سینمای کودک در عین سختی‌هایش شیرین است

کارگردان «منطقه پرواز ممنوع» گفت: به نظرم جشنواره فیلم کودک با ارزش‌گذاری به آثاری که برای مخاطبان نسل نو جذاب است، باید این نکته را مد نظر قرار دهد که بچه‌ها به فیلم و محصول فرهنگی نیاز داشته و حق دارند در مورد یک آینده روشن، فکرکنند و رویا‌پردازی کنند.

«امیر داسارگر» در آستانه برپایی سی و پنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان درباره ورودش به این عرصه و شاخصه‌های فیلمسازی سینمای کودک، گفت: ورودم به این حوزه، برنامه‌ریزی‌شده نبود و جایی به سوژه‌ای برخوردم که من را مجبور کرد که نگاه نوجوانانه داشته باشم. بدیهی‌ترین بخش کار کودک، تفاوت‌هایی است که با سایر کار‌ها وجود دارد. مخصوصاً اگر بخواهی با نابازیگر یا کودک و نوجوانی که تجربه بازیگری نداشته کار کنی، سختی‌هایی دارد. این که بدانی که نباید به چشم یک بازیگر به او نگاه کنی یا توقع زیادی داشته باشی. برای مدیریت کردن این مسئله یا باید خود فیلم‌ساز توانایی و آگاهی داشته باشد یا یک نفر متخصص و کارشناس در گروه باشد که بچه‌های امروز را بشناسد، از مختصات و ویژگی‌هایی که دارند آگاه باشد و طبق آن از کودک یا نوجوان، خروجی بگیرد. در کل این تجربه با تمام سختی‌هایش، شیرین است و مفید خواهد بود.

او ادامه داد: به نظر من ویژگی مهم فیلم کودک این است که چهره جدید معرفی کند. من تقریباً در تمام آثاری که تولید کرده‌ام این کار را کرده‌ام. این را هم اضافه کنم که مخاطب با این بچه‌ها و این نوجوانان چیز‌های جدیدی را درک می‌کند. برای مثال در سریال «قصه‌های مجید»، بخش زیادی از حس خوبی که به مخاطب منتقل می‌شد به خاطر بکر بودن حس و رفتار‌ها و خروجی‌های دو بازیگر کار بود. این دست کار‌ها جدید هستند و قبل و بعدش نمونه‌ای ندارند. به نظرم این اتفاق مهمی است. متاسفانه ما در کشورمان در این مورد خوب کار نمی‌کنیم یا حتی می‌توان گفت که سینمای کودک در کشور ما گاه به شوخی گرفته می‌شود.

این کارگردان گفت: حتما باید یک بخش جدی از گردش اقتصادی سینما روی دوش اینگونه فیلم‌ها باشد، ولی ما غالباً یا با چنین کار‌هایی مواجه نیستیم یا اگر هم وجود دارد، مدل جشنواره‌ای آن‌ها را داریم که اصلاً مخاطب نداشته و معمولاً جشنواره‌ها به همین فیلم‌هایی که مخاطب ندارند جایزه می‌دهند. متأسفانه ما آن جریان اصلی را که می‌تواند چرخش اقتصادی داشته و ریشه‌دار باشد، زیاد جدی نمی‌گیریم.

کارگردان «منطقه پرواز ممنوع» اظهار داشت: به نظرم برپایی جشنواره فیلم کودک، اتفاق خوب و مبارکی است. من به عنوان فردی این حرف‌ها را میزنم که با جشنواره‌ها ارتباط خوبی ندارم. البته دوست داشتم که این ارتباط خوب باشد، اما مدلی که به دنیای فیلمسازی نگاه می‌کنم و شکل فیلم سازی من زیاد با ذائقه جشنواره‌ها جور نیست. اما به هر حال در این سال‌ها دوبار فرصت حضور در جشنواره کودک داشته‌ام و به نظرم این رویداد می‌تواند برای این سینما، اتفاق خوب و سازنده‌ای باشد به شرط آنکه برخی از سنت‌ها و روش‌ها را از این رویداد کنار بگذارند. بهتر است دغدغه برگزارکنندگان یا مدیران جشنواره این باشد که کمک کنند تا در طول سال به صورت منظم، یک جریان عرضه و اکران فیلم‌های مختص کودک و نوجوان داشته باشیم. اگر نگاه این باشد، در این جشنواره باید فیلم‌هایی ضریب و اهمیت پیدا کنند که توان و قدرت جذب مخاطب به سالن سینما را دارند و می‌توانند حال خوب ایجاد کنند، ولو این که از نظر هنری، خیلی پیچیده نباشند. اگر مروری بر ده-پانزده سال اخیر جشنواره داشته باشیم، می‌بینیم که به‌جز یکی دو مورد استثنا، فیلم‌هایی در این جشنواره مورد توجه واقع شدند یا جایزه‌های اصلی را گرفتند که هیچ شانسی در اکران نداشتند. یا فیلم‌هایی بودند که بچه‌ها دوست ندارند آن‌ها را ببینند. یک مورد مهم دیگر این است که چرا انیمیشن‌ها در این جشنواره، فقط جایزه دستاورد هنری می‌گیرند؟ درصورتی که همین انیمیشن‌ها بعدا به شدت پرفروش می‌شوند.

داسارگر ادامه داد: به نظرم بهتر است که لااقل این جشنواره، تعارف را با خودش کنار بگذارد و بداند که هیچ چیزی مهم‌تر از این نیست که یک چرخه اکران منظم و قدرتمند برای کودک و نوجوان در سینما داشته باشیم. یعنی خانواده ایرانی بداند در هر نوبت اکران، حداقل یک یا دو فیلم کودک روی پرده است که ارزش یک بار سینما رفتن و دیدن دارد. جشنواره باید تمرکزش را روی این مسئله بگذارد که در سال‌های گذشته چه کسانی در حوزه کودک و نوجوان فیلم موفق ساختند؟ فیلم ساختن در کشور ما کار سختی است، چون فضای هنری، منتقدان و روشنفکران، هنرمند را دچار وسواس می‌کند. گاهی هم کم مهری