کاهش مصرف سوخت نیروگاه‌ها با وجود رشد تولید از طریق افزایش بهره‌وری

یکی از مواردی که بهبود آن می‌تواند تاثیر قابل توجهی در میزان مصرف گاز نیروگاهی داشته باشد، راندمان نیروگاه‌ها است که با ساخت نیروگاه‌های حرارتی با راندمان بالا و البته بهبود بهره وری در نیروگاه‌های فعلی محقق می‌شود که مورد دوم نیاز به سرمایه‌گذاری کمتری دارد و امکان دستیابی سریع‌تر به آن فراهم است.

نیروگاه‌هایی با راندمان پایین میزان برقی که مورد تقاضا است را با میزان سوخت بیشتری تامین می‌کنند و در شرایطی که ناترازی گاز وجود دارد، این میزان از تقاضا را با سوخت‌های جایگزین تامین کرده که به افزایش تبعات زیست محیطی منجر می‌شود و اینجاست که اهمیت افزایش راندمان نیروگاهی بروز پیدا می‌کند. علاوه بر این سوختی که با افزایش راندمان صرفه جویی می‌شود را می‌توان در صنایع دیگر استفاده کرد و حتی امکان صادرات سوخت و درآمدزایی را فراهم می‌کند.

نیروگاه‌های با راندمان پایین به مرور از چرخه تولید برق کشور خارج می‌شوند
ناصر اسکندری معاون راهبری تولید شرکت مادر تخصصی برق حرارتی می‌گوید: نیروگاه‌های حرارتی در سه بخش نیروگاه‌های بخار، نیروگاه‌های گازی و نیروگاه‌های سیکل ترکیبی عهده دار تأمین اصلی‌ترین بخش انرژی الکتریکی کشور هستند. در حال حاضر بخشی از نیروگاه‌های حرارتی کشور با راندمان بالای ۵۵ درصد فعالیت می‌کنند که در سطح جهان راندمان بالا و قابل قبولی است و برنامه‌ریزی‌ها برای آینده نیز به این صورت است که نیروگاه‌های با راندمان پایین به مرور از چرخه تولید برق کشور خارج شده و با نیروگاه‌های راندمان بالا تعویض شوند.

اسکندری با بیان این‌که نیروگاه‌های سیکل ترکیبی راندمان مناسبی دارند و نیروگاه‌های کلاس F نیز با راندمان بالا نصب می‌شوند، اظهار کرد: در سال‌های اخیر با توجه به جهت گیری دولت برای نصب نیروگاه با راندمان بالا توانسته‌ایم در انتهای سال ۱۴۰۱ راندمان نیروگاه‌ها را به ۳۹.۱ درصد برسانیم که عدد مناسبی است.

مجید عمیدپور رئیس پژوهشگاه نیرو در خصوصی پیشبرد طرح‌ها و برنامه‌های مختلف برای افزایش میزان بهره‌وری و راندمان نیروگاهی گفت: پژوهشگاه نیرو در حوزه بهره‌وری در بخش تولید، انتقال و توزیع فعالیت‌های موثری را صورت داده است که می‌توان به ارتقای ظرفیت تولید نیروگاه‌های گازی با انجام برخی اصلاحات در پره‌های توربین‌های نیروگاهی اشاره کرد.

رئیس پژوهشگاه نیرو با بیان اینکه با تحقق این مهم توان توربین V ۹۴ به حدود ۱۰ مگاوات افزایش یافت، افزود: این فرآیند در کل دنیا بی‌سابقه است. به عبارت دیگر پژوهشگران پژوهشگاه نیرو با همراهی یک شرکت دانش‌بنیان موفق به اعمال تغییرات در توربین‌های نیروگاه‌های گازی شدند که با افزایش راندمان و بهره‌وری نیروگاه‌ها همراه شد. افزایش ۱۰ مگاواتی راندمان نیروگاهی، مستلزم سرمایه‌گذاری قابل توجهی است، اما این امر با کمترین سرمایه‌گذاری و انجام تغییراتی در پره‌های توربین‌های نیروگاه‌های گازی محقق شد.

عمیدپور ادامه داد: به منظور پیشبرد این امر، حدود ۶۰ نقطه نیروگاهی کشور شناسایی شد و با همکاری شرکت برق حرارتی و نیروگاه‌های کشور این مهم در ابعاد گسترده‌تری انجام می‌شود. هم اکنون هماهنگی‌های لازم با شرکت برق حرارتی انجام شده است که برای سه نیروگاه دیگر عملیات اصلاح توربین نیروگاهی آغاز شود. با درنظر گرفتن این مطلب که این اصلاحات در بازه زمانی تعمیرات نیروگاهی قابل انجام است، منتظر هستیم با عبور از پیک مصرف برق این امر صورت گیرد.

رشد ۱.۸ برابری مصرف سوخت در ازای افزایش ۲.۳ برابری تولید برق
ساناز جعفرزاده مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و بهره‌برداری تولید شرکت برق حرارتی در پاسخ به سوال رشد مصرف و رشد میزان سوخت مصرفی در نیروگاه‌ها گفت: در حوزه راندمان نیروگاه ها، نسبت به سال گذشته میزان انرژی تولیدی که بر اساس نیاز مصرف بوده است ۲.۳ درصد رشد داشته است. این در حالی است که میزان سوختی که برای تامین این میزان از تولید مصرف شده ۱.۸ درصد رشد داشته است.

او ادامه داد: این رقم به وضوح نشان می‌دهد که ارتقای راندمان در حوزه نیروگاهی رخ داده و بهره برداری از نیروگاه‌ها با راندمان بالاتر اتفاق افتاده است و ما برابر با آن چیزی افزایش انرژی تولیدی داشتیم، افزایش مصرف سوخت نداشتیم و در واقع یک بهینه سازی مصرف سوخت در مباحث راندمانی هم مورد نظر برق شرکت برق حرارتی بوده است.

راندمان فعلی نیروگاه‌ها ۳۹.۱ درصد است و مطابق برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته تا پایان سال ۱۴۰۲ راندمان نیروگاه‌ها به ۳۹.۲ درصد خواهد رسید. بر اساس سند توسعه صنعت برق، متوسط راندمان نیروگاه‌های حرارتی در کشور باید تا سال ۱۴۲۰ به ۵۰ درصد برسد. این نکته را باید در نظر داشت که هر یک درصد افزایش راندمان نیروگاه‌های حرارتی نیازمند ساخت ۱۰ واحد بخار ۱۶۰ مگاواتی با هزینه‌ای بالغ بر یک میلیارد و ۳۶۰ میلیون یورو است و به همین دلیل افزایش راندمان نیروگاه‌های ایران تا پایان سال باید ۲۷۲ میلیون یورو سرمایه‌گذاری صورت بگیرد.