جزئیات خرید بلیت ناوگان حمل و نقل برای مسافران نوروزی

با نزدیک شدن به روز‌های پایانی سال بسیاری از مسافران هنوز نتوانسته اند بلیت ناوگان حمل ونقل عمومی خود را پیدا کنند به طور مثال با وجود آنکه از روز شنبه فروش بلیت قطار آغار شده و فروش بلیت اتوبوس هم از ۷ اسفند شروع شده، اما بسیاری از مسافران با مراجعه به مراکز فروش بلیت و همچنین سایت‌ها با اتمام ظرفیت روبرو شده اند.

بر اساس آمار سازمان هواپیمایی، تعداد مسافران پروازهای داخلی حدود یک درصد کل مسافران است اما فروش بلیت هواپیما برای سفرهای نوروزی برای اکثر مقاصد بویژه شهرهای گردشگر پذیر و پر تقاضا، با کمبود بلیت و همچنین از ۲۲ اسفند متوقف شده و ایرلاین‌ها اعلام می‌کنند ظرفیت پروازشان برای آن زمان تکمیل شده است. برای پرواز تهران-مشهد در ۲۲ اسفند فقط یک ایرلاین فروش بلیت دارد و برای کیش، شیراز و چند شهر دیگر هیچ ایرلاینی بلیت فروشی ندارد.

کمبود ناوگان و افزایش تقاضا دلایل کاهش فروش بلیت هواپیما بخصوص در روزهای پیک سفر عنوان می‌شود. حدود ۱۷۰ ناوگان در حوزه هوایی فعال است اما محمدمحمدی‌بخش، رئیس سازمان هواپیمایی کشوری، ناوگان مورد نیاز را ۵۵۰ هواپیما اعلام کرده است.

محمدی‌بخش تأکیده کرده «تا وقتی نتوانیم تعداد ناوگان را تا رقم ۵۵۰ فروند افزایش دهیم، با مشکل عدم توازن دربازار و کمبود بلیت هواپیما مواجه هستیم.» حرمت‌الله رفیعی، رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی، بیان کرد: با اینکه نسبت به زمان شیوع کرونا، سفرها در حال افزایش است اما آمارها هنوز به قبل از کرونا بازنگشته است.

با اینکه تعداد مسافران پروازهای هوایی هنوز به تعداد قبل از شیوع کرونا نرسیده، مشکل کمبود بلیت در این بخش بخصوص برای سفرهای نوروزی دیده می‌شود.

در بحث فروش بلیت قطار نه تنها در زمان‌های پیک مسافر و تعطیلات نوروز بلکه در تمامی طول ایام سال، مشکل کمبود بلیت و اتمام موجودی وجود دارد و با پیش فروش یک ماهه، مسافرانی که به یک باره نیاز به بلیت قطار پیدا می‌کنند با سختی زیاد و برخی اوقات با قیمت‌های بالاتر مجبور هستند از آژانس‌های مسافرتی خرید کنند.

بذرپاش وزیر راه و شهرسازی در این خصوص می‌گوید: پیش فروش بلیت‌های قطار شروع شده و با توجه به آنکه مشهد جزء پر تردد‌ترین مسیرهاست، از یکشنبه پیش فروش آن شروع شده و سعی خواهیم کرد ساعت بندی فروش بلیت‌ها برداشته و زمان آن مدیریت شود.

او گفت: محدودیت قطار وجود دارد، اما امسال سعی کرده ایم، ۱۵ درصد از ظرفیت را به مقصد مشهد اختصاص دهیم.

پیش فروش بلیت‌های قطار‌های نوروزی برای بازه زمانی ۲۴ اسفند تا ۱۵ فرودین ۱۴۰۲ از روز شنبه ۱۳ اسفندماه آغاز شده که از روز یکشنبه ۱۴ اسفندماه پیش فروش بلیت‌های مسیر‌های منتهی به مشهد مقدس به استثنای تهران – مشهد نیز آغاز می‌شود.

همچنین از روز دوشنبه ۱۵ اسفندماه پیش فروش بلیت‌های مسیر تهران – مشهد و بالعکس انجام می‌شود. این پیش فروش‌ها تک مرحله‌ای خواهند بود و هیچگونه افزایش قیمتی نسبت به سال گذشته نخواهند داشت.

در حوزه بلیت هواپیما هم همواره بلیت برای برخی از مقصد‌ها از جمله مشهد، اهواز، کیش و تبریز کمیاب است و به گفته بسیاری از آژانس‌های مسافرتی برای ایرلاین‌ها صرفه ندارد که ناوگان خود را در مسیر‌های داخلی به پرواز دربیاورند بنابراین بخش عمده‌ای از پرواز‌های خود را در مسیر‌های خارجی پر تردد استفاده می‌کنند.

اما بر خلاف این اظهار نظر محمد محمدی بخش رئیس سازمان هواپیمایی کشوری گفت: پیش فروش بلیت برای ایام نوروز که در بخش حمل ونقل هوایی وجود ندارد و مسافران برای هر تاریخی که بخواهند از دو یا سه ماه پیش می‌توانند اقدام به خرید کنند.

او ادامه داد: با توجه به آنکه حدود ۱۱۵ فروند هواپیمای فعال در این بخش وجود دارد بنابراین به طور قطع با کمبود بلیت روبرو هستیم.

محمدی بخش ادامه داد: میزان تقاضا در بخش هوایی افزایش یافته است بنابراین با توجه به آنکه تعداد زیادی از شرکت‌های هواپیمایی در حال تعمیر ناوگان خود هستند بنابراین ممکن است با کمبود مواجه شویم.

رضا نفیسی رئیس مرکز تدوین مقررات، ایمنی حمل‌ونقل وزارت راه و شهرسازی در خصوص برنامه ریزی ناوگان حمل و نقل برای خدمات دهی مطلوب در تعطیلات می‌گوید: طرح سفر‌های نوروزی سال ۱۴۰۲ از ۲۴ اسفند آغاز و تا ۱۵ فروردین ادامه خواهد داشت.

او گفت: جلسات ستاد سفر‌های نوروزی به صورت مستمر در قالب اجرایی و هم در وزارت راه و شهرسازی تشکیل شده است و آخرین جلسه کارگروه اجرایی سفر‌های نوروزی با ریاست معاون حمل ونقل روز شنبه تشکیل و هماهنگی‌های لازم با استان‌ها در این خصوص صورت گرفته است.

با توجه به آنکه امسال تعطیلات نوروز با ایام ماه مبارک رمضان همزمان شده، وزارت راه وشهرسازی برنامه‌های متعددی دارد و قرارگاه نوروزی را تشکیل داده است از این رو به تمامی استان‌ها دستور داده که برنامه ریزی لازم برای انجام سفر ایمن و با بهترین کیفیت انجام شود. امیدوار هستیم این برنامه ریزی‌ها جوابگو باشد و مسافران امسال سفری بدون دغدغه داشته باشند.

مقصود اسعدی سامانی، دبیر انجمن شرکت‌های هوایی در پاسخ به این سؤال که «آیا قبل از شیوع کرونا نیز در ایام پیک سفر، کمبود بلیت داشتیم؟» گفت: با توجه به اینکه بر اساس قوانین پنجم و ششم توسعه، نرخ‌گذاری بلیت هواپیما شناور بود و بر اساس میزان تقاضا قیمت تغییر می‌کرد، ایرلاین‌ها، در این پیک با توجه به افزایش تقاضا و به تبع آن افزایش قیمت بلیت، پروازهای فوق‌العاده برقرار می‌کردند و این پروازها برای شرکت‌ها درآمدزایی داشت اما با شیوع کرونا و قیمت‌گذاری دستوری، بخصوص در دو سال اخیر که قیمت بلیت هواپیما افزایش نیافته است، پروازها برای ایرلاین‌ها زیانده شده به همین دلیل برای نوروز امسال پرواز فوق‌العاده نداریم که از دلایل اصلی کمبود بلیت پرواز بخصوص از هفته آخر اسفند است.

به گفته سامانی هر ساعت صندلی پرواز، ۴۰ دلار برای شرکت‌ها هزینه دارد به همین دلیل از تابستان امسال، انجمن شرکت‌های هوایی افزایش قیمت ۴۷ درصدی را به شورای‌عالی هواپیمایی پیشنهاد داده است. سامانی افزود: اما با افزایش نرخ ارز درخواست ما افزایش قیمت بیش از این است. این در حالی است که تاکنون با افزایش قیمت بلیت هواپیما موافقت نشده است.

پیش‌تر، برخی ایرلاین ها قیمت بلیت خود را بدون صدور مجوز، افزایش داده بودند اما رئیس سازمان هواپیمایی کشوری در گفت‌وگویی که داشت اعلام کرد ستاد تنظیم بازار از سوی دولت مسئول تعیین قیمت بلیت هواپیما و اعلام نرخ جدید است و با توجه به اینکه این ستاد هنوز مجوزی برای افزایش قیمت صادر نکرده، شرکت‌هایی که قیمت بلیت را افزایش داده‌اند باید هزینه اضافه را به مسافران مسترد کنند در غیر این صورت جریمه می شوند.

دبیر انجمن شرکت‌های هوایی، در پاسخ به این سؤال که «آیا قیمت بلیت تغییر خواهد کرد یا خیر؟» گفت: تاکنون نشست‌های مختلفی با سازمان هواپیمایی برگزار شده و ایرلاین ها مشکلات خود را اعلام کرده‌اند اما قیمت بلیت افزایش نیافته و تصمیم جدیدی از سوی ستاد تنظیم بازار اتخاذ نشده است. به گفته سامانی، با توجه به افزایش هزینه‌ها، قیمت بلیت هواپیما متناسب با این هزینه‌ها نیست.

وی گفت: اقلام مورد نیاز مانند قطعات و قطعات موتور که از داخل تأمین می شود نیز افزایش قیمت صددرصدی دارد اما اجازه افزایش نرخ بلیت داده نشده است، شرکت‌ها مشکل تأمین قطعه دارند و برخی هواپیماها به دلیل خرابی قطعات، زمینگیر هستند، به همین دلیل شرکت‌ها امکان برقراری پروازهای فوق العاده برای نوروز را ندارند و از سوی دیگر با توجه به افزایش تقاضای سفر، بلیت مورد نیاز در دسترس مردم قرار نمی‌گیرد.

سامانی افزود: در حال حاضر ۱۳۰ هواپیما فعال است و با توجه به مشکل تأمین قطعه، به نظر نمی‌رسد آمار مسافران هوایی افزایشی باشد و به قبل از زمان شیوع کرونا برسد. آمار کاهشی در بخش هوایی بخاطر لغو قیمت شناور بلیت هواپیما است اگر تا پایان سال افزایش قیمت بلیت تصویب شود شرکت‌ها انگیزه و رغبت پیدا می‌کنند تا تعداد پروازها را افزایش دهند و احتمال برقراری پروازهای فوق‌العاده هم خواهد بود.

اما رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی مسائل دیگری را دلیل کمبود بلیت هواپیما عنوان می کند. رفیعی با اشاره به اینکه بر اساس آمار سازمان هواپیمایی تعداد هواپیماهای فعال افزایش یافته و تعداد مسافران هوایی نیز به قبل از زمان شیوع کرونا بازنگشته است، گفت: نمی‌توان گفت افزایش تقاضا و کمبود ناوگان دلایل اصلی کاهش بلیت فروشی در بخش هوایی بخصوص در روزهای نوروز است.

رفیعی افزود: زمانی که شرکت‌ها قیمت بلیت را افزایش دادند مشکلی در تهیه بلیت نبود اما بعد از اینکه دولت تأکید کرد نرخ ها باید به قبل بازگردد و مجوزی برای افزایش قیمت صادر نشده، این مسائل به‌وجود آمد و شاهد کمبود بلیت در بخش هوایی هستیم و می توان گفت این اتفاق به یکباره رخ داده است.

رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی، پروازهای چارتری را علت مهم دیگر کمبود بلیت در بخش پرواز دانست و گفت: با اینکه پروازهای چارتری برای شرایط خاص است اما در حال حاضر ۴۰ درصد پروازها چارتری است.