بازتاب‌های انصراف ایران از خرید ایرباس 380 ادامه دارد

پول‌نیوز - همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد تعلل و دست‌دست کردن‌های فرانسوی‌ها موجب شد بوئینگ آمریکایی موفق به ربودن گوی سبقت از غول هواپیماساز فرانسوی، یعنی ایرباس شود. خبرگزاری رویترز در آخرین گزارش خود در مورد خرید هواپیما توسط ایران‌ایر از ایرباس با اشاره به کاهش سفارش به این شرکت اروپایی از سوی ایران، ارزش این قرارداد را در خوش‌بینانه‌ترین حالت ممکن 10 میلیارد دلار برآورد کرد، رقمی که از ارقام اعلام‌شده در مذاکرات اولیه 15 میلیارد دلار کمتر است!

به گزارش روزنامه دنیای خودرو، از مهم‌ترین سفارش‌های لغوشده توسط ایران‌ایر می‌توان به 12 فروند جامبوجت «380» دوطبقه اشاره کرد؛ پرنده‌های کم‌خریدار امروز که چشم امید احیای خط تولیدشان تنها به دستان ایران‌ایر دوخته شده بود. این خبرگزاری در ادامه می‌نویسد: «اگر ایران‌ایر نسبت به لغو این سفارش‌ها اقدام نمی‌کرد، به‌عنوان بزرگ‌ترین خریدار «380» از سال 2013 تا امروز به شمار می‌رفت.

این خبرها درحالی منتشر می‌شود که نه تنها هیچ یک از مسئولان ایرباس حاضر به پاسخگویی در این مورد نیستند، بلکه مسئولان هواپیمایی کشور نیز صرفا به بیان چند جمله کوتاه در این مورد بسنده کرده‌اند. البته بازتاب این خبر به حدی بود که می‌توان گفت علاوه‌بر رویترز، تمام پایگاه‌های اینترنتی اقتصادی و هوانوردی از جمله بلومبرگ، سی‌ان‌ان، فُرچون و ... نسبت به نشر این خبر لحظه‌ای درنگ نکردند!

سفر هفته گذشته مقامات بوئینگ به ایران و امضای قرارداد فروش 80 فروند هواپیمای آمریکایی به ایران‌ایر، فرانسوی‌ها را مجاب کرد با سفری فوری به ایران نسبت به امضای قرارداد خرید 118 فروند هواپیما که در مراحل اولیه مطرح شده بود، اقدام کنند اما گویا نتایج این سفر به آن گستردگی که انتظار داشتند، نبوده است!

رویترز در ادامه گزارش خود می‌نویسد: «فرهاد پرورش، مدیرعامل شرکت هواپیمایی ایران‌ایر در گفت‌و‌گویی که با خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) انجام داده است، ضمن اشاره به رقم 25 میلیارد دلاری اولیه اعلام‌شده در مورد این قرارداد، معتقد است با حذف جامبوجت‌های «380» از سبد خرید ایران‌ایر، قرارداد با ایرباس در حدود 10 میلیارد دلار برآورد می شود. البته، بسیاری از کارشناسان هوانوردی در سطح دنیا معتقدند مسئولان شرکت ایرباس نباید چندان از اتفاق پیش‌آمده شگفت‌زده باشند، زیرا از همان ابتدا هم پیش‌بینی می‌شد سفارش «380»‌ها می‌تواند صرفا یک گزینه پیش‌رو برای ایران باشد، نه یک سفارش رسمی!»

البته پرورش در بخش دیگری از سخنرانی خود آورده است که نخریدن «380»‌ها در حال حاضر، یک تصمیم موقتی است، این بدین معنی است که ممکن است پس از ایجاد و توسعه زیرساخت‌های فرودگاهی در کشور، ایران نسبت به سفارش این مدل هواپیما اقدام کند.

در سال‌های اخیر، ایرباس تلاش کرده است حاشیه بازار را برای جامبوجت‌های دوطبقه خود حفظ کند. این شرکت در حالی تولید «380»‌های خود در سال 2005 (آغاز ساخت این هواپیما) را هزار و 200 فروند اعلام کرده بود که  امروز از 319 سفارش ثبت‌شده اولیه، تنها 119 سفارش به‌طور رسمی در دفاتر این شرکت باقی مانده است.

در همین راستا، ایرباس در ماه جولای سال جاری اعلام کرد از ابتدای سال 2018، تولید «380»‌های خود را از 27 فروند به 12 فروند در سال، یعنی یک فروند در هر ماه کاهش خواهد داد. با لغو سفارش جامبوجت‌های ایرباس از سوی ایران‌ایر، شرکت هواپیمایی «امارات» با ثبت 140 سفارش از 319 سفارش کلی این هواپیما، بزرگ‌ترین مشتری «380»‌ها باقی خواهد ماند تا آینده این پرنده کاملا در دستان اماراتی‌ها باشد. «380» که قرار بود رقیب بزرگی برای بوئینگ در بازار هواپیماهای غول‌پیکر باشد، به دلیل اقبال شرکت‌های هواپیمایی به پرنده‌های کم‌مصرف و مقرون به‌صرفه‌تر، این روزها با کمبود شدید خریدار مواجه است.

با حذف «380»ها از سبد خرید ایران‌ایر، ایران پرنده‌هایی مانند «320» با موتور فعلی (ceo) و «320» با موتور جدید (neo) را از خانواده باریک‌پیکرها و پرنده‌هایی مانند «330» با موتور فعلی (ceo)، «330» با موتور جدید (neo) و «350» را از خانواده پهن‌پیکرهای ایرباس تحویل خواهد گرفت.

بنابر گزارش پایگاه خبری «Airfleets.net»، با توجه به تحریم‌های اقتصادی علیه ایران در چند دهه گذشته، شرکت هواپیمایی این کشور موفق به نوسازی ناوگان هوایی خود نشده است، در نتیجه عمر ناوگان هما که متشکل از پرنده‌های بوئینگ، ایرباس و فوکر است، به میانگین سنی 27.5 سال می‌رسد.

ایرباس «380» و چالش‌های بزرگ آن در ایران

ایرباس 380 یک هواپیمای مسافربری پهن‌پیکر، چهار موتوره و دوطبقه، ساخت شرکت اروپایی ایرباس و بزرگ‌ترین هواپیمای مسافربری جهان است. نخستین پرواز آن در سال ۲۰۰۷ و برای شرکت هواپیمایی سنگاپور به مقصد سیدنی استرالیا انجام شد. معمولا از این هواپیما برای پروازهای مستقیم و طولانی‌مدت استفاده می‌شود.

در حال حاضر، شرکت هواپیمایی امارات مستقر در دوبی، بیشترین تعداد از این نوع هواپیما را در ناوگان خود دارد. تعداد صندلی‌های ایرباس 380 در مدل استاندارد با سه‌کلاس مسافربری بالغ بر ۵۲۵ نفر است. قسمت ارابه فرود هواپیما، مشتمل‌بر ۲۲ عدد چرخ و نحوه جاگذاری آنها‏، مشابه چرخ‌های بوئینگ ۷۴۷ و ۷۷۷ است. فرود هواپیمای 380 تنها در برخی فرودگاه‌های جهان امکان‌پذیر است.

از مشخصات این هواپیما می‌توان به فاصله نوک دو بال 79.65 متری، طول 72.75 متری، ارتفاع 24.08 متری، بیشینه سرعت 0.89 ماخ (1061.9 کیلومتر بر ساعت)، برد پرواز 14 هزار و 815 کیلومتری و مصرف سوخت 310هزار لیتری اشاره کرد. سقف پرواز این هواپیما ۱۳۱۰۰ متر، معادل 13.1 کیلومتر است. یکی از انتقاداتی که همواره به سفارش ایرباس و حتی در برخی موارد در سفارش بوئینگ وارد بود، نبود زمینه‌سازی برای ورود هواپیماهای پهن‌پیکر به کشور بود که با تصمیم ایران‌ایر مبنی‌بر لغو یا تاخیر در خرید «380»‌های ایرباس، به نظر می‌رسد تا حدودی از حجم این انتقادها کاسته شود.