افزایش سطح آب دریاها تا ۵ متر در پایان هزاره سوم

به نقل از دیلی میل، وقتی یک گروه موسیقی در بریتانیا قطعه‌ای با نام "سال ۳۰۰۰" منتشر کرد و به زندگی در زیر آب اشاره کرد، چه کسی احتمال می‌داد که این شعر ممکن است یک پیشگویی باشد؟ در واقع اگر یخسار (ice sheet) جنوبگان تحت روند‌های فعلی گرمایش جهانی به ذوب شدن ادامه دهد، سطح آب دریا‌ها ممکن است تا پایان هزاره جاری تا ۱۷ فوت (۵ متر) افزایش یابد.

این هشدار گروهی از محققان به رهبری دانشگاه "هوکایدو" در ژاپن است که سرنوشت یخسار سرزمین جنوبی را تا پایان قرن بیست و یکم مدل‌سازی کردند.

به گفته این تیم، در حالی که شرایط در حال حاضر به شکل چشمگیری رو به بهبود نیست، اما اگر انتشار گاز‌های گلخانه‌ای مهار شود و افزایش سطح دریا‌ها تا زیر یک فوت کنترل شود، ممکن است از این سرنوشت گریزی باشد.

افزایش قابل توجه سطح دریا‌ها می‌تواند مناطق وسیعی از زمین‌های ساحلی پرجمعیت را در صورتی که چاره‌ای برای محافظت از آن‌ها اندیشیده نشود، غیرقابل سکونت کند.

سرزمین جنوبی سرزمینی قطبی است که در واقع در اطراف قطب جنوب قرار گرفته است. این منطقه در مقابل شمالگان که در اطراف قطب شمال است، واقع شده است. سرزمین جنوبی شامل جنوبگان، صخره‌های یخی، آب و مناطق جزیره‌ای که در اقیانوس منجمد جنوبی (واقع شده در دایرهٔ قطبی جنوب) قرار دارد، است.

جنوبگان نیز قاره‌ای در قطب جنوب زمین است. این قاره سردترین جای زمین است و کمابیش همه سطح آن با یخ پوشیده شده است. جنوبگان پنجمین قاره بزرگ زمین پس از آسیا، آفریقا، آمریکای شمالی و آمریکای جنوبی است،، ولی با این وجود کمترین جمعیت را میان همه قاره‌ها دارد. همچنین بلندترین میانگین بلندی، کمترین میانگین رطوبت و پایین‌ترین میانگین دما در میان همه قاره‌های جهان به این قاره تعلق دارد. همچنین بالغ بر ۸۰ درصد از ذخایر آب شیرین کره زمین در جنوبگان قرار دارد. در این قاره، نزدیک به ۳۰ کشور نزدیک به ۷۰ پایگاه پژوهشی دارند که ۴۰ پایگاه سالانه یا همیشگی و ۳۰ پایگاه تابستانی هستند.

"کریستوفر چمبرز" نویسنده این مطالعه جدید و هواشناس دانشگاه "هوکایدو" گفت: این مطالعه به وضوح نشان می‌دهد که تأثیر تغییرات آب و هوایی قرن بیست و یکم بر یخسار قطب جنوب بسیار فراتر از قرن بیست و یکم می‌رود و شدیدترین عواقب آن افزایش چند متری در سطح دریا‌ها خواهد بود.

وی افزود: مطالعه ما شامل شبیه‌سازی‌ها بر اساس سناریو‌های آب و هوایی واقعی‌تر در آینده و همچنین استفاده از مدل‌های دیگر یخسار‌ها برای مدل‌سازی نتایج است.

یخسار انبوهه‌ای از یخ حاصل از یخچال طبیعی است که پهنه پیرامون خود را بپوشاند و از ۵۰ هزار کیلومتر مربع بزرگ‌تر باشد. یخسار‌ها از جزیره‌های یخی یا یخچال‌ها بزرگ‌ترند. تنها یخسار‌های موجود در جنوبگان و گرینلند واقع هستند. در زمان‌های کهن، "یخسار لارنتی" بخش عمده‌ای از کانادا و شمال آمریکا را پوشانده بود.

همچنین کاهش حجم یخسار بر اثر تبخیر یا ذوب‌شدن را اصطلاحاً "یخ‌کاست" می‌گویند. بخشی از یخسار یا حوضه برفی که در آن "یخ‌کاست" بیش از انباشته شدن صورت می‌گیرد را نیز "پهنه یخ‌کاست" می‌گویند.

این مطالعه که توسط دکتر "چمبرز" و همکارانش انجام شده است، به اختصار "ISMIP ۶" نامیده می‌شود. این مطالعه از جدیدترین نسل مدل‌های اقلیمی برای تخمین تأثیر گرمایش جهانی بر روی لایه‌های یخی جنوبگان و گرینلند در پایان قرن جاری استفاده کرده است. نتایج آن نیز نشان داده است که در اثر گرم شدن بی‌وقفه، آب شدن یخسار‌های جنوبگان حدود ۳ تا ۱۲ اینچ (۸ تا ۳۰ سانتیمتر) منجر به افزایش سطح دریا‌ها می‌شود.

با این حال، در سناریویی که در آن انتشار گاز‌های گلخانه‌ای به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد، می‌توان این رقم را به ۰ تا ۱ اینچ (۰ تا ۳ سانتیمتر) محدود کرد.

محققان پیش‌بینی‌های مطالعه "ISMIP ۶" را با در نظر گرفتن مسیر‌های گرمایش بی‌وقفه و کاهش انتشار گاز‌های گلخانه‌ای به آینده گسترش دادند. تا سال ۲۱۰۰، شبیه‌سازی دقیقاً مشابه آزمایش‌های اولیه "ISMIP ۶" بود و پس از آن، تیم فرض کرد که شرایط اقلیمی اواخر قرن بیست و یکم ثابت می‌ماند، بنابراین هیچ روند اقلیمی دیگری اعمال نشد.

محققان در خروجی‌های مدل‌ها، بر روی کل تغییر جرم یخسار‌های جنوبگان و تغییرات منطقه‌ای در شرق و غرب قطب جنوب تمرکز کردند.

در نهایت نیز دریافتند که در سال ۳۰۰۰ میلادی، سطح آب دریا‌ها می‌تواند تا ۴.۹ تا ۱۷.۷ فوت (۱.۵ تا ۵.۴ متر) با همین روند گرمایش جهانی فعلی افزایش - که منجر به بزرگترین بخش از فروپاشی یخسار غرب قطب جنوب می‌شود.

با این حال اگر انتشار گاز‌های گلخانه‌ای مهار شود، مدل‌های محققان نشان می‌دهند که افزایش سطح دریا‌ها می‌تواند تنها به ۰.۴ تا ۱ فوت (۰.۱۳ تا ۰.۳۲ متر) محدود شود.

یافته‌های کامل این مطالعه در مجله Glaciology منتشر شده است.