قیمت خودرو داخلی همواره محل مناقشه و بحث است؟

قیمت دوگانه خودرو در کشور و فاصله قیمت کارخانه با بازار آزاد و از طرف دیگر تفاوت کیفیت خودروهای داخلی با خودرو های وارداتی باعث شده این کالا از حالت مصرفی به یک کالای سرمایه ای تبدیل شود و این تبدیل شرایط، قیمت این کالا را دستخوش تغییرات و ظهور دلالان سودجو کرده است. مسئولین مربوطه برای ساماندهی به اوضاع خرید و فروش خودرو با روش هایی همچون قرعه کشی، بورس کالا بدنبال راه حلی بودند تا به دست مصرف کننده واقعی برسانند.

مرحله دوم فروش خودرو در سامانه یکپارچه از فروردین کلید خورد و حالا با رفع مسدودی حساب وکالتی متقاضیان به خان آخر نزدیک می‌شود. متقاضیان این مرحله می‌توانند ۱۰۰ میلیونی که از یک ماه پیش در بانک خواباندند را خارج کنند و بعد از بررسی اطلاعات ثبت‌نام‌کننده‌ها که تا پایان خرداد ادامه دارد، دو هفته دیگر پایش اولویت‌های انتخابی متقاضیان انجام می‌شود و اگر اتفاق خاصی رخ ندهد، روز ۱۵ تیر باید منتظر فراخوان خودروسازان برای شروع ثبت‌نام قطعی باشیم. در این مطلب چهارتا از ابهام‌هام‌های بزرگی که ممکن است برای متقاضیان وجود داشته باشد را بررسی کردیم.

با برداشت ۱۰۰ میلیون تومان مسدودی نوبت خرید خودرو حذف می‌شود؟

رفع مسدودی حساب وکالتی متقاضیان مرحله دوم سامانه یکپارچه آغاز شده و حالا ممکن است خیلی‌ها فکر کنند با برداشت این پول از چرخه خارج می‌شوند. برای جواب به این ابهام اجازه بدهید به خبری که روابط عمومی سازمان حمایت منتشر کرده رجوع کنیم. در این خبر آمده که حسین فرهیدزاده به عنوان رئیس سازمان نامه‌ای به مدیران ٢٨ بانک و موسسه مالی ارسال کرده و از آن‌ها خواسته برای رفع مسدودی حساب وکالتی متقاضیان سامانه اقدام کنند. در انتهای این خبر روابط عمومی سازمان حمایت اضافه کرده که برداشت مبالغ مذکور به منزله انصراف و حذف اولویت نیست.

رفع مسدودی حساب وکالتی و به‌دنبال آن برداشت ۱۰۰ میلیونی که متقاضیان در این حساب خواباندند، به‌منزله انصراف از طرح نیست و حساب‌ها با حفظ نوبت از مسدودی خارج می‌شود. البته قرار بود رفع مسدودی حساب وکالتی متقاضیان مرحله دوم سامانه یکپارچه از تاریخ ۲۴ خرداد آغاز شود که این زمان با تاخیر سه‌روزه به شنبه ۲۷ خرداد موکول شد.

قرار گرفتن در لیست انتظار به‌منزله خرید خودرو است؟

مرحله دوم فروش خودرو در سامانه یکپارچه درحالی به قدم‌های آخر خودش نزدیک می‌شود که قرار گرفتن متقاضی در لیست انتظار تعهدی برای خودروساز بابت تحویل خودرو ایجاد نمی‌کند. به‌خاطر اینکه طبق قول و قراری که از ابتدا وجود داشته، این تعهد فقط براساس انعقاد قرارداد فروش بین متقاضی با خودروساز شکل می‌گیرد.


ثبت‌نام در سامانه یکپارچه و انتخاب اولویت توسط متقاضیان بین روز‌های سوم تا دهم خرداد انجام شد و تا پایان این ماه مرحله پایش و راستی‌آزمایی ثبت‌نام‌کنندگان ادامه دارد. از روز دهم تیرماه هم قرار است در سامانه یکپارچه فروش خودرو اولویت‌های درخواستی متقاضیان بررسی شود. بعد از این مرحله متقاضی می‌تواند نسبت به قطعی کردن ثبت‌نام، براساس فراخوان خودروساز و با تکمیل وجه در حساب خودروساز -براساس قیمت روز- اقدام کند و یا اینکه با اعلام انصراف پس از اعلام نتایج زمان‌بندی، از لیست انتظار خودرو موردنظر خارج شود.

ثبت‌نام متقاضیان چه زمانی قطعی می‌شود؟

فروش خودرو در سامانه یکپارچه روز ۱۵ تیرماه به مرحله آخر می‌رسد؛ یعنی پروسه ثبت‌نام براساس فراخوان خودروسازان. در این مرحله و پس از اعلام زمان‌بندی به متقاضیان، خودروساز موظف است فراخوان لازم برای طرح‌های فروش خودرو را طبق زمان‌بندی و نوبت‌دهی انجام‌شده، اعلام کند. یعنی از نیمه تیرماه خودروسازان به‌مرور زمان و فقط برمبنای لیست اولویت‌بندی که برای هرمحصول وجود دارد، نسبت به فراخوان و قطعی کردن ثبت‌نام و انعقاد قرارداد فروش اقدام می‌کنند.

نکته مهم در این مرحله این است که قطعی کردن ثبت‌نام توسط خودروسازان بر مبنای قیمت روز که مورد تایید شواری رقابت است، انجام می‌شود. البته اگر در این مرحله مشخص شود که مشتری شرایط مورد تایید وزارت صمت را نقض کرده و مثلا در سال‌های اخیر از دیگر خودروسازان محصولی خریده، ثبت‌نام او در این طرح کان‌لم‌یکن تلقی می‌شود. در این مرحله از فروش خودرو در سامانه یکپارچه به‌جز ۱۱ محصولی که سایپا می‌فروشد، شش محصول از مدیران‌خودرو وجود دارد و کرمان‌موتور و فرداموتورز هم هر کدام سه محصول عرضه کرده‌اند.


تحویل خودرو به ۱۴۰۴ موکول می‌شود؟

فروش خودرو در سامانه یکپارچه درحالی به قدم‌های آخر مرحله دوم نزدیک می‌شود که ابهام‌هایی درباره موعد تحویل محصولات وجود دارد. سید احمد رسولی‌نژاد که یکی از اعضای کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی است روز ۲۷ خرداد در مصاحبه با ایلنا گفته تحویل برخی از خودرو‌ها از سوی سایپا زمستان ۱۴۰۳ اعلام شده است، اما تردید نداشته باشید که زمان تحویل از این تاریخ نیز می‌گذرد. بلافاصله مدیر سامانه یکپارچه گفت‌وگویی با ایسنا داشت و اشاره کرد همه خودرو‌ها تا پایان سال ۱۴۰۳ تحویل می‌شوند و چیزی به‌اسم تحویل ۱۴۰۴ نداریم.

مهدی تقدسی گفته به ۹۷ درصد نفراتی که در مرحله دوم ثبت نام شرکت کرده بودند طبق برنامه و زمان‌بندی تا پایان سال ۱۴۰۳ بر اساس برنامه تولید خودروسازان داخلی، خودرو تعلق می‌گیرد. آنطور که مسئولان سامانه یکپارچه می‌گویند، با توجه به ظرفیت جذب نشده خودروسازان و از طرفی محصولات جدیدی که تا شهریور عرضه می‌شود، برای سه درصد باقی مانده ضمن حفظ اولویت امکان انتخاب خودروی جدید و جایگزین فراهم می‌شود. اما نکته نگران‌کننده در این بخش آمار‌های مربوط به عرضه و تقاضا است.

مجموع متقاضیان خرید خودرو در سال‌های ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ تا الان حدود سه میلیون نفر تخمین زده می‌شود، اما اگر خودروسازان با همین دست‌فرمانی که در دو ماه ابتدایی امسال داشتند ادامه بدهند، تا پایان سال آینده کمتر از دو میلیون محصول به بازار تزریق می‌کنند.

کلاف سردرگم قیمت خودرو

خودروسازان معتقدند که هزینه تولید با توجه به وضعیت اقتصادی، تورم و تحریم‌ها بالاست و قیمت‌های دستوری و مصوب چیزی جز ضرر برای تولید کننده ندارد. به بیان دیگر وضعیت قیمت خودرو در کشور به گونه‌ای است که هم مصرف کننده هم تولید کننده از آن ناراضی‌اند.

نکته اصلی، اینجاست که قیمت خودرو‌های تولید داخل در کارخانه و بازار بسیار متفاوت است. در واقع ما با خودروی چند نرخی روبرو هستیم که البته خودرو با قیمت کارخانه معمولاً به دست مشتری نمی‌رسد. سیستم قرعه کشی خودرو که از دولت قبل و بعد از بحران قیمت ارز ایجاد شد راهی بود تا به زعم دولت خودرو با قیمت مصوب به دست مصرف کننده واقعی برسد.

در این میان، دست بسیاری از مصرف کنندگان از خودرو کوتاه ماند و حتی به تعبیر برخی در این بین مافیایی شکل گرفته که از سود مابه التفاوت قیمت خودرو کاراخانه و بازار منتفع می‌شود؛ هر چند اطالاعات دقیقی در این خصوص در دسترس نیست.

با این همه قیمت گذاری دستوری یا همان قیمت کارخانه نه به درد تولیدکننده خورد و نه برای مصرف کننده سودی داشت. سازوکار عرضه خودرو در بورس کالا این روز‌ها برای حذف قیمت گذاری دستوری راه اندازی شده است و تعدادی خودرو نیز به این بازار عرضه شده است.

این راهکار برای کشف قیمت واقعی خودرو طراحی شده تا قرعه کشی و قیمت دستوری حذف شده و سود واقعی خودرو به جیب مصرف تولیدکننده برود. از آن سو تکلیف مردم نیز یکبار برای همیشه با قیمت واقعی خودرو که متناسب با میزان عرضه و البته تورم در کشور تعیین می‌شود، مشخص خواهد شد.

باید گفت که سیستم قیمت‌گذاری که نوعی سرکوب مالی بازار به شمار می‌رود، به اختلاف قیمت شدید بین کارخانه و بازار منجر شده و در نتیجه، هجوم نقدینگی به بازار خودرو توسط دلالان را در پی خواهد داشت. این هجوم موجب افزایش تقاضا و در نتیجه باعث بالا رفتن غیر منطقی قیمت می‌شود. نکته مهم و قابل توجه این است که این چرخه همواره بردوام بوده و تا زمانی که چاره‌ای اساسی اندیشیده نشود خودرو بر همان محور خواهد چرخید.

بسیاری، زیان‌های انباشته خودروسازان را نیز محصول همین قیمت گذاری دستوری می‌دانند هرچند که باید گفت این تنها یکی از متغیر‌های اثرگذار در زیان خودروسازان است چرا که باید به سوء مدیریت‌ها نیز جداگانه پرداخته شود. اما حالا به نظر می‌رسد که دولت قصدش برای حذف قیمت گذاری دستوری جدی است، موضوعی که اگر با مقاومت ذینفعان روبرو نشود می‌توان آن را یک گام مثبت در سیاست‌های خودرویی دانست.

حالا در صورتی که قیمت‌گذاری دستوری حذف شود، خودروسازان شاید همچنان سود چندانی حاصل نکنند، اما حداقل دیگر زیان نخواهند دید. در واقع با حذف قیمت‌گذاری دستوری، خودروسازان می‌توانند قیمت فروش محصولاتشان را متناسب با هزینه‌های تولید تعیین کنند و این یعنی پایان روند زیاندهی آن‌ها در تولید.

همچنین این امیدواری وجود دارد که با بیشتر شدن واردات خودرو بازار نیز به تعادل برسد هرچند که عوامل دیگر مانند بالا رفتن قیمت دلار و یا مشکل تولید خودرو به واسطه عوامل مختلف می‌تواند همچنان روند صعود خودرو را ادامه دار کند.

همچنن باید گفت که قیمت خودرو در کشور متناسب با درآمد‌های مردم و قشر متوسط نیست. به بیان دیگر حتی اگر بپذیریم که قیمت تمام شده خودرو در کشور بالاست و یا حتی قیمت خودرو چندان فاصله‌ای با قیمت‌های جهانی ندارد (که دارد) باز هم باید گفت قدرت خرید مردم فاصله زیادی با خرید یک خودروی تولید داخلی دارد. برای مثال یک کارمند با حقوق ۱۰ میلیون تومانی اگر بخواهد یک خودروی معمولی مثلا دنا یا ۲۰۶ را خریداری کند باید ۳ تا ۴ سال دست به حقوق خود نزند تا بتواند یک خودرو تهیه کند این در حالی است که البته قیمت خودرو ثابت بماند.

با این همه، اما همواره بر سر مشکلات صنعت خودرو صحبت شده است. از ناکارآمدی و حجم بزرگ نیروی انسانی سفارشی تا سوء مدیریت‌ها و همچنین نبود نوآوری و البته سرمایه گذاری در صنعت خودرو سبب شده تا تولید خودرو در کشور مطابق استاندارد‌های روز دنیا پیش نرود، مسئله‌ای که همواره روی قیمت خودرو تاثیرگذار بوده است.

قیمت گران‌ترین ماشین‌ها در دنیا چقدر است؟

وقتی صحبت از خودر‌های رده بالا و سوپراسپرت‌های فوق سریع به میان می‌آید، ابتدا باید به چند شرکت توجه شود: بوگاتی، فراری، کونیگزگ، ریماک و پاگانی و غیره. این سازندگان خود را به عنوان خودروسازان برتر در فضای ابرخودرو‌ها و ابرخودرو‌ها تثبیت کرده‌اند و سریع‌ترین، کمیاب‌ترین، زیباترین - و در این مورد - گران‌ترین خودرو‌های جهان را به ثروتمندترین مشتریان خود تعمیم داده‌اند. در این جا چند خودروی گران قیمت معرفی می‌شود.


دراکو GTE یک سدان فوق العاده به تمام معناست. GTE با قدرت ۱۲۰۰ اسب بخار و گشتاور فوق العاده ۶۴۹۱ پوند فوت از یک پیشرانه کاملاً الکتریکی، GTE می‌تواند تنها در ۲.۰ ثانیه به ۶۰ برسد و ۲۰۶ مایل در ساعت را به حداکثر برساند. هزینه این موشک خانواده پسند ۱.۲ میلیون دلار است.


De Tomaso P ۷۲ اساساً تعریف زیبایی است. این ابرخودرو خوش فرم در جشنواره سرعت گودوود ۲۰۱۹ با فورد V ۸ سوپرشارژر با قدرت ۷۰۰ اسب بخار معرفی شد. P ۷۲ نشان دهنده بازگشت برند DeTomaso پس از نزدیک به ۳۰ سال وقفه بود و اگر بخواهید، حداقل ۱.۳ میلیون دلار برای شما هزینه خواهد داشت.


فراری لافراری با قیمت ۱.۴ میلیون دلار در واقع یکی از مقرون به صرفه‌ترین سوپراسپرت‌های این لیست است. در مقایسه با گران‌ترین وسیله نقلیه اینجا معامله‌ای است. این مدل که در سال ۲۰۱۳ با ۹۵۰ اسب هیبریدی (۷۰۸ کیلووات) و حداکثر سرعت حدود ۲۲۰ مایل در ساعت (۳۵۴ کیلومتر در ساعت) معرفی شد، همچنان سریع‌ترین و قدرتمندترین مدل تولیدی فراری تا به امروز است. این شرکت تنها ۴۹۹ نمونه از این کوپه را بین سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۶ ساخت.

نظر سایت‌های خارجی درباره قیمت خودرو در ایران

در یکی از سایت‌های انگلیسی زبان درباره قیمت خودرو در ایران چنین نوشته شده است: «در مورد خودرو‌های ساخت ایران، انتخاب‌های زیادی وجود ندارد، زیرا دو گروه اصلی IKCO و سایپا بر آن‌ها غالب هستند. در اینجا لیستی از خودرو‌های تولید و مونتاژ شده در ایران را گردآوری می‌کنیم. قیمت خودرو‌ها بسته به مدل یا سالی که انتخاب می‌کنید متفاوت است، همچنین هزینه‌های واسطه در ایران را نیز فراموش نکنید، زیرا همیشه در راه شما هستند و از شما درخواست اضافی یا چیزی برای خرید خودروی مورد نظرتان ندارند، گزینه زیادی در این زمینه ندارید. رنگ‌ها و بسیاری از خودرو‌ها سال‌ها پیش در سراسر جهان از تولید خارج شده‌اند، اما اگر می‌خواهید زمانی که در ایران هستید یا در ایران زندگی می‌کنید، یک خودروی ارزان قیمت داشته باشید، باید به دنبال خودرو‌های ساخت ایران با قیمت مناسب باشید.»

در این سایت جدول قیمت خودرو‌های ایران خودرو، سایپا، مدیران خودرو و بهمن خودرو به دلار آورده شده است. اما اینکه در این سایت به موضوع دلال‌ها و واسطه‌ها به چشم عجیبی نگاه شده است در نوع خود جالب است.