خودروسازی در کشور ما، ظرفیت بزرگی است که بازخوردی دوگانه دارد زیرا هم به ابزاری برای انتقاد تبدیل شده و هم دستاوردی افتخار امیز آن هم در جنگ اقتصادی است.
با نگاهی به اظهارات صورت گرفته، خودرو به ابزاری برای انتقاد تبدیل شده، منتقدان هیچ محدودیتی برای انتقاد ندارند و تا جایی پیش میروند که بدون در نظر گرفتن مزایای صنعت خودرو برای کشور، در رویکردهایی افراطی، حتی اصرار دارند که صنعت خودروسازی کشور باید تعطیل شود. همچنین انتظارات بسیار زیادی از خودروسازان مطرح میشود که بدون در نظر گرفتن شرایط موجود سیاسی و تحریمها، درخواست میشود. منتقدان هرگز در نظر نمیگیرند که ایران تا چه اندازه در محدودیت قرار دارد و گویا فراموش کرده اند که ایران برای دریافت طلب ۷ میلیارد دلاری خود از کره جنوبی، حتی حاضر شد خط تولید خودرو از این کشور خودروساز دریافت کند، اما کره جنوبی موافقت نکرد؟! در این شرایط که دنیا اقتصاد و صنعت ایران را تحریم کرده، چگونه میتوان انتظار تحول داشت؟
منتقدان با اشاره به حمایتهایی همچون ممنوعیت واردات خودرو یا تعرفه بالا که از سوی دولت اعمال میشود، اصرار دارند که باید خودروساز داخلی، تولیداتی با کیفیت در سطحی گسترده به بازار ارایه کند به نوعی که نیاز مصرف کننده داخلی تامین شود. اگرچه این خواسته زیاده خواهانه نیست و باید به مردم حق چنین مطالبهای را بدهیم، اما به خاطر داشته باشیم که هنوز توان تولید خودرو به صورت ۱۰۰ درصدی را نداریم و برای تولید خودرو همچنان به قطعاتی نیاز داریم که میبایست از خارج وارد شود که محدودیت منابع به ویژه منابع ارزی و تحریمها، وزنه سنگینی بر پای تولیدکننده است.
البته قصد حمایت بی، چون و چرا از صنعت خودروسازی کشور را نداریم و باید بپذیریم که میتوانستیم در این مدت طولانی که از سابقه تولید خودرو در کشورمان میگذرد، نباید درجا میزدیم. هنگامی که تحصیلکردگان خلاق، صنعتگران توانمند و نیروی انسانی کارآمدی در کشور داریم، انتظار اینکه بتوانیم خلاقیت برای تولید خودروی با کیفیت داشته باشیم و تولید انبوه کنیم، زیاده خواهی نیست.
با وجود تمام این مطالب، شاهد تلاشهای قابل قبولی در صنعت خودرو کشور بوده ایم. یکی از خودروسازانی که تلاشهای خود را متوقف نکرده و به سوی تحول گام برداشته، خودروسازی سایپا است. این خودروساز مرکز تحقیقاتی دارد که افراد متخصصی را بکار گرفته تا بتواند در مسیر درست تحقیق و توسعه گام بردارد. اخباری که از این مرکز تحقیقاتی سایپا بگوش میرسد، بیانگر آن است که تولید خودرو در این شرکت خودروساز متحول خواهد شد، به نوعی که شاهد حضور محصولاتی بروز با قیمت مناسب با آرم سایپا در بازار خواهیم بود.
آنچه جالب توجه است، بازدید اعضای کمیسیون جهش تولید مجلس شورای اسلامی ازفعالیتهای سایپاست. این خودروساز با اطمینانی که از فعالیت، عملکرد و چشم انداز آینده خود دارد، عملکرد خود را در تالار شیشهای قرار داده به نوعی که تمامی صاحب نظران از جمله منتقدان میتوانند بدون محدودیت، وارد بخشهای مختلف این خودروساز شوند تا از نزدیک در جریان عملکرد سایپا قرار گیرند.
بحث دیگری که در سایپا صورت میگیرد، حرکت به صورت تولید محصولاتی با نگاه دانش بنیان است، تولید دانش بنیانی که از سوی مقام معظم رهبری در ابتدای سال سیاست گذاری شده است. سایپا با گام برداشتن در مسیر تولید دانش بنیان، به نیاز کشور پاسخ خواهد داد، زیرا تولیدات دانش بنیان باعث کاهش هزینهها و افزایش بازدهی در صنعت خودرو میشود.
البته با نگاهی به صنعت خودروسازی در جهان، متوجه میشویم که سرعت پیشرفت در صنعت خودرو بسیار بالاست و چنانچه خودروسازان داخلی بخواهند در این عرصه پرچالش با قدرت بمانند، باید محصولاتی تولید کنند که توان رقابت با مشابه خارجی را داشته باشد.
بحث دیگری که سالهاست مورد تاکید قرار میگیرد، ارتباط صنعت با دانشگاه است. همانطور که بیگانگی صنعت با دانشگاه به زیان کشور از جمله صنعت خودروسازی بوده، ارتباط صنعت با دانشگاه میتواند باعث رونق و تولیدات بروز شود. با توجه به اخباری که از بخشهای گوناگون سایپا شنیده میشود، شاهد حضور متخصصان و دانشگاهیان در این خودروساز هستیم که این حضور میتواند ظرفیتهای بالقوه دانشگاهها را در بخش صنعت خودروسازی به بالفعل ارتقا دهد.
نکتهای که بسیار اهمیت دارد، ارتباط خودروسازان با رسانه هاست. بی شک در حالی خودروسازان با انتقادهای گسترده رو به رو میشوند که در بسیاری از بخشها، فعالیتهای چشمگیری داشته و گامهایی برای تولید بروز، با کیفیت و قیمت مناسب انجام داده اند. در این شرایط اگر ارتباط با رسانهها مستمر و بروز باشد، میتوان مردم را از اولین گامهایی که برای ارتقای کیفیت برداشته میشود تا تولید محصول نهایی، درجریان قرار داد تا با واقع بینی، انتقادها رنگ و بوی انصاف بگیرد.