حجم مبادلات تجاری ایران و ترکیه افزایش یافت

پول‌نیوز - به موازات نزدیکی مواضع سیاسی، حجم مبادلات تجاری دو کشور نیز افزایش یافت و در پایان سال ۲۰۱۷ به ۱۰.۷ میلیارد دلار رسید.

در حالیکه ایران و ترکیه همکاری در سوریه را آغاز کرده اند، حجم مبادلات تجاری دو کشور پس از 4 سال کاهش، در سال 2017 شروع به افزایش کرده است. آمارهای 5 سال گذشته نشان می دهد که فضای سیاسی حاکم بر روابط تهران و آنکارا تاثیر مستقیمی بر روابط تجاری این دو کشور داشته است. حجم روابط تجاری این دو همسایه در دوره هایی که سیاست خاورمیانه‌ای ترکیه منجر به همکاری نزدیک تر با عربستان و عمیق تر شدن اختلافات با ایران شده کاهش یافته، اما در سال 2017 یعنی زمانی که دو کشور تلاش های مشتکری را در سوریه انجام دادند رو به افزایش بوده است.

حجم مبادلات تجاری ایران و ترکیه در سال 2012 به بالاترین رقم خود یعنی 21.9 میلیارد دلار رسید. در سال 2013 این رقم به شدت کاهش داشت و تحت تاثیر تحریم های آمریکا علیه ایران به 14.5 میلیارد دلار رسید. این کاهش در سال 2014 نیز ادامه داشت و حجم روابط تجاری 13.7 میلیارد دلار شد. دو کشور در تلاش برای تقویت روابط تجاری، یک موافقتنامه تجارت ترجیحی را در ابتدای سال 2015 منعقد ساختد و اقدام به کاهش تعرفه واردات صدها قلم کالا کردند. هدف از این موافقتنامه ، رساندن حجم مبادلات تجاری دو کشور به 35 میلیارد دلار در سال بود.

توافق هسته ای که با هدف لغو تحریم های ایران بین تهران و قدرت های جهانی به امضا رسید، این امیداوری را تقویت کرد که هیچ مانع عمده ای بر سر راه تقویت روابط دو کشور باقی نمانده است، اما به رغم تحولات مثبت رخ داده، حجم مبادلات دو کشور در سال 2015 به 9.7 میلیارد دلار و در سال 2016 یعنی سال اجرایی شدن برجام به 9.6 میلیارد دلار کاهش یافت.

کاهش مداوم حجم مبادلات تجاری نشانه ای روشن از این مسئله بود که حجم روابط ایران و ترکیه نمی تواند رو به افزایش بگذارد، مگر آنکه دو کشور مشکلاتشان را در حوزه های محل اختلاف در سیاست های منطقه ای شان از جمله در بحران سوریه حل و فصل کنند.

با بروز اختلاف میان ترکیه و آمریکا در سوریه و تلاش های مشترک ترکیه، ایران و روسیه برای دستیابی به راه حلی برای بحران سوریه، وضعیت در سال 2017 شروع به تغیر کرد. عامل مهمی که موجب نزدیک تر شدن تهران و آنکارا به یکدیگر شده، این نگرانی مشترک بوده که کشورهای آنها می تواند به قربانی بعدی آشفتگی های منطقه ای تبدیل شود، چرا که موضوع کردها برای هر دوی این کشورها در حال پیچیده تر شدن است.

به موازات نزدیکی مواضع سیاسی، حجم مبادلات تجاری دو کشور نیز افزایش یافت و در پایان سال 2017 به 10.7 میلیارد دلار رسید که به معنای افزایش 1.1 میلیارد دلاری نسبت به سال 2016 بود. ایران بیش از ترکیه از احیای مناسبات اقتصادی دوجانبه سود برده است.

میزان واردات ایران از ترکیه به حدود 3.2 میلیارد دلار رسیده، در حالیکه این رقم در سال 2016، حدود 5 میلیارد دلار بوده است، اما میزان صادرات ایران به ترکیه از حدود 4.7 میلیارد دلار سال 2016 به بیش از 7.5 میلیارد دلار رسیده است. به بیان دیگر، ایران موازنه تجاری با ترکیه را به نفع خود تغییر داده و از کسری 266 میلیون دلاری در سال 2016 به مازاد حدودا 4.3 میلیارد دلاری در سال 2017 تبدیل کرده است.