از هنگامی که بانکداری اسلامی مطرح شد، واکنشهای بسیاری صورت گرفت تا نشان دهد تحقق این روش بانکداری ممکن نیست. در نتیجه مخالفتها شروع شد و همگان بسوی تخریب این رویکرد رفتند. آنهایی که معتقد بودند بانکداری باید مبتنی بر داد و ستدهای سود و بهره باشد، مخالفان اصلی بانکداری اسلامی بودند. با وجود آنکه سالها بر بانکداری مبتنی بر احکام اسلام تاکید شد، اما مقاومتها و بی تفاوتی مانع تحقق این مهم شد.
توجه به قرض الحسنه
یکی از مهمترین رویکردها برای اثبات موفقیت بانکداری اسلامی، تعریف حسابهای قرض الحسنه بود. برای آنکه بانکها ارادت خود را به بانکداری اسلامی اثبات کنند، حسابهای قرض الحسنه در بانکها افتتاح شد و به جای پرداخت سود سپرده، قرعه کشیهایی در پایان دوره مالی انجام میشد تا قرض الحسنه نظام بانکی در قالب نظام لاتاری شکل بگیرد، اما توجه لازم به این حسابها نمیشد و به مرور زمان کم رنگ و کم رنگتر شد.
تشکیل بانک قرض الحسنه
برای آنکه تحقق بانکداری بدون ربا اثبات شود یا زیر سوال برود، بانکها اقدام به سرمایه گذاری در قالب سهام و تاسیس بانک قرض الحسنه مهر ایران کردند. بانکهایی که با سرمایه گذاری باعث تشکیل بانک قرض الحسنه مهر ایران شدند، بانک ملی ایران با ۲۱٫۵ درصد، بانک ملت با ۱۵٫۵ درصد، بانک صادرات ایران با ۱۴٫۳ درصد، بانک سپه با ۱۱٫۳ درصد، بانک تجارت با ۱۱٫۷ درصد، بانک مسکن با ۹٫۸ درصد، بانک کشاورزی با ۹٫۸ درصد، بانک رفاه کارگران با ۳٫۵ درصد، بانک صنعت و معدن با ۲٫۰۴ و بانک توسعهٔ صادرات ایران با ۰٫۹۶ درصد هستند.
شکست یا پیروزی
تاسیس بانکی با محوریت قرض الحسنه، به محل تلاقی موافقان و مخالفان بانکداری اسلامی تبدیل شد. البته تاسیس این بانک نظام بانکی را به دو شقه تبدیل کرد. شقه اول موافقان و شقه دوم مخالفان بانکداری اسلامی بود. بنابر این بانکداری اسلامی در بوته آزمون قرار گرفت، آزمونی که به عملکرد بانک قرض الحسنه مهر ایران باعث میشد بانکداری اسلامی به شکست منجر شود و بهانهای در دست مخالفان باشد، یا به پیروزی برسد و بتوان نظام بانکی را به سوی بانکداری اسلامی هدایت یا به عبارت بهتر وادار کرد. این بانک ابتدا با ۳۰۰ شعبه آغاز به کار کرد و اکنون مالک شبکهای از ۵۶۸ شعبه در سراسر کشور است. سرمایه اولیه بانک قرض الحسنه مهر ایران در آغاز فعالیت، ۱۵ هزار میلیارد ریال بود که با تصویب مجمع به ۲۵ هزار میلیارد ریال افزایش یافت.
روند رو به رشد
بانک قرضالحسنه مهر ایران در مسیر توسعه پیش رفت و به جرات میتوان ادعا کرد این بانک به الگویی برای اثبات نظام بانکداری اسلامی تبدیل شده است. میزان پرداخت تسهیلات و سپرده گذاری در مسیر توسعه قرار داد و دیگر امور بانکداری نیز با قوت و قدرت انجام میشود.
تهران در صدر
تهران به عنوان بزرگترین کلانشهر و پایتخت، مرکز تبادل مالی است که بانک قرض السنه مهر ایران در این زمینه نیز توانمند عمل کرده به نوعی که شاهد رشد چشمگیر آن هستیم. منابع این بانک در استان تهران در پایان سال گذشته ۱۸۸ هزار میلیارد ریال بود که در اسفند سال جاری به بیش از ۳۷۳هزار میلیارد ریال رسید. استان تهران با جذب ۱۸۵هزار میلیارد ریال منابع و رشد ۹۸درصدی در سال جاری، بیشترین درصد رشد منابع را در بین مدیریت شعب بانک در استانها تجربه کرد.
بیشتر بخوانید:
اهمیت اطلاع رسانی و پشتکار
برای آنکه عملکرد چشمگیر بانک قرضالحسنه مهر ایران تشریح شود، باید دلایل آن با دقت مورد بررسی قرار گیرد که بنا بر تاکید مدیریت بانک قرض الحسنه مهر ایران، این دستاورد در حالی محقق شد که با تلاش بیوقفه کارکنان صف و ستاد استان، با جذب این میزان منابع، سهم درصد منابع مدیریت شعب این استان نسبت به منابع کل بانک، از ۱۲ درصد در پایان سال ۱۴۰۱ به بیش از ۱۴ درصد رسیده است. همچنین سهم درصد مدیریت شعب استان تهران از قدر مطلق رشد منابع بانک در سال ۱۴۰۲ بیش از ۱۷ درصد و سرانه منابع به پرسنل در استان تهران ۲۰۷۴ میلیارد ریال است.
افزایش شعب در دستور کار
در حالی که اصرار بر بانکداری الکترونیکی باعث شده بسیاری از بانکها اقدام به تعطیلی شعب خود کنند، بانک قرضالحسنه مهر ایران دایم بدنبال تاسیس شعب جدید است که ریشه در استقبال و درخواست بیشتر مردم دارد. این بانک در استان تهران ۲۶ شعبه فعال دارد که بهزودی ۲ شعبه جدید نیز در مناطقی که شعبه ندارد، افتتاح خواهد شد تا شهروندان تهرانی بتوانند با سهولت بیشتری از خدمات این بانک بهرهمند شوند.