استفاده از عقود قسطی عامل کاهش ناترازی بانک‌ها

احمد بهاروندی؛ مدیر عامل بانک کارآفرین در سی و سومین همایش بانکداری اسلامی در رابطه با ناترازی بانک‌ها اظهار کرد: بانک یک واسطه‌گر مالی و ابزاری برای تجمیع و بازتخصیص منابع است.

بهاروندی بیان داشت: الزامات داخلی (الزامات بانک مرکزی (و الزامات بین‌المللی (بازل III و دیگر موارد) بیانگر تمرکز‌زدایی تسهیلات در شبکه بانکی است. پیامد‌های تمرکز و امهال مکرر تسهیلات در اختلالات در اقتصاد و ناترازی شبکه بانکی مشاهده می‌شود.

مدیر عامل بانک کارآفرین تصریح کرد: طبق آمار در سال ۱۴۰۱ بیش از ۳۰ درصد تسهیلات کشور مربوط به افرادی است که بالای ۵۰ میلیارد تومان تسهیلات دریافت کرده اند و ۴۰ درصد تسهیلات شبکه بانکی یا قفل است و یا در میان افراد محدودی دست به دست می‌شود. سهم تسهیلات کلان جاری و غیرجاری از کل تسهیلات شبکه بانکی در کشور بالاست و باید شاخص‌هایی برای تمرکز زدایی در نظر بگیریم.

این کارشناس پولی و بانکی عنوان کرد: یکی از شاخص‌ها دسترسی به خدمات مالی است که یک شاخص جهانی به شمار می‌رود. مقایسه ایران و کشور‌هایی مثل مصر، عراق، لبنان و دیگر کشور‌های هم سطح ایران نشان می‌دهد که ایران در حوزه دسترسی به خدمات مالی نسبت به این کشور‌ها وضعیت بهتری دارد.

وی اضافه کرد:، اما در مقایسه با کشور‌های با درآمد بالا در این شاخص وضعیت خوبی نداریم. متوسط دسترسی به خدمات مالی در کشور‌های با درآمد بالا ۵۴ درصد است که در مقایسه با رقم ۲۵ درصدی کشور در این حوزه هنوز نیاز به اقداماتی داریم.

بهاروندی تصریح کرد: زمانی که آهنگ رشد بدهی نسبت دارایی‌ها در ترازنامه بانکی بیش‌تر باشد، می‌توان گفت که ترازنامه بانکی به سمت ناترازی بیش‌تر سوق پیدا می‌کند.

مدیر عامل بانک کارآفرین عنوان کرد: در سال‌های اخیر بانک‌ها با استفاده از عقود مشارکتی به سمت استفاده از عقود مبادله‌ای حرکت کرده‌اند و این مسئله در کاهش ناترازی آن‌ها موثر بوده است، اما باید پرسید که چرا بانک‌ها به سمت عقود مبادله‌ای سوق پیدا کرده‌اند. پاسخ در این است که بانک‌ها در استفاده از عقود مشارکتی با اشکالات اجرایی و مسائل حقوقی مواجه هستند و بانک‌ها در رسیدن به حقوق خود در رابطه با عقود مشارکتی با مشکلاتی مواجه هستند و به همین علت از عقود مشارکتی به عقود مبادله‌ای مهاجرت کرده‌اند.

بهاروندی در پایان تاکید کرد: افزایش نرخ بازدهی دارایی‌ها موجب کاهش اخلال در رشد ترازنامه و کاهش ناترازی بانک‌ها و افزایش مقدار اقلام زیرخط ترازنامه بانک‌ها، موجب افزایش اخلال در رشد ترازنامه و ناترازی بانک‌ها می‌شود؛ بنابراین استفاده از عقود قسطی می‌تواند در کاهش ناترازی بانک‌ها اثرگذار باشد و باید به سمت استفاده از عقود قسطی در بانک‌ها حرکت کنیم.