ایران بزرگ‌ترین شریک تجاری افغانستان است

پول‌نیوز - افزایش اختلافات سیاسی بین افغانستان و پاکستان در کنار تشدید بازرسی‌ها بین مرز باعث شده است روابط تجاری بین این دو همسایه کاهش یابد. ایران هم‌اکنون بزرگ‌ترین شریک تجاری افغانستان است.

تشدید اختلاف سیاسی بین افغانستان و پاکستان از طرفی افزایش موانع مرزی در مبادلات تجاری بین دو کشور باعث شده است که حجم مبادلات بین این دو همسایه کاهش قابل توجهی را تجربه کند.

طی دو سال گذشته بالغ بر ۷۰ درصد مبادلات تجاری افغانستان به سمت ایران، هند و چین رفته است و ایران توانسته است جای پاکستان را به عنوان بزرگ‌ترین شریک تجاری افغانستان بگیرد. تا پیش از سال ۲۰۱۶ پاکستان بزرگ‌ترین شریک تجاری افغانستان بود.

بنا به اطلاعات جمع‌آوری‌شده توسط اتاق بازرگانی و صنعت افغانستان،‌ ایران و این همسایه شرقی بین مارس ۲۰۱۷ تا مارس ۲۰۱۸، ۱.۹۸ میلیارد دلار مبادلات تجاری داشته که ۲۲ درصد از بازار ۱۱ میلیارد دلاری افغانستان را شامل می‌شود. در همین مدت افغانستان ۱.۲ میلیارد دلار با پاکستان و یک میلیارد دلار با چین مبادله کرده است.

بخشی از افزایش مبادلات ایران با افغانستان به ورود ۵۰۰ شرکت برای فعالیت در بندر چابهار مربوط می‌شود که ۱۶۵ مجوز فعالیت از سوی ایران که برای این شرکت‌ها صادر شده است مربوط به سرمایه‌گذاران افغانی است.

توسعه بندر چابهار مبادلات تجاری افغانستان را از دیگر نقاط به سمت دریای عمان و خلیج فارس هدایت کرده است.

مقامات ایرانی نیز برای شرکت‌های افغانستانی که از کریدور حمل و نقل بندر چابهار استفاده کنند مشوق‌هایی در نظر گرفته است که شامل ۸۰ درصد تخفیف در تعرفه‌های صادراتی و ۷۵ درصد تخفیف در تعرفه وارداتی کالاهایی است که از بندر چابهار ترخیص می‌شوند.

از سال ۲۰۱۶ و تصمیم آژانس‌های امنیتی پاکستان برای تشدید نظارت بر مرز با افغانستان حدود نیمی از راه‌های زمینی صادرات افغانستان به پاکستان از دسترس خارج شد. سازمان گمرک پاکستان اعلام کرده است که حجم صادرات این کشور به افغانستان از ۱.۶ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۶ به ۹۰۰ میلیارد دلار رسیده است که دلیل اصلی آن بسته شدن مرزهاست.

برخی از کارشناسان مستقل و بازرگانان می‌گویند که حجم کاهش مبادلات بین افغانستان و پاکستان بیشتر از آمار رسمی کاهش یافته است. آنها می‌گویند دولت پاکستان هیچ درک درستی نسبت به از دست رفتن مبادلات با همسایه شمالی ندارد.