استفاده از ظرفیت بازی‌‌های رایانه‌ای برای حل چالش‌های کشور

اگرچه بازی‌های رایانه‌ای به عنوان یک ابزار تفنن و در جهت پرکردن اوقات فراغت نوجوانان و جوانان ارزیابی می‌شود، اما واقعیت این است که این بازی‌ها در مقایسه با بازی‌های فیزیکی و سنتی سالم توسط اقشار و گروه‌های سنی متنوعی در سراسر جهان مورد استفاده قرار می‌گیرند که گروه سنی نوجوان به دلیل حساسیت بالادر ارضای احساس کنجکاوی و فراخور سن خود و نیز رشد دنیای سایبر در جامعه بیش از هر گروه و طبقه‌ای با این نوع بازی‌ها درگیر و دارای مشغله فکری است.

بازی‌های رایانه‌ای در چند سال گذشته به صورت گسترده‌ای به کشور ما وارد شدند، این بازی‌ها به دلیل جذابیت‌های تصویری متنوع، گرافیک بالا، هیجانات زیاد و راحتی استفاده از آن به سرعت جای خود را در میان کودکان و نوجوانان باز کرده است. دامنه و گستردگی استفاده از این پدیده به اندازه‌ای است که کمتر کودک و نوجوانی را می‌توان یافت که از بازی‌های رایانه‌ای استفاده نکرده باشد.

اگر چه این روز‌ها بازی‌های رایانه‌ای جزء محبوب‌ترین بازی‌ها برای بچه‌ها لقب گرفته، اما باید توجه داشت که این بازی‌ها می‌تواند به عنوان تهدیدی جدی برای سلامت روح و روان و جسم کودکان و نوجوانان به حساب بیاید. تا کنون کارشناسان متعددی در مورد عوارض استفاده بیش از حد از بازی‌های رایانه‌ای برای کودکان هشدار داده‌اند. بازی‌های رایانه‌ای در کنار محاسنشان گاه آثار مخرب روحی و جسمی در کودکان و نوجوانان برجای می‌گذارد که با توجه به ظرافت فکر و ذهنشان جبران آن‌ها شاید برای همیشه ناممکن باشد.

اختصاص ساعات زیاد برای بازی‌های رایانه‌ای، آسیب‌های جسمانی فراوانی از جمله بروز تیک‌ها و فشار‌های عصبی، سردرد، چشم درد، چاقی، کمر درد، درد‌های مفصلی، کم خوابی و خارج شدن ستون فقرات از حالت طبیعی را به همراه خواهد داشت.

بازی‌های رایانه‌ای یکی از سرگرمی‌های کودکان، نوجوانان، جوانان و حتی بزرگسالان در عصر جدید است. بازی‌های مهیج و پرکشش ساعت‌ها نوجوان و جوان ما را در مقابل صفحه نمایشگر میخکوب می‌کند و همین امر باعث می‌شود آن‌ها از دنیای واقعیات به عالم تخیلات فرو روند. در دنیای پرهیاهوی بازی‌های رایانه‌ای، آنچه بیش از پیش اذهان را به خودش مشغول می‌کند ورود بازی‌های رایانه‌ای خارجی با مفاهیم و محتوای غربی به منظور ترویج بی بندوباری و زندگی به سبک غربی‌ها، آموزش و نحوه استفاده از مواد مخدر و تبلیغات ضد دینی در سطح جامعه و بین مخاطبان مختلف کودکان، نوجوانان و جوانان است.

آسیب‌های اخلاقی و از بین بردن رابطه فکری و عاطفی فرزندان و والدین از دیگر آسیب‌های بازی‌های رایانه‌ای است که کودکان را تهدید می‌کند.

دنیای بازی‌های رایانه‌ای و فعالیت‌های متأثر از آن با توجه به مشغله‌های فکری، اجتماعی و اقتصادی که خانواده‌ها دارند و رها شدن نوجوانان در انتخاب انواع بازی‌های مورد نظرشان می‌تواند تا حد زیادی کودکان و حتی نسل جوان را تهدید کرده و با القای تفکرات و باور‌های نا هنجار به ذهن آنان، فرهنگ جامعه را در آینده با دگرگونی‌های غیرقابل تصوری مواجه کند. برخی از کارشناسان معتقدند تماس بیش از حد با بازی‌های رایانه‌ای موجب اعتیاد کودکان به این گونه بازی‌ها می‌شود.

در این راستا باید با فرهنگ سازی در استفاده از بازی‌های رایانه‌ای و همچنین جایگزینی بازی‌های ایرانی بر تهدید‌ها و آسیب‌های پیش رو غلبه کنیم. هر چند به اعتقاد برخی کارشناسان، تعدادی از بازی‌های فکری و معمایی می‌تواند سلول‌های مغزی را به فعالیت واداشته و فکر کودکان را تقویت کند و در رشد خلاقیت و بالندگی ذهنی کودکان تأثیر داشته باشد، اما والدین باید در انتخاب نوع بازی برای گروه‌های سنی و تأثیر این بازی‌ها در جسم و روح فرزندان خود نهایت دقت را داشته باشند.

فرزانه شریفی، سرپرست معاونت پژوهش بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای درباره آمار دقیق بازی‌های ایرانی تولید شده، گفت: امکان احصای تعداد دقیق بازی‌های ساخته شده در ایران یا حتی کشور‌های دیگر وجود ندارد، چون بازی‌ها به صورت روزانه، هفتگی یا ماهانه تولید می‌شوند و فقط در یک پلتفرم نیستند. بازی‌سازان در پلتفرم‌های فروشگاه دیجیتال خارجی بازی‌های خود را به صورت فراملی و بین‌المللی عرضه می‌کنند. در واقع بین چند کشور محصول چند ملیتی محسوب می‌شود و دیگر نمی‌شود گفت آن بازی صرفا برای ایران است.

وی در ادامه اظهار کرد: در ایران مشخص نیست که چه تعداد بازی‌ساز و گیمر داریم و هیچ امکان و بستر دقیق یا کانال مشخصی برای شناسایی تعداد بازی‌سازان نداریم. اما براساس پیمایش گزارش نمایه باز بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای که هر دو سال یکبار منتشر می‌شود تا پایان سال ۱۴۰۰، ۳۴ میلیون گیمر در کشور داشتیم.

برطرف کردن خلأ نیروی انسانی با شناسایی استعداد‌ها

سرپرست معاونت پژوهش بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای درباره چالش‌ها و دغدغه بازی‌سازان ایرانی، اظهار کرد: مهم‌ترین نقطه ضعفی که در فرایند صعودی و در تولید بازی وجود دارد، چالش نیروی انسانی است. برای این مسئله مشکلات زیادی سر راه بازی‌سازان پیش می‌آید. مهاجرت نیروی انسانی، کمبود نیروی متخصص و ماهر موضوعاتی هستند که صنعت بازی این روز‌ها بیش از پیش با آن درگیر است.

شریفی خاطرنشان کرد: بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای در دو سال گذشته سعی کرده این خلأ نیروی انسانی را به شکل مختلف در حوزه آموزش به صورت فشرده برطرف کند و استعداد‌ها و ظرفیت‌ها را در سراسر کشور شناسایی کند.

استفاده از ظرفیت بازی برای رفع چالش‌ها

وی درباره رویداد بین‌المللی بازی‌های جدی بیان کرد: رویداد بین‌المللی بازی‌های جدی از ۵ یا ۶ سال گذشته توسط بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای برگزار شد. این بنیاد تلاش می‌کند که بار تمرکز بر بحث بازی‌های دیجیتال از بازی‌های جدی نشود و همپای حوزه مطالعه و محصول پیش برود.

بازی‌های جدی به صورت کلی بازی‌های هدفمندی هستند که هدف اصلی آن‌ها فقط سرگرمی نیست. این بازی‌ها برطرف‌سازی یک مسئله یا دغدغه در حوزه‌های مختلفی همچون سلامت، پزشکی، آموزش و یادگیری یا تبلیغات و ... را برعهده دارند. در بازی جدی از سرگرمی و جذابیت برای برطرف کردن یک چالش و رفع یک دغدغه برای رده‌های سنی استفاده می‌شود.