آشنایی با دارو‌هایی که باعث آسیب به کلیه می‌شوند

برخی از افراد در معرض خطر آسیب کلیوی ناشی از دارو‌های رایج هستند؛ از جمله افرادی که بالای ۶۰ سال دارند یا با بیماری‌های مزمن مانند دیابت و فشار خون بالا زندگی می‌کنند.

طبق گفته آکادمی پزشکان خانواده آمریکا، در واقع ۲۰ درصد از آسیب‌های کلیوی که توسط دارو‌ها ایجاد می‌شود، هم ناشی از دارو‌های تجویزی و هم دارو‌های بدون نسخه (OTC) است.

در ادامه به برخی از این دارو‌ها خواهیم پرداخت.

دارو‌های ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs)

این دارو‌ها درد و التهاب را درمان می‌کنند. آن‌ها شامل آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن هستند. این دارو‌ها از جمله شایع‌ترین مقصران بیماری کلیوی هستند و مصرف طولانی‌مدت آن‌ها می‌تواند منجر به بیماری مزمن کلیوی (CKD) شود. این دارو‌ها هرگز نباید هر روز یا اغلب بدون مشورت با پزشک مصرف شوند.

آنتی‌بیوتیک‌ها

آنتی‌بیوتیک‌هایی مانند پنی‌سیلین و سفالوسپورین‌ها برای مبارزه با عفونت‌های ناشی از باکتری‌ها تجویز می‌شوند. در حالی که این دارو‌ها را باید به‌طور کامل مصرف کرد، بسیاری از افراد آن‌ها را تمام نمی‌کنند و موارد اضافی را در کابینت خود نگه می‌دارند. بسیاری از افراد زمانی که احساس می‌کنند سرماخوردگی شروع می‌شود، سعی می‌کنند با آنتی‌بیوتیک‌های باقی مانده خوددرمانی کنند. این امر نه تنها برای سرماخوردگی ناشی از ویروس موثر نیست، بلکه ممکن است باعث مشکلات حاد کلیوی شود.

مهارکننده‌های پمپ پروتون (PPI)

این دارو‌ها مانند امپرازول به کاهش اسید معده کمک می‌کنند و از رایج‌ترین دارو‌های تجویزشده هستند. درحالی‌که خطر کلی آن‌ها برای آسیب کلیوی کم است، استفاده طولانی مدت و دز‌های بالاتر شانس بیماری کلیوی را افزایش می‌دهد.

دارو‌های فشار خون

این دارو‌ها در کنترل فشار خون و کاهش خطر سکته مغزی و سایر بیماری‌های قلبی عروقی مؤثر هستند. شما نباید مصرف این دارو‌ها را متوقف کنید، مگر اینکه پزشک به شما بگوید. با این حال، هنگام استفاده از این داروها، باید مراقب سایر دارو‌هایی باشید که می‌توانند به کلیه‌های شما ضرر برسانند.

مکمل‌ها

مکمل‌ها همچنین می‌توانند بر عملکرد کلیه تأثیر بگذارند. در حالی‌که همه مکمل‌ها ناسالم نیستند، با پزشک خود برای راهنمایی در مورد بهترین راه مصرف مکمل‌ها صحبت کنید. بزرگترین نگرانی در مورد مکمل‌های گیاهی، تعامل آن‌ها با دارو‌های نسخه‌ای و OTC و توانایی آن‌ها در ایجاد آسیب کلیه است.

دارو‌های روانپزشکی

دارو‌های تجویزی که برای درمان بیماری‌های روانی استفاده می‌شوند نیز می‌توانند باعث مشکلات کلیوی شوند مانند پروزاک (فلوکستین) که یک داروی ضدافسردگی است. سمیت کلیوی ناشی از دارو می‌تواند به دو نوع بیماری کلیوی کمک کند: بیماری مزمن کلیه (CKD) و آسیب حاد کلیه (AKI).

با این حال گفتنی است؛ حتی اگر آسیب کلیه به دلیل دارو باشد، قطع مصرف دارو و روی آوردن به درمان‌های جایگزین، نباید بدون دستور پزشک انجام شود.

منبع: نشریه پزشکی Healthline