رشد شاخص S&P در سال ۲۰۲۳/هوش مصنوعی بازار سهام را متحول کرد

گاهی ایده‌های کوچک می‌توانند به ارزش‌های میلیارد دلاری یا حتی تریلیون دلاری تبدیل شوند. شرکت‌هایی که با وجود آن‌ها، بازار سهام ایالات‌متحده به مهم‌ترین بازار سهام جهان تبدیل شده از مصادیق آن هستند. برای سنجش سلامت و یا عملکرد سهام ایالات‌متحده از شاخصی به نام S&P ۵۰۰ استفاده می‌شود که ترکیبی از سهام ۵۰۰ شرکت برتر ایالات‌متحده است؛ شرکت‌هایی مانند آمازون، اپل، مایکروسافت، آلفابت و... که در بخش‌های متنوعی فعالیت می‌کنند.

با پیگیری این شاخص می‌توان دریافت بزرگ‌ترین سهم‌های ایالات‌متحده در حال افزایش است یا کاهش. سرمایه‌گذاران در دو ماه آخر سال ۲۰۲۳ میلادی به‌دلیل کاهش تورم، اقتصاد تاب‌آور و چشم‌انداز کاهشی نرخ‌های بهره، جذب بازار سهام شدند. ازاین‌رو شاخص S&P ۵۰۰ سال ۲۰۲۳ میلادی را با افزایشی بیش از ۲۴ درصدی به پایان رساند. بخش عظیم این دستاورد مدیون «هفت شگفت‌انگیز» است؛ یعنی شرکت‌های اپل، مایکروسافت، آلفابت، آمازون، انویدیا، متا پلتفرمز و تسلا که حدود دوسوم از سود S&P ۵۰۰ را در سال جاری به خود اختصاص دادند. در این گروه، انویدیا با رشد حدود ۲۳۹ درصدی پیشتاز است. سهام این ۵۰۰ شرکت همیشه در نوسان بوده است؛ بااین‌حال یک رشد صعودی مداوم، ارمغانی برای سهام‌داران صبور این شرکت‌ها بوده است. شکل شماره ۱ شاخص S&P ۵۰۰ را از روز‌های اولیه معرفی آن تا به امروز نشان می‌دهد.

در سال ۲۰۲۳، سه بخش فناوری اطلاعات، خدمات ارتباطی و گزینه‌های اختیاری مصرف‌کننده بزرگ‌ترین برنده‌های سهام بودند که همگی توانستند در این سال ارزش سهام خود را بیش از ۴۰ درصد افزایش دهند. فناوری اطلاعات به لطف هوش مصنوعی از رشد قابل‌توجهی برخوردار شد و سهام‌های تراشه‌سازان بزرگی مانند انویدیا و ای‌ام‌دی، شاهد افزایش سه‌رقمی بودند. دیگر جبهه‌های فناوری، اپل و مایکروسافت، هر دو با بیشترین وزن در شاخص S&P ۵۰۰، بیش از ۵۰ درصد در سال رشد کردند. در بخش خدمات ارتباطی نیز متا با رشد ۱۸۸ درصدی، نتفلیکس با رشد ۶۳ درصدی و آلفابت با رشد ۵۷ درصدی سهام توانستند خدمات ارتباطی را در رتبه دوم بخش‌های سودآور S&P ۵۰۰ قرار دهند. شرکت‌های آمازون و تسلا نیز جای پای بخش گزینه‌های اختیاری مصرف‌کننده را در رتبه سوم محکم کردند. البته برخی از شرکت‌های مسافرتی نیز با بازدهی قوی خود به کمک آن‌ها آمدند. شکل شماره ۲ برندگان و بازندگان بخش‌های مختلف S&P ۵۰۰ را نشان می‌دهد.

انویدیا، محبوب این روز‌های دنیای سهام، ۱۵۹ درصد از رشد سهام خود را مدیون هوش مصنوعی است. بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که این شرکت که ۹۵ درصد از بازار تراشه‌های تخصصی هوش مصنوعی را در اختیار دارد، در آینده نیز با سرعت چشمگیری به رشد خود ادامه خواهد داد. تراشه‌های این شرکت نه‌تن‌ها در توسعه مدل‌های هوش مصنوعی، بلکه در استخراج ارز‌های دیجیتال و ماشین‌های خودران نیز کاربرد دارند. انویدیا توانسته است در دهه منتهی به سال ۲۰۲۳، سرعت محاسبات خود را هزار برابر کند؛ اما این پیشرفت فناورانه تن‌ها مزیت انویدیا نیست. مزیت دیگر این شرکت، شبکه‌سازی است.

همان‌طور که مدل‌های هوش مصنوعی به رشد خود ادامه می‌دهند، مراکز داده‌ای که آن‌ها را اداره می‌کنند به هزاران واحد پردازنده گرافیکی (GPU) متصل به هم نیاز دارند تا قدرت پردازش را افزایش دهند. انویدیا واحد‌های پردازنده گرافیکی خود را از طریق یک شبکه با کارایی بالا مبتنی بر محصولات شرکت ملانوکس (Mellanox)، تأمین‌کننده فناوری شبکه که در سال ۲۰۱۹ میلادی آن را به قیمت ۷ میلیارد دلار خریداری کرد، به یکدیگر متصل می‌کند. این کار به انویدیا اجازه می‌دهد تا عملکرد شبکه تراشه‌های خود را به‌گونه‌ای بهینه کند که رقبا نتوانند با آن به رقابت بپردازند. مزیت دیگر انویدیا CUDA است؛ یک پلتفرم نرم‌افزاری که به مشتریان اجازه می‌دهد تا با استفاده از قدرت پردازنده‌های گرافیکی، سرعت برنامه‌های محاسباتی را به‌طور چشمگیری افزایش دهند. انویدیا از اواسط دهه ۲۰۰۰ میلادی روی این نرم‌افزار سرمایه‌گذاری کرده و مدت‌هاست که توسعه‌دهندگان را تشویق کرده است که از آن برای ساخت و آزمایش برنامه‌های هوش مصنوعی استفاده کنند. رقبایی مانند آمازون و آلفابت که خطر ایجاد امپراتوری انویدیا را درک کرده‌اند، در تلاش‌اند تا تراشه‌های هوش مصنوعی خود را تولید کنند. با این وجود حتی ساختن بهترین سخت‌افزار نیز به‌تن‌هایی کافی نخواهد بود. انویدیا بر این حوزه مسلط است، زیرا بهترین تراشه‌ها، بهترین کیت شبکه و بهترین نرم‌افزار را ارائه می‌دهد. هر رقیبی که بخواهد غول صنعت نیمه‌هادی را شکست بدهد، باید بر این سه حوزه مسلط شود.

گلدمن ساکس (Goldman Sachs) تخمین می‌زند که S&P ۵۰۰ در سال ۲۰۲۴، بازدهی کمتری را تجربه خواهد کرد و تنها ۷ درصد افزایش خواهد یافت. به‌طورکلی، سایر تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند که این شاخص، ۵ تا ۱۰ درصد بازدهی داشته باشد که چشم‌انداز خوش‌بینانه دیگری را برای سال ۲۰۲۴ ارائه می‌کند. سال خوب S&P ۵۰۰، مدیون هوش مصنوعی بود. شاید بتوان این موضوع را یکی از علائم اولیه تأثیر شگفت‌انگیز هوش مصنوعی دانست. بی‌شک در سال‌های آینده، فناوری‌های نوین از این قبیل تأثیرات را بیشتر از خود بروز خواهند داد.