پشت پرده ممنوعیت واردات محصولات کشاورزی ایران به روسیه چیست؟

ایران طی سال‌های گذشته سهم اندکی از بازار مواد غذایی روسیه را در اختیار داشت که با تحریم‌های اروپا علیه روسیه و تیره شدن روابط روسیه با ترکیه، فضا برای صادرکنندگان ایرانی باز شد.
با این حال، چون دولت روحانی اعتقادی به گسترش روابط تجاری با روسیه و چین نداشت و تمرکزش بر غرب و برجام بود، از این فرصت استفاده نشد.
با تغییر دولت در سال جاری و روی کار آمدن دولت رئیسی و تغییر سیاست خارجی و تجاری ایران به شرق، در همین چند ماه حضور تجاری ایران در بازار روسیه به شدت افزایش یافت به طوری که صادرات محصولات کشاورزی ایران جهش چشمگیری کرد.

فشار رقبای ترکیه‌ای و اسرائیلی

به گفته تاجران ایرانی، در ماه‌های اخیر محصولات صادراتی ایران به رقیب محصولات ترکیه‌ای و اسرائیلی تبدیل شد که بازار روسیه را از دیرباز در اختیار داشتند.
رونق گرفتن صادرات محصولات کشاورزی ایران به روسیه و تنگ کردن جا برای رقابی ترکیه‌ای و اسرائیلی، سبب اعمال فشار آن‌ها و اتخاذ تصمیماتی شد تا به بهانه‌های واهی جلوی صادرات محصولات کشاورزی ایران گرفته شود. در همین راستا گمرک روسیه اخیراً واردات محصولات صیفی ایران را ممنوع کرده که موجب ایجاد خسارت گسترده به صادرکنندگان و تولیدکنندگان ایرانی شده که از چند ماه قبل قرارداد صادراتی با تجار روسی منعقد کرده بودند.

تصمیمات آنی و ناگهانی روسیه قطعا به زیان روابط تجاری دو کشور خواهد بود و پیوند‌های استراتژیک آن‌ها را به خطر خواهد انداخت.

خواب سفارت ایران و وزارت جهاد کشاورزی

در این زمینه اهمال سفارت ایران در روسیه و همین‌طور وزارت جهاد کشاورزی در پیگیری موضوع، قابل تأمل است. آقای کاظم جلالی که به واسطه حمایت از دولت روحانی در مجلس و بدون سابقه مؤثر، چند سالی است سفارت ایران در روسیه را بر عهده گرفته، تاکنون در زمینه گسترش روابط تجاری دو کشور قدم موثری برنداشته و در موضوع اخیر هم خبری از پیگیری وی برای رفع مشکل صادرکنندگان ایرانی مخابره نشده است.

از آنجا که آقای رئیسی اولویت دیپلماسی دولت سیزدهم را توسعه همکاری اقتصادی با همسایگان قرار داده، ضروری است در انتخاب سفرا برای کشور‌های بزرگ و همسو همچون روسیه، هر چه سریع‌تر تجدیدنظر صورت گرفته و افراد دارای تجربه و تخصص اقتصادی به عنوان سفیر انتخاب شوند.

با اقدام اخیر روسیه، صد‌ها گلخانه‌دار در ایران بیچاره شده‌اند. به عنوان مثال، بسیاری از گلخانه‌داران کشور که طی ماه‌های اخیر با توجه به تقاضای بازار روسیه و سفارش تجار روسی، اقدام به تولید فلفل دلمه‌ای کردند.

طبق توافق، قرار بود این محصولات طی ماه جاری به روسیه صادر شود، اما به ناگاه با تصمیم گمرک روسیه، واردات محصولات کشاورزی ایران ممنوع شده است.
به گفته تجار ایرانی، این اقدام احتمالاً گام آخر نخواهد بود و لابی صهیونیستی در روسیه از این پس اقدامات بیشتری برای محدود کردن تجارت ایران و روسیه انجام خواهد داد و اگر در این موضوع اخیر، ایران پیگیری نکند، در ادامه سال شاهد وخیم‌تر شدن تجارت دو کشور خواهیم بود که خواسته جریان غربگرا است که رفع مشکلات کشور را فقط در پذیرش خواسته‌های آمریکا در مذاکرات، می‌داند و تلاش دارند اینگونه القا کنند که روسیه و چین شرکای تجاری قابل اعتماد ایران نیستند.