های ایرانیهمراه با نزول و ربا و سودهای عجیب و غریب است.
در کشور ما عده ای از افراد، گرفتن وام از سیستم بانکی را نمی پذیرند و معتقدند که این کار دارای شبهه می باشد. عده ای معتقدند که بانکداری ایران براساس استدلالات علمی مغایر با بانکداری اسلامی است زیرا در بانکداری اسلامی هیچ گاه نرخ ها از ابتدا تعیین شده نیست و بانک و مشتری باید در نتیجه سرمایه گذاری اعم از سود و زیان شریک باشند اما بانکها با گرفتن مبلغی به عنوان حق صلح، در ابتدای قرارداد تمامی عواقب سرمایه گذاری را به مشتری واگذار کرده و فقط یادآور می شوند که بعد از مدت توافق شده باید اصل و سود را به بانک برگردانند و در غیر این صورت وثیقه مشتری به اجرا گذاشته خواهد شد.
عده ای نیز معتقدند با نظر مراجع و علما ، بانکداری ایران بانکداری اسلامی بوده اما در برخی مواقع مانند اخذ جریمه بر جریمه تسهیلات در گذر زمان مخالف بوده و این امر را خلاف بانکداری اسلامی می دانند.
در نهایت امر اینگونه به نظر می رسد که بانکهای ایران، هنوز با مدل بانکداری جامع فاصله زیادی دارند. با توجه به پیشرفت روزافزون بانکداری در دنیا، باید اقدام برای تغییر و اصلاحات را از داخل کشور شروع کنیم. برای این امر باید دولت و بانک مرکزی به عنوان سردمدار بازار پولی وارد شده و در ابتدا کمیته ای متشکل از مراجع ، علما، محققین اسلامی و صاحب نظران بانکداری اسلامی را جمع و تمامی سازوکار حاکم بر بازار پولی را بصورت دقیق مورد بازنگری قرار دهند و قوانین را براساس شرایط جدید اقتصاد و عوامل موثر در عصر فعلی و مطابق با اصول اسلامی تعیین نمایند.