حضور پست بانک ایران در روستاها زمینه تسهیل و تسریع رونق کسب و کار را فراهم می‌کند

پست بانک ایران دارای یک مأموریت ملی خدمت‌رسانی به هموطنان درمناطق روستائی در راستای کمک به محرومیت‌زدائی و تحرکات اقتصادی در این مناطق است که نمونه بارز آن کاملاً مشهود است.

پست بانک از سال ۱۳۷۴ تاسیس شد. در آن زمان که موبایل بانک، پرداخت اینترنتی و عابربانک نبود، وقتی بازنشسته‌ها می‌خواستند مستمری را از بانک بگیرند، از روستا به شهر باید می‌آمدند و حتی کسی که در شهر زندگی می‌کرد باید یک روز وقت می‌گذاشت و به بانک مراجعه می‌کرد تا حقوقش را از بانک بگیرند. گفتند با توجه به اینکه پست، کار ارسال مرسولات پستی را انجام می‌دهد بانک هم ایجاد کرده و پول مردم را جابه‌جا کند. یعنی شما که می‌خواهید یک میلیون تومان مستمری بگیرید چرا باید به شعبه مراجعه کنید؟ کارمند پست حقوق را به درب منازل ببرد و از گیرنده پول رسید بگیرد.

در دنیا پست مالی وجود داشت و پست مالی را در ایران پست بانک بر عهده داشت.

در سال ۱۳۷۴ مجوز تاسیس شرکت پست بانک صادر شد. به‌تدریج که زمان جلوتر می رفت و دنیا رو به پیشرفت الکترونیکی بود، تنها ایجاد شرکت دولتی پست بانک کار را حل نمی‌کرد. پست بانک لازم دید برای مردم حساب باز کند. پول مردم را جمع کردند، پولشان را به آن‌ها رساند و برای این کار‌ها باید مجوز بانک گرفته می شد. با مجوز بانک مرکزی و همچنین گرفتن مجوز شرایط لازم داشت و باید اساسنامه این بانک اصلاح و ساختار بانک پیدا می کرد. اساسنامه جدید تدوین شد و فعالیت پست بانک در سال ۱۳۸۲ به‌عنوان یازدهمین بانک دولتی آغاز به کار کرد. بعد از آن اینترنت بانک و خدمات بانکی آمد و پست بانک از رسالت اولیه‌اش فاصله گرفت.

سال ۸۶ بحث واگذاری شرکت‌های دولتی مطرح شد و پست بانک یکی از این شرکت‌ها بود. ۵ درصد از سهام پست بانک به مردم واگذار و درصد دیگری به‌صورت خرد به مردم واگذار شد. از قانون برنامه چهارم توسعه، وزارت ارتباطات خدماتی به نام uso دارد که خدمات اجباری قابل ارائه در روستا بود، وظیفه آن به پست بانک محول شد و به این ترتیب پست بانک هم شروع به تاسیس نمایندگی در روستا‌ها کرد. این دفاتر کار‌های مردم را در حوزه پرداخت انجام می‌داد. تا سال ۹۱ که بحث واگذاری پست بانک مطرح شد، بحث بر این بود که این نوع خدماتی که پست بانک می‌دهد سودده نیست و باید ارائه این خدمات واگذار شود. اما چه نهادی به جای پست بانک می‌تواند این خدمات را ارائه دهد؟ آنجا یک تصمیم بر این شد که تا زمانی که بانکی در مناطق محروم و روستا‌ها خدمات بانکی ارائه نمی‌دهد و به حضور پست بانک نیاز است، پست بانک واگذار نشود؛ بنابراین باقی مانده سهام پست بانک از سال ۹۱ به بعد واگذار نشد.

سال گذشته مدیرعامل پست بانک اعلام کرد که ترکیب سهامداری پست بانک اینگونه است: ۵۱ درصد در اختیار دولت. ۳۴ درصد در دست اشخاص حقیقی و حقوقی و ۱۵ درصد هم سهام عدالت است. چون ۵۱ درصد از سهام پست بانک برای دولت است، این بانک دولتی محسوب می‌شود. پست بانک تنها بانک دولتی است که در بازار سرمایه حضور دارد.

در سال ۱۳۹۵ قانون اداره پست مطرح شد. در قانون اداره پست، بندی داریم که مربوط به خدمات مالی پستی می‌شود. گفتند ما پست بانک داریم و این خدمات مالی را باید پست بانک ارائه دهد و نقطه عطف از اینجا شروع شد، زیرا این خدمات را باید پست بانک ارائه دهد و ضمن اینکه پست بانک باید بانک تخصصی در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات هم باشد و به‌عنوان یک بانک تخصصی و توسعه در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات موظف شد خدمات بانکی و مالی در مناطق کمتر توسعه یافته ارائه دهد. 

اداره باجه‌ها به شکل خوشه‌ای است. هر شعبه شهری به باجه‌های شهری وصل می‌شود و از طریق هماهنگی باجه‌ها با شعب، کار‌ها را انجام می‌دهند.

افراد فعال در باجه‌های روستایی طبق قراردادی که با پست بانک دارند، با پروتکل‌ها و ضوابط و بخشنامه‌های پست بانک خدمات مالی و بانکی به روستائیان می‌دهند. البته نظارت و کنترل بالایی بر این باجه‌ها است. از ۲۰ میلیون و ۶۰۰ هزار جمعیت روستایی، ۱۱ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر در پست بانک حساب دارند. برای افراد زیر ۱۸ سال نمی‌توانیم افتتاح حساب کنیم. اگر جمعیت واقعی بالای ۱۸ سال را درنظر بگیریم، بالای ۸۰ درصد جمعیت روستایی کشور در پست بانک حساب دارند و خدمات بانکی دریافت می‌کنند.

بهزاد شیری به تبیین و تشریح تاریخچه فعالیت و ماموریت بانک در روستا‌ها برای ارائه انواع خدمات بانکی به ساکنین مناطق محروم و کمتر برخوردار پرداخت.

در ادامه این دیدار عابدین خرم ارائه خدمات بانکی به مردم روستا‌ها را امری ضروری و خدمات پست بانک را بسیار ارزنده اعلام کرد و گفت: رشد و توسعه مناطق کم برخوردار روستایی در حوزه‌های مختلف صنعت، دامداری و کشاورزی از اهداف مهم دولت سیزدهم است و حضور پست بانک ایران در روستا‌ها زمینه تسهیل و تسریع رونق کسب و کار را فراهم می‌کند و استانداری از هر همه نظر آماده هرگونه همکاری با مدیریت شعب پست بانک استان است.

وی یا تاکید بر اینکه توسعه روستایی به تثبیت جمعیت و مهاجرت معکوس روستاییان منجر می‌شود، افزود: هر چقدر بتوانیم دغدغه روستاییان را کم کنیم تا به خدمات بانکی راحت‌تر دسترسی داشته باشند، به توسعه بیشتر اقتصاد روستا کمک کرده‌ایم.

استاندار آذربایجان شرقی ادامه داد: بخش عمده فعالیت‌های پست بانک در روستا‌ها عرصه می‌شود از منظر محرومیت زدایی و کمک به تعمیق توسعه روستایی بسیار ارزشمند بوده و این خدمات باید اطلاع رسانی شود. خرم با اشاره به اینکه در حال حاضر ۲۸ درصد جمعیت استان در روستا‌ها ساکن هستند، اما همه تلاش ما این است که با فراهم کردن بستر مهاجرت معکوس، جمعیت ساکن در روستا‌ها را افزایش دهیم، گفت: امیدوارم اقدامات پست بانک در روستا‌های استان الگوی خوبی در مسیر مهاجرت معکوس و توسعه روستایی باشد.

در ادامه این سفر، مدیرعامل پست بانک ایران و هیات همراه از شرکت پارلار آسیا که از محل بند الف تبصره ۱۸ مبلغ ۱۵۰۰ میلیارد ریال از شعبه مرکزی تبریز و شرکت تولیدی کفش سهند ایمن پا که ۵۰ میلیارد ریال در قالب سرمایه ثابت از محل قانون اشتغال پایدار روستایی از شعبه شریعتی تبریز تسهیلات دریافت کرده اند، بازدید کرد.

بر اساس این گزارش، شیری و همراهان در این سفر، در نهمین رویداد ایده‌پردازی جمعی «به وقت شما» که با هدف بهره برداری از خلاقیت و نوآوری مسئولین باجه‌های بانکی روستایی در استان برگزار شد، شرکت کرد.

دریافت ۱۶۰ ایده در خصوص توسعه خدمات و محصولات پست بانک و شنیدن بی‌واسطه ۱۰ ایده برتر از زبان باجه‌داران این استان، محصول این رویداد بود. ایده‌هایی از «ارائه خدمات در منزل به معلولان و سالمندان روستایی» گرفته تا «تاسیس اتاق فکر‌های استانی» که پس از بررسی اولیه وارد فاز ارزیابی و امکان‌سنجی در کارگروه‌های تخصصی نظام پیشنهاد‌های بانک شد.