آثار و بنا‌های تاریخی، نماد‌هایی از گذشته‌ی یک ملت است که پس از گذشت قرن ها، به عنوان شاهکار‌هایی از معماری، هنر و فرهنگ شناخته می‌شود. این بنا‌ها از یک سو ارزش تاریخی در ساخت و ساز، گچبری، نقاشی و... دارند و از سوی دیگر هویت یک ملت را به تصویر می‌کشند. متاسفانه آثار تاریخی بدلیل بی توجهی‌هایی که در سال‌های گذشته به صورت گسترده صورت گرفته، در معرض ویرانی قرار دارد. از سوی دیگر بسیاری از آثار تاریخی مورد هجمه فرصت طلبان قرار گرفته به نوعی که آثار تاریخی بسیاری بدلیل قرار گرفتن در نقاط گران قیمت شهرها، از سوی بساز و بفروش‌ها تبدیل به برج‌های مسکونی و تجاری شده است. از سوی دیگر عده‌ای که وراث آثار باستانی هستند، اهمیتی برای آن قایل نیستند و بسادگی این بنا‌ها را در قبال مبالغ سنگین بفروش می‌رسانند.

جلوگیری از دست اندازی فرصت طلبان

برای آنکه این آثار باستانی حفظ و از دست‌اندازی فرصت طلبان جلوگیری شود، صندوقی تحت عنوان احیا و بهره‌برداری از بنا‌ها و اماکن تاریخی و فرهنگی تاسیس شده که مسوولیت مستقیم حفظ این بنا‌ها را بر عهده دارد. گام اول برای حفظ بنا‌های تاریخی، مرمت آنهاست که به حفظ و بازسازی این آثار با هدف حفظ ارزش‌های تاریخی و فرهنگی پرداخته می‌شود.

اهمیت مرمت آثار تاریخی

آثار تاریخی نه تنها شاهدانی از گذشته‌ی یک جامعه هستند، بلکه ارزش‌های فرهنگی، هنری و تاریخی دارند. حفظ این آثار می‌تواند به جلوگیری از فراموشی تاریخ و ارتقای افتخارات یک جامعه کمک کند. از سوی دیگر، بازسازی صحیح آثار تاریخی می‌تواند به رونق گردشگری به صورت گسترده کمک کند. به عبارت بهتر هدف اصلی، حفظ و نگهداری میراث تاریخی و تبدیل ویرانه‌ها به ارزش‌هایی برای آیندگان است. آثار تاریخی، ارتباط بین نسل‌های مختلف از گذشته‌های دور تا حال و آینده را برقرار می‌کند.

احیای آثار باستانی

ایران با پشتوانه دیرینه‌ای که دارد، در هر گوشه اثری باستانی را به رخ جهانیان می‌کشاند. کاروانسراها، حمام ها، مسجدها، کاخ‌ها و بسیاری آثار باستانی دیگر می‌تواند باعث افتخار باشد. از آنجا که نگهداری از این بنا‌ها هزینه بر است و اعتبار سنگینی را می‌طلبد، صندوق احیا در قالب قرارداد‌هایی که با بخش خصوصی می‌بندد، این بنا‌ها را به سرمایه گذاران واگذار می‌کند که سرمایه گذاران آن‌ها را بازسازی و در قالب رستوران، مهمانسرا و اماکن دیگری برای مدت معینی مورد بهره برداری قرار می‌دهند که هزینه‌های بازسازی را از درآمدی که در مدت قرارداد بدست می‌آورند، تامین می‌کنند.

بیشتر بخوانید:

عزم جدی منطقه آزاد ماکو بر جهش تولید و افزایش صادرات

بازسازی پردیسان ماکو

یکی از زیباترین و تاثیرگذارترین بنا‌های تاریخی، در ماکو قرار دارد. منطقه آزاد ماکو جذابیت‌های بسیاری برای گردشگران دارد و پردیسان ماکو می‌تواند به این جذابیت‌ها بیفزاید. حسین گروسی مدیرعامل منطقه آزاد ماکو بدلیل اهمیتی که برای رونق اقتصادی و ایجاد زیرساخت‌های منطقه قایل است، با مدیرعامل و رییس هیات مدیره صندوق احیا و بهره‌برداری از بنا‌ها و اماکن تاریخی و فرهنگی وارد مذاکره شد که این مذاکرات به احیای پردیسان منجر شد. در این رابطه مدیرعامل صندوق گفت: مراحل احیا و بازسازی مجموعه بنا‌های پردیسان ماکو طی تفاهم وزارت میراث فرهنگی و گردشگری با منطقه آزاد ماکو بزودی آغاز می‌شود. شهاب طلایی شکری که برای بازدید به نمایشگاه بین المللی گردشگری رفته بود، از اهتمام وزارت میراث فرهنگی برای حل مشکل ۵ بنای تاریخی شهرستان ماکو خبرداد و افزود: این بنا‌ها شامل ساختمان قدیمی بانک ملی، کلاه فرنگی، ساختمان دارایی و شیرخورشید که به بنا‌های پردیسان معروف هستند.

همکاری ماکو برای مرمت

مدیرعامل صندوق احیا و بهره‌برداری از بنا‌ها و اماکن تاریخی و فرهنگی با اشاره به اینکه مشکلات و مسائل مرمت بنا‌های پردیسان از سال‌های گذشته انباشته شده بود گفت: مشکلات با همکاری سازمان منطقه آزاد ماکو رفع شده و مرمت این بنا‌ها آغاز خواهد شد. وی ادامه داد: در طول سال‌های گذشته بنا‌های پردیسان ماکو در چندین نوبت مورد مرمت قرار گرفته بود که سبک‌سازی سقف، تعویض رویه شیروانی و خرپا‌های چوبی فرسوده، مرمت تزیینات دیوار و تعدادی از درب‌های این بنا از جمله این اقدامات است.

۸۷ اثر تاریخی ثبت شده

در این رابطه مدیرعامل سازمان منطقه آزاد ماکو از ۸۷ آثر تاریخی و فرهنگی ثبت شده در ماکو خبر داد و گفت: در بسیاری از کشور‌های توسعه یافته حفظ آثار و سیمای شهر و همچنین احیای بافت‌های قدیمی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده و در کنار توسعه هتل‌ها و اماکن اقامتی مدرن، از بوم گردی‌ها و اماکن اقامتی با بافت قدیمی نیز استقبال خوبی می‌شود.

قدیمی‌ترین کلیسای جهان

حسین گروسی با اشاره به اینکه ماکو آثار باستانی و جاذبه‌های گردشگری زیادی دارد گفت: قره کلیسا، قدیمی‌ترین کلیسای ارامنه جهان است که باعث می‌شود همه ساله بسیاری از ارامنه از سراسر جهان به ماکو بیایند. وی با اعلام اینکه بام فرهاد، گور دخمه‌ای در دل ماکو است گفت: دریاچه سد بارون و کلیسای زور زور، آبشار و پل قلعه جوق که در فهرست آثار ملی ثبت شده و، عمارت کلاه فرنگی ماکو که مربوط به دوره قاجار است، دیگر جاذبه‌های گردشگری ماکو را تشکیل می‌دهد.

احیای آثار فراموش شده

وی با اعلام اینکه حمام تاریخی پورناک با عمری ۲۰۰ ساله و کلیسای گئورگ مقدس که در منطقه‌ای متروکه واقع شده از دیگر بنا‌های ماکو است گفت: خانه سنگی جمال خان تیموری که از آثار ثبت شده ملی است، قلعه قابان ماکو که یادگار دوره تیموریان است و بسیاری مناطق دیگر که نام بردن از آن‌ها در این مقوله نمی‌گنجد، از آثار تاریخی دیدنی ماکو هستند.
مدیرعامل منطقه آزاد ماکو با تاکید بر اینکه حیف است ماکو با این همه جاذبه گردشگری، در فهرست بیشترین گردشگر قرار نداشته باشد گفت: بدلیل اهمیتی که برای ماکو قایل هستیم، با تمام توان بدنبال تبدیل آثار فراموش شده به جاذبه‌های گردشگری هستیم.