چه کسانی باید در سامانه مودیان ثبت نام کنند؟ + جریمه‌های عضو نشدن

در سال‌های اخیر یکی از چالش‌هایی که دولت و سازمان امور مالیاتی با آن مواجه شده، فرار مالیاتی مودیان مالیاتی بوده است. این امر موجب کاهش قابل توجه درآمدهای مالیاتی دولت شده و در نتیجه آثار منفی بر جامعه داشته است. با هدف حل این مشکل دولت اقدام به طراحی و راه‌اندازی سامانه مودیان مالیاتی نموده­ است.

مطابق قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان، اشخاص حقیقی و حقوقی مشمول بایستی مطابق زمانبندی اعلام شده در سامانه مودیان مالیاتی ثبت نام کنند. بعد از ثبت نام در این سامانه باید فروش‌­های انجام شده در سامانه ثبت و خریدهای صورت گرفته در کارپوشه مربوط به مودیان مالیاتی توسط آن‌­ها تایید یا رد شود.

خلاصه ای از سامانه مودیان مالیاتی

سامانه مودیان مالیاتی (tp.tax.gov.ir)، سامان‌ه­ای آنلاین بوده که با هدف ثبت اطلاعات مربوط به خرید و فروش محصولات /کالا /خدمات توسط اشخاص حقیقی و حقوقی طراحی، تولید و به اجرا گذاشته شده است. فاکتورهای صادر شده در نرم افزار حسابداری که مربوط به مراودات مالی هستند، برای این سامانه ارسال می‌شوند، بدین طریق اطلاعات مالی مربوطه در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار می­‌گیرد.

سازمان امور مالیاتی با جمع آوری اطلاعات بارگذاری شده، در فرایندی ساده و ایمن نسبت به محاسبه مالیات مودیان مالیاتی و جمع آوری مبلغ مالیات اقدام می‌­کند. از طرف دیگر با استفاده از این سامانه از فرارهای مالیاتی کاسته شده و مودیان مالیاتی ضمن پرداخت آنلاین مالیات متعلقه، از حسابرسی مالیاتی طبق روال گذشته رهایی می­‌یابند.

چه افرادی موظف به ثبت نام در سامانه مودیان هستند؟

برابر بند ج ماده 1 قانون پایانه‌ های فروشگاهی و سامانه مودیان «کلیه صاحبان مشاغل (صنفی و غیر صنفی) و اشخاص حقوقی موضوع فصل‌های 4 و 5 باب سوم قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 1366/03/12 با اصلاحات و الحاقات بعدی آن، مشمول این قانون هستند». در صورتی که اشخاص مشمول از قانون سرپیچی کنند مجبور به پرداخت جریمه­‌هایی خواهند بود.

مشمولین صدور صورتحساب الکترونیکی سامانه مودیان مالیاتی

صورتحساب الکترونیکی، نوعی فاکتور بوده که شامل نام و نام خانوادگی، شماره اقتصادی، شماره مالیاتی یکتای فروشنده، نوع و کد محصول یا خدمات، مشخصات خریدار و... است. با توجه به اهمیت صدور صورتحساب الکترونیکی مطابق قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان، این صورتحساب‌ها به سه دسته صورتحساب‌های نوع اول، دوم و سوم تقسیم می‌شوند.

برای مودیان مالیاتی که مستقیماً با خریدار نهایی ارتباط ندارند، باید نسبت به صدور صورتحساب الکترونیکی اقدام کنند. براساس قانون، فروشگاه‌های کوچک و واحدهای صنفی که با مشتریان نهایی در ارتباط هستند، بایستی از پایانه فروشگاهی استفاده کنند و قبض صادره از دستگاه کارت خوان به عنوان صورتحساب در نظر گرفته می­‌شود.

لازم به ذکر می باشد، که قالب و الزامات مربوط به صورتحساب­‌های الکترونیکی در سند "دستورالعمل صدور صورتحساب الکترونیکی" تعیین و در سایت رسمی سازمان امور مالیاتی منتشر شده است.

مهلت ثبت نام در سامانه مودیان مالیاتی

زمان بندی انجام شده برای ثبت نام مودیان مالیاتی در سامانه مودیان مالیاتی به شرح زیر است؛

• شرکت­‌های پذیرفته شده در بورس و فرابورس از تاریخ 1401/08/01
• شرکت‌­های دولتی و سایر دستگاه‌­های اجرایی مشمول ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری از تاریخ 1401/10/01
• اشخاص حقوقی به جز اشخاص حقوقی موضوع ماده ۱۶ قانون مالیات بر ارزش افزوده از تاریخ 1402/01/01
• صاحبان مشاغل موضوع فراخوان­های هشت گانه مالیات بر ارزش افزوده قبلی از تاریخ 1402/04/01
• سایر اشخاص باقیمانده مشمول از تاریخ 1402/10/01

جریمه‌های عدم عضویت کسب و کارها در سامانه مودیان چیست؟

مطابق قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان، در صورتی که مودیان نسبت به اجرای دقیق قانون پایانه­‌های فروشگاهی اقدام نکنند، مشمول جریمه‌­هایی خواهند بود. یکی از جریمه‌­های پیش بینی شده در قانون پایانه­‌های فروشگاهی و سامانه مودیان مربوط به جریمه عدم عضویت مودیان مالیاتی در سامانه مودیان مالیاتی است.

طبق قانون پایانه‌­های فروشگاهی و سامانه مودیان، مودیان مالیاتی که نسبت به ثبت نام در سامانه مذکور اقدام نکنند، مشمول جریمه‌­ای نقدی برابر ۱۰ درصد مجموع مبلغ فروش انجام شده از این طریق و یا ۲۰ میلیون ریال هر یکی بیشتر باشد، خواهند بود. همچنین به عنوان جریمه غیر نقدی این مودیان از تمامی معافیت‌ها، نرخ صفر و مشوق‌های مالیاتی در نظر گرفته شده محروم خواهند شد.

جریمه عدم صدور صورتحساب الکترونیکی توسط مودیان مالیاتی

طبق ماده 22 قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه اگر مودیان نسبت به صدور صورتحساب الکترونیکی اقدام نکنند، مشمول جریمه‌ای به میزان 10 درصد فروش انجام شده از این طریق و یا 20 میلیون ریال (هر کدام که بیشتر باشد) می‌شود.

برخی از سازمان‌ها علاوه بر نرم افزارهای حسابداری اطلاعات مالی خود را در اکسل نیز ثبت و بررسی می‌کنند. زیرا اکسل هنوز هم جزء نرم افزارهای قدرتمند برای ساخت گزارشات هست. اگر قصد تسلط حرفه‌ای بر اکسل را دارید، می‌توانید در دوره آموزش حسابداری در اکسل ثبت نام کنید.

 نتیجه گیری

یکی از مهم‌ترین اقدامات مودیان مالیاتی در رابطه با فرآیند اجرای تکالیف مربوط به گزارش‌­های مالیاتی، ثبت نام در سامانه مودیان است. راه اندازی سامانه مذکور با هدف ایجاد فضای شفاف اقتصادی در کشور و جلوگیری از فرارهای مالیاتی است. دولت برای اجرای دقیق قانون پایانه­‌های فروشگاهی و سامانه مودیان ضمانت‌های اجرایی محکمی در نظر گرفته است.

در این مقاله به خلاصه‌­ای از سامانه مودیان مالیاتی، اشخاص حقیقی و حقوقی مشمول ثبت نام در سامانه مودیان مالیاتی، مشمولین صدور صورتحساب الکترونیکی، مهلت ثبت نام در سامانه مودیان مالیاتی و جریمه عدم عضویت مودیان مالیاتی در سامانه مودیان مالیاتی پرداخته شد.