زمان دقیق تشخیص تنبلی چشم/ مناسب‌ترین فریم عینک برای کودکان چگونه است؟

نیره اسدی عراقی، کارشناس بینایی سنجی با بیان این که مهمترین زمان بعد از معاینات بدو تولد چشم، مراجعه در سن سه سالگی کودک است که حتما کودک باید از لحاظ تنبلی چشم و بینایی مورد سنجش قرار بگیرد؛ گفت: درباره تنبلی چشم نیاز است که قبل از سن دبستان برای تشخیص و درمان آن اقدام شود. اگر کودک تنبلی چشم داشته باشد، باید اولا عینک مناسب تجویز شود. ثانیا اگر یک چشم تنبل باشد، باید چشم سالم را ببندند. اگر هر دو چشم تنبل باشند باید به طور متناوب هر چشم، بسته به تشخیص اپتومتریست بسته شود.

وی افزود: زمانی که این تشخیص تا ورود به دبستان به تاخیر می‌افتد، کودک هم به خاطر این که دیدش خوب نیست دچار مشکل می‌شود و هم چون در مدرسه حضور دارد، مادر امکان مراقبت و کنترل کودک را ندارد. از این رو کودک نمی‌تواند مراقبت‌های تنبلی چشم را انجام دهد. در حالی که با تشخیص در سنین قبل از دبستان به خاطر این که ساعت‌های بیشتری در خانه است، مراقبت تنبلی چشم او هم راحتتر بوده و زودتر به درمان جواب می‌دهد.

وی در خصوص سنجش بینایی کودکان زیر یک سال گفت: اولین مراجعه برای معاینات چشم در کودکان زیر یک سال، بدو تولد و حدود یک ماهگی انجام می‌شود و بیشتر برای بررسی سلامت ساختمان چشم و عدسی آن است. چون دید نوزادان تا شش ماهگی کامل نمی‌شود، برای همین بررسی بینایی ندارند.

این اپتومتریست ادامه داد: این معاینات بیشتر مربوط به تشخیص برخی بیماری‌های مادرزادی مانند آب مروارید و انحراف‌ هستند که تشخیص آن ها در نوزادی مهم است و در صورتی که درمان نشوند، ممکن است باعث نابینایی شوند. اگر کودک زود به دنیا بیاید و مدتی در دستگاه نگهداری شود، حتما شبکیه چشم او باید توسط متخصص چشم پزشک یا فوق تخصص شبکیه بررسی شود.

اسدی اظهار کرد: مراجعات بعدی اگر هر یک سال یک بار انجام شوند، خوب است؛ اما در صورت سلامت چشم کودک، اجباری ندارد. فقط مراجعه در سن سه سالگی ضرورت دارد تا سلامت چشم کودک تایید و یا درصورت ضعف بینایی عینک تجویز شود. در صورت تنبلی چشم هم عینک و هم اقدامات لازم برای رفع تنبلی چشم انجام شوند.

این اپتومتریست درباره معاینات چشم در بزرگسالان توضیح داد: این تصور درست نیست که چشم همیشه سالم خواهد بود. عیوب انکساری چشم نه سن خاصی دارند و نه شروع و پایان آن ها مشخص است. مشکلات بینایی به ساختمان چشم و ژنتیک بستگی دارند و ممکن است از یک سنی فرد سالم احساس کند که در دید دچار مشکل شده است. اما معمولا افراد با دید سالم از حدود ۴۰ سالگی به بینایی سنجی مراجعه می‌کنند و بیشتر از ضعف در دید نزدیک شکایت می‌کنند. پیرچشمی در صورتی که شغل فرد با دید نزدیک و ظریفکاری سر وکار داشته باشد، مثل آرایشگر‌ها بیشتر شایع است.

اسدی عراقی درباره فریم استاندارد عینک کودکان گفت: فریم بستگی به مد روز و سلیقه افراد دارد؛ اما فریم نباید خیلی بزرگ یا خیلی کوچک باشد. بعضی دارای چشم‌های درشت هستند، بنایراین نباید فریمی استفاده کنند که نسبت به چشم آن‌ها کوچکتر باشد. فریم علاوه بر زیبایی باید منطبق با صورت انتخاب شود و از روی بینی پایین نیفتد و فرد بتواند به راحتی از مرکز عدسی نگاه کند. هر چند برخی از افراد فریم کوچک را نمی‌پسندند، اما در مورد عینک‌های مطالعه که چشم در دید نزدیک نمره بالایی دارد، باید کوچک باشد تا فرد بتواند برای دید دور از بالای عینک با چشم خودش نگاه کند.

وی در مورد عدسی‌های استاندارد تاکید کرد: امروزه بسیاری از کودکان و بزرگسالان از تلفن همراه و تبلت استفاده می‌کنند؛ برای این افراد در صورت نیاز به عینک عدسی‌هایی که نور آبی مضر این وسایل را می‌گیرند و با نام بلوکنترل و بلوکات معروف هستند، مناسب است. البته عدسی‌های بلوکات، چون نور آبی را کامل فیلتر می‌کنند، تغییر کمی در رنگ‌ها ایجاد می‌کنند. بنابراین برای افرادی مثل نقاشان و مهندسین نساجی مناسب نیستند.

این اپتومتریست درباره مراجعه برای بینایی سنجی یادآور شد: برای معاینات مربوط به بینایی سنجی، مشکلات مربوط به تنبلی چشم، در وهله اول باید به اپتومتریست مراجعه کرد؛ اما در صورتی که بیماری خاصی در چشم احساس شد مثل آب مروارید، عفونت‌ها و... باید به چشم پزشک مراجعه کرد. در حال حاضر کار اپتومتریست از چشم پزشک مجزا است؛ اما کلینیک‌های چشم پزشکی از همکاری اپتومتریست و متخصص چشم بهره می‌برند و معاینات بینایی سنجی مراجعان خود را به اپتومتریست می‌سپارند. تشخیص و درمان بیماری‌های چشمی و جراحی‌های چشم با متخصصین چشم پزشک است.

وی همچنین تصریح کرد: برای ساخت عینک باید به واحد‌هایی مراجعه کرد که زیر نظر وزارت بهداشت هستند. این واحد‌ها یا در دفتر کار اپتومتریست‌ها هستند، یا در مغازه‌های عینک سازی که مدارک آن‌ها مورد تایید دانشگاه علوم پزشکی است و از دانشگاه مجوز دارند.

اسدی عراقی افزود: در سال‌های اخیر پروانه ساخت عینک فقط به اپتومتریست‌ها داده می‌شود، برای همین در مغازه‌های عینک سازی یک اپتومتریست به عنوان مسئول فنی حضور دارد. معاینه چشم در داخل مغازه عینک سازی ممنوع است، مگر این که فضایی جداگانه مورد تایید دانشگاه با مجوز، پروانه و دفتر کار بینایی سنجی در آن وجود داشته باشد.

منبع: ایسنا