امروز در میز اقتصاد موضوع تفکیک حسابهای تجاری از حسابهای غیر تجاری با حضور موحدی سخنگوی سازمان امور مالیاتی، میرزا پور مدیر اداره مهندسی نرم افزار بانک مرکزی بحث و بررسی شد.
چه تعداد بانک به سامانه مالیاتی پیوسته اند؟
میرزا پور: بیست و شش بانک در این سامانه فعال شدند و متاسفانه هنوز پنج بانک متصل نیستند. بانک دی، بانک سرمایه، بانک صنعت و معدن و بانک ایران ونزوئلا و بانک ایران زمین هنوز متصل نشده اند که البته بانک دی اطلاع داده که از شنبه متصل خواهد شد. طبق بخش نامه بانک مرکزی کلیه بانکها تا پایان مرداد ماه سال گذشته باید متصل میشدند، اما هنوز این کار انجام نشده است.
سامانه ما از اوایل مرداد سال گذشته آماده بود. این فرایند پیچیدگی خاصی ندارد، زیرا بسیاری از بانکها همان چند روز اول به سامانه پیوستند. سامانه که در بانک مرکزی عملیاتی شد توافق کردیم موضوع بررسی شود. بین بانک عامل و بانک مرکزی هیچ اطلاعاتی رد و بدل نمیشود و صرفا اطلاعات سامانهای است.
بانک مرکزی همکاری خوبی با سازمان امور مالیاتی داشت و ما اطلاعات را به صورت حجیم و دستهای ارائه میکنیم. بر اساس اطلاعاتی که تجمیع میشود پردازش را انجام میدهیم و اطلاعاتی استخراج و نهایتا به سازمان امور مالیاتی ارسال میشود.
نظر شما در این خصوص چیست؟
موحدی: یک تعامل بسیار مثبتی بین سازمان امور مالیاتی و بانک مرکزی در حال وقوع است. ما توانستیم تقریبا حدود ۱۸ میلیون و هجده هزار سامانه را مدیریت کنیم. اگر کسی پرونده مالیاتی را اعلام میکند موظف است حسابهای مالیاتی مربوط به آن را اعلام کند. برخی حسابها متصل به دستگاه پوز بودند. اشخاص حقوقی را داریم که کمتر از سه میلیون حساب متصل دارند. حسابهای مشکوک به فعالیت تجاری هم با دستور عمل بانک مرکزی بررسی کردیم. سال گذشته برخی از حسابهای متصل به دستگاههای پوز را بررسی کردیم که همان حسابهایی بود که مردم معرفی کرده بودند. نه میلیون حساب را بررسی کردیم که مردم خودشان اعلام کرده بودند.
۱۳ میلیون حساب تجاری برای سیصد هزار شخص حقوقی است که مودی مالیاتی هستند. قریب به پنج میلیون مودی شناسایی شده داشتیم. تعداد حسابها زیاد است. طبق یک تعامل سازنده با سازمان امور مالیاتی، یک الگوریتمهایی را تعیین کردیم که محرمانه هستند. افرادی که دنبال فرار مالیاتی هستند را بررسی میکنیم. در سال ۱۴۰۰ حدود سیصد و هشت هزار حساب مشکوک به فعالیت تجاری را بررسی کردیم. حدود سیصد و هشت هزار کد ملی که صاحب حسابهای بانکهای مختلف بودند را ما توانستیم شناسایی کنیم. حسابهایی که با آن کد کلی میتواند مشکوک به فعالیت تجاری باشند را مشخص میکنیم.
تقریبا حدود شصت و نه هزار و هفتصد کد ملی دارای پرونده فعالیت تجاری بودند و با این حسابها فعالیت اقتصادی انجام میدادند. حدود شصت و دو هزار و سیصد فرد را شناسایی کردیم که چند پروندهای بودند.
فرار مالیاتی در چه مرحلهای محاسبه میشود؟
موحد: فرار مالیاتی در این مرحله محاسبه نمیشود باید فعالیتهای شغلی را مورد بررسی قرار دهیم. حدود صد و هفتاد و شش هزار کد ملی فاقد پرونده مالیاتی بودند.
چقدر این کار میتواند به مالیات ستانی دقیقتر کمک کند؟
موحدی: در همین یک سال گذشته که مشغول اجرای این طرح بودیم، این حسابها را توانستیم پالایش کنیم و توانستیم تسهیلاتی که وارد این حسابها میشوند را از اینها کسر کنیم و این را به پرونده الصاق کرده و مالیات را مورد محاسبه مالیاتی قرار دهیم. از حدود صد و هفتاد و شش هزار کد ملی فاقد پرونده به نکات جالبی رسیدیم. به حسابهایی رسیدیم که برای افراد زیر پنج سال هستند، اما با آن فعالیت تجاری انجام شده است.
بر اساس سرویسهای اطلاعاتی توانستیم افراد را پیدا کنیم و محل زندگی و تلفنهای آنها را پیدا کردیم و پیامکهایی برای آنها ارسال میکنیم که افراد از این کارهای اقتصادی آگاهی داشته باشند. ممکن است افراد اطلاع داشته باشند و ممکن است اطلاع نداشته باشند یا حساب هایشان را اجاره داده باشند.
با بانکهای متخلف چه برخوردی انجام خواهد شد؟
میرزا پور: بخش نظارت بانک مرکزی در این زمینه ورود میکند مطمئنا به نتیجه خواهد رسید. ما این اطلاعات را به این محل ارائه خواهیم کرد. فرایند انتقال اطلاعات از چند سال پیش آغاز شده است. ما اطلاعات صاحبان حساب و اطلاعات تسهیلات را ارائه میکنیم. تعداد سازمانهایی که قرار بود به ما اطلاعات بدهند زیاد هستند و اکثرا همکاری میکنند، اما بورس و گمرک متاسفانه همکاری خوبی ندارند.
موحدی: هر پروندهای که میخواهد شفاف باشد این امکان را فراهم کردیم که محاسبه مالیاتی هم به درستی انجام شود. ممکن است فرد از تخلف خود متضرر شود و مالیات بیشتری پرداخت کند.