به گزارش
پول نیوز، کل میزان تولید گاز از میدان مشترک پارس جنوبی از بدو بهرهبرداری تا پایان سال ۹۹ به رقم یکهزار و ۸۶۷ میلیارد مترمکعب رسیده است. همچنین از ابتدای توسعه تا کنون ۲.۲ میلیارد بشکه میعانات گازی از این میدان مشترک برداشت شده است. ارزش محصولات پارس جنوبی با سرمایهگذاری نزدیک به ۸۰میلیارد دلار در این پهنه گازی، ۳۳۵ میلیارد دلار (با احتساب هر مترمکعب گاز غنی معادل ۱۸ سنت در سال ۹۶) برآورد شده است.
سهم ذخایر هیدروکربونی ایران از میدان مشترک گازی پارس جنوبی ۱۴ تریلیون مترمکعب گاز و ۱۸ میلیارد بشکه میعانات گازی در مساحتی به وسعت ۳ هزار و ۷۰۰ کیلومتر مربع تخمین زده شده است.
بررسی آمارهای مربوط به روند توسعه و افزایش تولید گاز غنی در میدان مشترک پارس جنوبی نشان میدهد که تا پیش از آغاز به کار دولت یازدهم و در سال ۹۲، ده فاز این میدان (فازهای ۱ تا ۱۰) با بهرهبرداری از ۱۱ سکوی گازی (SPD ۱, SPD ۲، SPD ۳, SPD ۴, SPD ۵, SPD ۶, SPD ۷, SPD ۸, SPD ۹, SPD ۱۰, SPD ۱۱) به ظرفیت روزانه هر یک ۲۸.۲ میلیون مترمکعب در مدار تولید قرار داشتند تا در مجموع روزانه نزدیک به ۲۸۵ میلیون مترمکعب گاز از این میدان مشترک برداشت شود.
از دیگر سو، توسعه فازهای باقیمانده این میدان که قراردادهای آنها از سال ۸۴ تا ۸۹ منعقد شده بود و با پیمانکاران داخلی به کارفرمایی شرکت نفت و گاز پارس دنبال میشد، با اوجگیری تحریمها، کندی روند تأمی
ن سرمایه مورد نیاز و افزایش ناگهانی هزینههای اجرا، کندی سفارشگذاری و خرید قطعات و تجهیزات، محدودیتهای زیرساختهای اجرایی کشور، سوءمدیریت در تزریق مناسب منابع مالی و عدم اولویتبندی، تعلل برخی پیمانکاران و در نهایت برهم خوردن زمانبندی اجرای پروژهها با مشکلات جدی مواجه شده بود. در آن طرف این میدان مشترک نیز، کشور قطر با پیشی گرفتن از ایران، تولید روزانه خود را به مرز ۵۷۰ میلیون مترمکعب در روز رسانده بود و در ماراتن گازی خلیج فارس با فاصله زیادی از ایران سبقت گرفته بود.
استراتژی وزارت نفت در تکمیل توسعه طرحهای نیمهتمام پارس جنوبیاهمیت برداشت از این ثروت خدادادی و سهم مشترک منابع هیدروکربونی در پهنه خلیج فارس، موجب شد تا پس از روی کار آمدن دولت یازدهم، وزارت نفت با نگاهی موشکافانه و ویژه روند تکمیل طرحهای نیمهکاره میدان گازی پارس جنوبی را بازنگری کرده و علیرغم اینکه تحریمها و محدودیتهای منابع مالی همچنان پابرجا بود، راهبردی موثر و کارا برای این بخش برنامهریزی کند، به طوری که ادامه توسعه بخش ایرانی بزرگترین میدان گازی جهان بر پایه این استدلال استوار شد که با اولویتگذاری و متمرکز کردن امکانات و ظرفیتهای محدود موجود، فازهایی که علاوه بر نزدیکی به مرز قطر، از پیشرفتهای فیزیکی بالاتری برخوردار بودند، در اولویت توسعه قرار گیرند، بدینترتیب در اولویت نخست، تکمیل فازهای ۱۲ و ۱۵ و ۱۶ و در ادامه تکمیل فازهای ۱۷ و ۱۸، ۱۹ و ۲۰ و ۲۱ در دستور کار شرکت نفت و گاز پارس قرار گرفت.
بر پایه این سیاستگزاری و در نخستین اقدام، فاز ۱۲ پارس جنوبی که قرارداد توسعه آن در مردادماه سال ۸۴ به امضا رسیده بود در اولویت تکمیل قرار گرفت و با ثبت ۱۵۰ میلیون نفر ساعت کارکرد در اسفند ۹۳ به بهرهبرداری رسید. ارزش محصولات تولیدی این فاز سالانه ۴.۵ میلیارد دلار برآورد شده است. یک سال پس از این تاریخ و در بهمنماه ۹۴، فازهای ۱۵ و ۱۶ که توسعه آنها از آذر ۸۵ آغاز شده بود با ثبت ۱۲۰ میلیون نفرساعت کارکرد به بهرهبرداری رسمی رسید. ارزش محصولات این فاز سالانه ۳.۵ میلیارد دلار است که برمبنای هر مترمکعب گاز غنی ۱۸ سنت در سال ۹۶ محاسبه شده است.
همچنین پایتخت انرژی کشور در نخستین ماه سال ۹۶ شاهد یک رویداد مهم و فراموشنشدنی بود که در نتیجه بزرگترین سرمایهگذاری تاریخ کشور رقم خورد. در ۲۷ فروردین این سال فازهای ۱۷و ۱۸، ۱۹، ۲۰ و ۲۱ در قالب ۳ مگاپروژه گازی و با سرمایهگذاری ۲۰ میلیارد دلار با حضور رئیسجمهوری و وزیر نفت به بهرهبرداری رسمی رسید تا علاوه بر افزایش دوبرابری برداشت گاز نسبت به سال ۹۲، آرزوی دیرینه ایران مبنی بر دستیابی به ظرفیت برابر برداشت از میدان مشترک پارسجنوبی در مقابل کشور همسایه محقق شده و در نمودار رقابت با قطر به جایگاهی برابر بعد از ۱۲ سال دست یابد.
از این نقطه به بعد، هدفگذاری شرکت نفت و گاز پارس به عنوان شرکت توسعهدهنده فازهای گازی پارس جنوبی، بر پیشیگرفتن از رقیب قطری معطوف شد. در ادامه این مسیر پرفراز و نشیب، تکمیل توسعه طرحهای باقیمانده در اولویت بعدی قرار گرفت و با وجود همه مشکلات ناشی از فشارهای مضاعف تحریم، کمبود درآمدهای نفتی و محدودیتهای بینالمللی، دو طرح توسعه فازهای ۱۳ و ۲۲، ۲۳ و ۲۴ پارس جنوبی در اسفندماه سال ۹۷ به بهرهبرداری رسمی رسیدند.
با توجه به اهمیت برداشت سهم ایران از میادین مشترک و محدودیت منابع مالی، در فاز ۱۴ نیز تمرکز جدی بر روی تکمیل بخش فراساحل صورت پذیرفت تا با فرآورش گاز این موقعیت در ظرفیتهای خالی پالایشگاههای دیگر پارس جنوبی، هدف اصلی این طرح پیش از تکمیل بخش پالایشگاهی محقق شود. بدین ترتیب با تکمیل زنجیرههای دریایی طرحهای توسعهای این میدان مشترک، دستیابی به تولید گاز از بخش دریایی ۲۷ فاز پارس جنوبی محقق شد.
در حال حاضر فاز ۱۱ پارس جنوبی تنها طرح باقیمانده از بلوک ایرانی بزرگترین میدان گازی جهان است که حفاری چاههای آن آغاز شده و روند توسعه آن طی سالهای آتی تکمیل میشود.
سبقت ایران از قطر در برداشت روزانه گاز از پارس جنوبیبا تکمیل ابرطرحهای گازی پارس جنوبی (به جز فاز ۱۱) در فاصله سالهای ۹۲ تا ۹۸ و با افزایش ظرفیت تولید روزانه ۴۱۸ میلیون مترمکعب گاز (۲۸ میلیون مترمکعب در سال ۹۲، ۹۵ میلیون مترمکعب در سال ۹۳، ۲۸ میلیون مترمکعب در سال ۹۴، ۸۵ میلیون مترمکعب در سال ۹۵، ۵۶ میلیون مترمکعب در سال ۹۶، ۶۱ میلیون مترمکعب در سال ۹۷ و ۶۵ میلیون مترمکعب در سال ۹۸) ایران با پشت سر گذاشتن میزان ظرفیت تولید روزانه ۷۰۰ میلیون مترمکعب گاز در نمودار رقابتی تولید گاز از قطر که سهمی دوبرابری از مالکیت بزرگترین مخزن گازی جهان نسبت به ایران دارد، پیشی گرفت.