شفاف سازی وزیر جوان درباره پرداخت ارز دولتی

همزمان با التهابات ارزی واپسین روزهای سال 96 دولت  تصمیم به ایجاد آرامش در بازار کرده و  به صورت شبانه نرخ دلار را تک نرخی و خبر از ساماندهی اوضاع داد. در تصمیم شبانه دولت، نرخ ارز رسمی از دامنه 3800 تومان به 4200 تومان افزایش یافت و جهانگیری معاون اول رئیس جمهور اعلام کرد نرخ همه نیازهای ارزی بر مبنای دلار 4200 تومان تامین می‌شود. هر چند که با وجود این اعلام، بانک مرکزی در بخشنامه‌های خود محدودیتی برای ارزهای خدماتی مانند ارز مسافرتی و ارز دانشجویی قائل شد، اما هیچ اولویتی برای تامین ارزها کالاها در نظر گرفته نشد.همزمان سامانه نیما نیز با هدف اعلام شده نظم‌بخشی به بازار و شفافیت در معامله متقاضیان و عرضه ‌کنندگان ارز و شناسایی نیازهای واقعی راه‌اندازی شد.

با وجود اینکه بانک مرکزی و دولت هرگونه ارز خارج از سامانه سنا را غیرقانونی و مصداق قاچاق اعلام کرد، اما در این مدت عمده عرضه‌کنندگان ارز در این سامانه شرکت‌های پتروشیمی بودند و با توجه به اینکه اغلب صادرکنندگان غیرنفتی ارز خود را از طریق این سامانه عرضه نکردند، پتروشیمی‌ها برای این اقدام خود تقاضای مشوق کردند که دولت با کاهش نرخ خوراک محصولات پتروشیمی، به سرعت به این درخواست پاسخ مثبت داد. در واقع دولت برای نگه‌داشتن نرخ غیرکارشناسی خود رانتی قائل شد که به گفته حریری نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین، در صورت ادامه پرداخت ارز 4200 تومانی تا سقف 50 میلیارد دلار، رانت واردکنندگان به 100 هزار میلیارد تومان خواهد رسید. با تمامی این اوصاف بازار ارز همچنان فعال بوده دلالان در جای جای بازار کشور دست به نقد دلار و ارزهای مختلف خرید و فروش می کنند و هیچ نهاد یا سازمانی پاسخگوی  مشکلات به وجود آمده نبوده و خبری از  لیست دریافت کنندگان ارزهای  یارانه ای نشد.

وزارت ارتباطات  الگویی برای شفاف سازی

 در میان التهاباتی که بازار موبایل کشور را در برگرفته بود. وزیر جوان کابینه  شخصا به اینمسئله ورود کرده و  در مسیر شفاف سازی قدم برداشت. دو شب قبل وزارت ارتباطات  با اعلام لیست کامل دریافت کنندگان ارز 4200 تومانی مسیر شفاف سازی  را  در کشور هموار کرد.  این اقدام توسط شخص وزیر  انجام شده و آذری جهرمی  در حساب کاربری  خود  مبنی بر انتشار فهرست همه شرکت هایی که در متشنج شدن بازار موبایل کشور نقش دارند، لیست تمامی شرکت های وارد کننده تلفن همراه به کشور که در چند ماه گذشته و پس از بحران های به وجود آمده در زمینه قیمت دلار از دولت ارز 4200 تومانی دریافت کرده اند را منتشر کرد. جدول "شماره 1"مربوط به 40 شرکتی است که بین روزهای 1 فروردین تا 29 خرداد ماه سال جاری ارز دولتی دریافت کرده اند. البته توجه به این نکته ضروری است که اصطلاح "دلار 4200 تومانی" به معنی دریافت ارز با نرخ مصوب بانک مرکزی است زیرا دولت داد و ستد با دلار را متوقف کرده و تنها ارز را به صورت یورو به متقاضیان واگذار می کند. بر اساس این جدول، چهل شرکت مورد نظر در این بازه سه ماهه بیش از 220 میلیون یورو برای وارد کردن گوشی موبایل به کشور از دولت ارز با قیمت پایین دریافت کرده اند.

جدول شماره 1

کدام شرکت ها با ارز دولتی کالا وارد کردند ؟

جدول شماره 2 هم  نشان می دهد که  هر یک از شرکت هایی که ارز دولتی را دریافت کرده اند چه مقدار از آن را به صورت کالا به کشور باز گردانده اند و چه مقدار ارز در وضعیت نامشخص قرار دارد.  باید توجه داشت که جدول "شماره 1"  اسامی مربوط به 40 شرکت دریافت کننده ارز دولتی به همراه مبلغ اختصاص داده شده به هر یک از آنها آمده، این در حالیست که در جدول "شماره 2" تنها نام 30 شرکت دیده می شود. به این معنا که 10 شرکت با وجود دریافت ارز دولتی هنوز هیچ کالایی وارد کشور نکرده اند. از جمله این شرکت ها می توان به یاس جهان، هما تلکام، پرشین الماس و اسمارت تکنولوژی قشم اشاره کرد.موضوع دیگری که در این میان باید به آن توجه داشت اختلاف ارز دریافتی و واردات کالا باز می گردد. برای مثال شرکت نودیس پرداز که بیشترین ارز دولتی را معادل 26.6 میلیون یورو در سه ماه ابتدایی سال جاری دریافت کرده در این بازه زمانی تنها 10.5 میلیون یورو گوشی وارد کشور کرده است. این اتفاق تقریبا برای همه شرکت های دیگر هم رخ داده است.  جدول شماره  2- هم نشان می دهد که هر یک از شرکت ها چه میزان از ارز دولتی را به کشور بازگردانده اند.

جدول شماره 2
 
 
تخصیص220 میلیون یورو  ارز دولتی  برای واردات گوشی

بررسی این دو جدول نشان می دهد  که  دولت در مجموع بیش از 220 میلیون یورو ارز برای واردات گوشی موبایل در سه ماهه ابتدایی سال 97 به چهل شرکت تایید شده اختصاص داده است؛ اما از این بین تنها 30 شرکت آن هم در مجموع کمی بیش از 75 میلیون یورو گوشی موبایل وارد بازار کرده اند و مشخص نیست چه اتفاقی برای باقیمانده این رقم افتاده است. وزیر ارتباطات روز گذشته اصلی ترین دلیل شرایط موجود در بازار موبایل کشور را "شرکت هایی که دلار 4200 تومانی دریافت کرده اند اما به اندازه دریافتی، کالا وارد نکرده و اقدام به فروش ارز در بازار آزاد کرده اند" معرفی کرده بود. ضمن اینکه نکته مغفول مانده دیگری نیز در این بحث وجود دارد. شرکت هایی که اسم آنها در این فهرست آمده تنها شرکت های وارد کننده تایید شده توسط دولت و وزارت صنعت، معدن و تجارت  هستند که به لطف اجرایی شدن طرح رجیستری، به عنوان وارد کنندگان انحصاری گوشی های موبایل در کشور شناخته می شوند و هر دستگاهی خارج از چهارچوب کاری این شرکت ها در بند طرح رجیستری غیر فعال خواهد شد.
محمد عزیزی

عزیزی:وزارت صنعت و بانک مرکزی  ملزم هستند اسامی دریافت کنندگان ارز دولتی را منتشر کنند

محمد عزیزی در این خصوص با خبرگزاری خانه ملت، به گفت وگو پرداخته است.عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی معتقد است که برای رفع  شبهاتی که درباره ارز 4 هزار و 200 تومانی  جامعه وجود دارد وزارت صنعت، معدن و تجارت، بانک مرکزی و دستگاه های دخیل باید اسامی شرکت هایی که ارز دولتی را اخذ کرده اند را منتشر کنند.

نماینده مردم ابهر و خرمدره در مجلس شورای اسلامی، می افزاید: باید مشخص شود که چه مقدار از این ارز 4 هزار و 200 تومانی تخصیص یافته و چه مقدار پرداخت و چگونه توریع شده است.

وی با بیان اینکه متاسفانه نظارت کافی بر روی تخصیص ارز 4 هزار و 200 تومانی وجود ندارد، تاکید می کند که برخی افراد ارز دولتی را دریافت و کالا وارد کرده و با قیمت های مختلف به فروش می رسانند.

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی، به احتمال ایجاد رانت در تخصیص ارز دولتی اشاره می کند و معتقد است که اگر بر ارز دو نرخی نظارتی اعمال نشود ممکن است منجر به ایجاد رانت شود، لذا باید اسامی افراد و شرکت ها منتشر و شفاف سازی شود که آیا این ارز منجر به خرید کالا شده و آیا این کالا وارد کشور شده و اگر آمده با چه نرخی توزیع شده است.

باستانی: هر آنچه که با ارز 4 هزار و 200 تومانی وارد کشور شده باید در یک سایت منتشر شود

---

همچنین سعید باستانی در این خصوص با خبرگزاری خانه ملت به گفت وگو پرداخته است.وی معتقد است دولت باید هرچه سریعتر به دستگاه های اجرایی شفاف سازی درباره پرداخت ارز 4هزار و 200 تومانی را ابلاغ کند.

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی، می افزاید: هر آنچه که با ارز 4 هزار و 200 تومانی وارد کشور شده باید در یک سایت منتشر شود تا مشخص شود که کدام تجهیزات، ماشین آلات و کالاها با ارز 4 هزار و 200 تومانی وارد کشور شده است.

وی با بیان اینکه اقدام افراد و شرکت ها درباره اخذ ارز 4 هزار و200 تومانی عدم واردات ماشین آلات و کالاها با این ارز تخلف است، ادامه داد: در کشور وظایف هر دستگاهی مشخص است، لذا اگر شخصی یا شرکتی ارز 4 هزار و 200 تومانی دریافت و کالا وارد نکرده و یا با سود متعارف این کالاها را در بازار ارائه نکرده چون متخلف است سازمان های نظارتی ورود کرده و با آنها برخورد کنند.

نمیانده مردم تربیت حیدریه در مجلس شورای اسلامی، به آغاز شفاف سازی درباره تخصیص ارز 4 هزار و 200 تومانی توسط آذری جهرمی، اشاره کرد و اظهار داشت: وزیر ارتباطات اسامی شرکت هایی که با ارز 4 هزار و 200 تومانی تلفن همراه وارد کشور کرده اند را منتشر کرد که این اقدام باید در بین دستگاه های اجرایی عمومیت یابد.