اجرای درست مالیات بر عایدی سرمایه به حذف دلالی و رونق تولید می‌انجامد

ساختار اقتصادی ایران مبتنی بر یک توسعه وابسته، مبتنی بر تعریفی که نظام سرمایه‌داری جهانی برای کشور‌های پیرامونی انجام داده است عمدتاً ما یک ساختار اقتصادی سوداگرانه داریم. ما ساختار اقتصادی‌مان مبتنی بر تقویت تولید در کشور نیست.

طبق آمارهای منتشر شده از سوی مرکز ملی آمار، شش و نیم درصد منابع بانکی در سال ۱۳۹۸ به بخش کشاورزی یعنی به همه‌ی بخش‌های کشاورزی از زراعت، باغبانی، دام، طیور، آبزیان اختصاص پیدا می‌کند. خیلی کم است؛ و ۱۵ درصد به بخش صنعت. یعنی ۵/۷۸ درصد منابع بانکی در سال ۱۳۹۸ به حوزه سوداگری تخصیص پیدا می‌کند.  کشور ما در بخش مالیات بر عایدی سرمایه به مراتب از نظام‌های سرمایه‌داری مسلط بدتر است. یعنی در نظام‌های سرمایه‌داری مالیات بر عایدی سرمایه جدی گرفته می‌شود. بعضی کشور‌ها بیش از پنجاه درصد مالیاتشان مالیات بر عایدی سرمایه است. ما بدترین وضعیت را داریم به همین جهت می‌گویند ایران بهشت سوداگری است.

در آمریکا ۳۶ درصد مالیاتشان از طریق مالیات بر عایدی سرمایه است؛ و این شرایط، شرایطی است که ایران را بهشت سوداگری و دلالی کرده است. تصویب مالیات بر عایدی سرمایه با همین هدف این که پنج حوزه‌ی زمین، مسکن، طلا، ارز و خودرو را شامل می‌شود. بعضی‌ها با بی اطلاعی از مزیت این سیستم مردم را نگران کردند که می‌خواهند مالیات بر خانه ببندند، بر زمین ببندند، بر خودرو ببندند. خیر. هر کسی که زمین، مسکن، مصرفی می‌خواهد استفاده کند هیچ مالیاتی پرداخت نمی‌کند. به اندازه مصرفش مسکن، زمین، طلا، ارز، خودرو، هیچ مالیاتی پرداخت نمی‌کند.

مسعود گل شیرازی؛ عضو کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق بازرگانی ایران در خصوص اجرای طرح مالیات بر عایدی سرمایه، اظهار داشت: این طرح در بسیاری از کشور‌های اروپایی اجرا شده که با اثرات مثبت و سازنده‌ای همراه بوده است. با توجه به این موضوع می‌توان امیدوار بود که اجرای این طرح در ایران هم مقبول واقع شود، به شرطی که ما در مبدا و شروع آن سازو کار‌های لازم را به صورت جامع و کامل تدبیر و اجرایی کنیم.

وی با تاکید بر اینکه نباید آغاز طرح مالیات بر سوداگری با چالش اجتماعی روبرو شود، افزود: مطمئنا بسیاری از مردم عادی دارایی‌هایی مثل ارثیه در اختیار دارند، اما امکان مالی در پرداخت مالیات آن را ندارند که باید کاری کرد این طرح در عمل باعث محدود شدن دسترسی آن‌ها به اموال و دارایی‌شان نشود؛ پس این امر باید مورد توجه مجریان طرح قرار گیرد.

این فعال اقتصادی با اشاره به تاثیر طرح مالیات بر عایدی سرمایه در ایجاد شفافیت در کل فعالیت‌های بازار، ادامه داد: وقتی تمام فعالیت‌های اقتصادی و مبادلات این چنینی به طور شفاف در سامانه مالیاتی ثبت می‌شود، جای امیدواری است، اما معتقدم نرخ‌های مالیاتی باید مختصرتر تعیین شود تا طرح‌های این چنینی به عنوان یک انضباط مالیاتی مورد وثوق و قبول قرار گیرد. در نتیجه نباید طرح مالیات بر عایدی سرمایه را اقدامی صرف در جهت منبع در آمدی تلقی کرد. مطمئنا اگر این قاعده رعایت شود اجرای طرح را هم باید یکی از اتفاقات سازنده و مثبت اقتصادی خواند.

گل شیرازی به نقش پررنگ طرح مالیات بر سوداگری در سرازیر شدن سرمایه به بخش تولید اشاره کرد و گفت: هدایت پول به بخش تولید با یک عامل و طرح، امکان‌پذیر نیست و ضرورت دارد اقدامات دیگری هم که سرمایه‌های مردمی و حتی سوداگران را به سمت تولید ببرد اجرایی شود؛ به عنوان مثال بخشی از سرمایه‌ها در بازار ساخت و ساز و املاک وجود دارد که آن هم نوعی سرمایه گذاری در تولید و مسکن تلقی می‌شود از همین رو اگر سرمایه‌ها از بازار‌های خودرو، ارز و طلا خارج شود تاثیر بسزایی در آرامش اقتصادی دارد.

عضو کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق بازرگانی ایران خاطر نشان کرد: ضرورت دارد، ساز و کار‌های طرح مالیات بر عایدی سرمایه چندجانبه در نظر گرفته شود، چراکه پیش نیاز‌های دیگری هم باید در به ثمر نشستن آن لحاظ شود. در نتیجه نباید به صرف انجام این طرح، انتظار رشد و تسهیل سرمایه گذاری داشته باشیم، چون باید برنامه‌های دیگری هم در کنار آن طرح ریزی و اجرا شود.