محدوده حریم خصوصی در زندگی مشترک کجاست؟

ازدواج یکی از تحولاتی است که ممکن است در زندگی هر فردی رخ بدهد؛ تحولی که برای برخی از افراد تغییرات بزرگ و عمیقی در سبک زندگی و تفکرات آن‌ها به همراه دارد.

برخی از افراد در هنگام ازدواج و گاهی در ابتدای ازدواج با چالش‌هایی مواجه می‌شوند که با تصورات و عقاید پیشین آن‌ها تفاوت‌های شگرفی دارد که گاهی این تفاوت‌ها سبب دوگانگی در رفتار و عقایدشان، تردید در آینده پیش رویشان و بقا و موفقیت زندگی مشترک آن‌ها می‌شود.

حریم خصوصی یکی از مسائل مهمی است که ممکن است در ابتدای زندگی مشترک سوالات و چالش‌هایی را در تعریف و حدود آن برای زوجین ایجاد کند و توافق و تفاهم بر سر حدود و مصادیق آن امری ضروری و حتی حیاتی است؛ زیرا تفاوت‌های فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، اعتقادی و... خانواده‌ها، محیط‌هایی که زوجین در آن حضور داشتند و رشد کردند، عقاید و اعتقاداتی که در سر دارند و... تعریف‌ها و محدوده‌های متفاوتی از حریم شخصی برای افراد ایجاد می‌کند.

برای بررسی دقیق‌تر این موضوع با یک پژوهشگر خانواده گفت‌وگویی داشتیم:

مریم سادات ظهوریان در رابطه با تفاوت حریم شخصی در قبل و بعد از ازدواج عنوان کرد: حریم به معنای محدوده‌ای است که هر کسی در اطراف خودش دارد که این محدوده می‌تواند فیزیکی، فکری، سلیقه‌ای، عقیدتی و... باشد.

وی تاکید کرد: هر کسی حریمی دارد که در آن احساس آرامش و امنیت فکری و عقیده‌ای می‌کند. حریم خصوصی از بُعد انسانی افراد سرچشمه می‌گیرد و تفاوتی در متاهل یا مجرد بودن ندارد.

وی ادامه داد: چیزی که اهمیت دارد عواقب این حریم شخصی است که مربوط به شرایط ما در زمان متاهلی و مجردی می‌شود؛ زیرا پس از ازدواج فضای اطراف ما تفاوت می‌کند و به طور طبیعی نوع اندیشه، تصورات، تفکرات، اختیاراتی که به خودمان می‌دهیم تا برخی رفتار‌ها را انجام دهیم یا انجام ندهیم و... بر اطرافیان مان تاثیر می‌گذارد و هرچه این اطرافیان نزدیک‌تر باشند تاثیر بیشتری می‌پذیرند.

وی با اشاره به تاثیر حریم خصوصی بر زندگی جمعی و اجتماعی افزود: تماشای تلویزیون، کتاب خواندن، چگونگی پر کردن اوقات فراغت و... برای افراد تغییر نمی‌کند، اما با توجه اینکه در چه محیطی قرار داریم باید با محیط وفق داده شود؛ زیرا نتیجه کار‌های ما به اطرافیان‌مان نیز برمی‌گردد.

این پژوهشگر خانواده با بیان اینکه حریم شخصی در زندگی متاهلی و مجردی تفاوت دارد، تصریح کرد: حریم شخصی و سلیقه ما روی طرف مقابل و حریم شخصی و سلیقه طرف مقابل نیز روی ما تاثیر دارد به همین خاطر باید مقداری در آن تجدید نظر شود.

وی تاکید کرد: این تجدید نظر به گونه نیست که کاملا این فضا از بین برود و اجازه دخل و تصرف در حریم خصوصی مان را به طرف مقابل بدهیم و یا اینکه انتظار داشته باشیم طرف مقابل این اجازه را به ما را بدهد؛ مگر اینکه خودمان این مجوز را صادر کنیم و این حریم را باز بگذاریم تا دیگران دخل و تصرف داشته باشند.

ظهوری بیان کرد: زمانی که فقط خودمان هستیم با زمانی که شریک زندگی انتخاب می‌کنیم تفاوت‌هایی وجود دارد؛ زیرا در زندگی مشترک برخی شرح وظایفی را برای خودمان قائل می‌شویم و می‌پذ‎یریم که به آن‌ها پایبند باشیم؛ ولی میزان این شرح وظایف و پایبندی بستگی به انتخابی دارد که در شریک زندگی داشتم.

وی با بیان اینکه با توجه به شریک زندگی می‌توان میزان پایبندی و اختیارات را کمتر و بیشتر کرد، ادامه داد: با توافق با شریک زندگی می‌توانیم میزان و حدود آزادی و قیودات را مشخص کنیم.

این پژوهشگر خانواده اضافه کرد: بی خیال بودن، عدم تعهد، من باید شرایط قبل خودم را داشته باشم، اجازه ورود و تغییر را ندادن و... خارج از اصول تعهدی است که طرفین با آن وارد زندگی مشترک شدند.

ظهوریان تاکید کرد: حریم شخصی باید باشد و باید مورد احترام قرار بگیرد، اما کمتر و بیشتر آن هم بستگی به نوع تفکرات خود فرد، جامعه، مقولات فرهنگی، تعهدات و توافقات صورت گرفته با شریک زندگی و... دارد.

وی بیان کرد: قطعا به خاطر حضور در زندگی مشترک و تعهداتی که پایبند می‌شویم بخشی از حریم شخصی از بین می‌رود، اما برخی از این حریم‌ها نمی‌تواند و نباید زیر سوال برود؛ زیرا داشتن این تفکرات، عملکرد‌ها و... که به عنوان حریم خصوصی می‌شناسیم یک ویژگی فطری است و اگر ما بخواهیم ویژگی فطری مان را محدود کنیم انسانیت انسان را زیر سوال می‌بریم که با توجه به آستانه صبر متفاوتی که هر فرد دارد در بلند مدت به بن بست می‌رسیم.

این جامعه شناس یادآور شد: در رابطه با مسائلی مانند شغل، میزان فعالیت، ارتباطات و... باید صحبت شده و این مسائل پذیرفته شود. وقتی فرد به شغلی اشتغال دارد قطعا باید ضوابطی را در نظر داشته باشد که نه شرایط شغلی و تعهدات شغلی که دارد و نه تعهدات زندگی مشترک آسیب ببنید.

وی ادامه داد: به کارفرمایان شغلی ربطی ندارد که فرد در چه شرایطی زندگی می‌کند؛ زیرا آن‌ها اهداف شغلی خودشان را می‌خواهند و افراد باید تامین کننده تعهدات خود باشند، از طرف دیگر نیز شرایط شغلی باید به گونه‌ای باشد که به زندگی مشترک آسیب نزند و شانیت طرف مقابل را زیر سوال نبرد.

ظهوریان اظهار کرد: بخشی از روابط اجتماعی هر فرد به خودش بر می‌گردد، اما بخشی از آن حریم شخصی نیست و حریم اجتماعی محسوب می‌شود به همین خاطر افراد باید به گونه‌ای این مسیر را طی کنند که تعادل این ترازو از بین نرود و هیچ کسی آسیب نبیند.

البته در کنار تفاهم و توافق‌هایی که بر سر موضوعات صورت می‌گیرد، میزان پایبندی افراد به قرار‌هایی که با یکدیگر گذاشتند نیز اهمیت فراوان دارد؛ زیرا دوام و قوام یک زندگی مشترک موفق به میزان پایبندی افراد به تعهداتشان بستگی دارد.

منبع: ایسنا