چرا گمرک رسوب کالا در بنادر را تکذیب می کند؟

پول‌نیوز - برخی از فعالان اقتصادی و واردکنندگان که عموما از بخش خصوصی هستند از ترخیص نشدن کالاها گلایه مند هستند و مسئولین گمرک همانند گذشته این موضوع را تکذیب می کنند.

بار اول نیست که ماجرای رسوب کالاها در گمرک مطرح شده است و مسئولان گمرک هر بار در مقدمه پاسخ به این مساله، تفاوت معنای رسوب کالا و موجودی کالا را یادآور شده‌اند.

با این حال هنوز برخی فعالان بخش خصوصی از ترخیص نشدن کالاهایشان که اتفاقاً فاسدشدنی هم هستند، خبر می‌دهند اما مسئولان گمرک رسوب کالا در بنادر را تکذیب کرده می‌گویند: رسوب کالاهای اساسی در گمرک صحت نداشته و برای ترخیص کالاهای اساسی مشکلی وجود ندارد.

«محمدرضا مودودی» سرپرست سازمان توسعه تجارت پیشتر گفته بود که بخش‌های دولتی هیچ‌گاه برای واردات کالاهای اساسی و فاسدشدنی مانع‌تراشی نمی‌کنند. او همچنین تاکید کرده بود که باید میان واردکنندگان واقعی و کسانی که کالاهای ممنوعه را وارد کرده‌اند و امروز به دنبال فشار آوردن به گمرک برای ترخیص این کالاها هستند، تفاوت قائل شد.

پس ماجرا چیست؟ آخر کالای فسادپذیر در گمرکات موجود است و گمرک برای ترخیص آن بهانه‌تراشی می‌کند یا موضوع از قرار دیگری است؟ برای پیگیری موضوع به سراغ صادرکنندگانی رفته‌ایم که پیشتر مساله رسوب کالاهای فسادپذیر در گمرک را مطرح کرده‌اند.

عضو هیأت مدیره فدراسیون واردات ایران از مشکل برخی واردکنندگان با سازمان اموال تملیکی نیز خبر داد و مدعی شد: متأسفانه این سازمان بدون توجه به شرایط تحریم و صرفاً به استناد مقررات و رویه‌های حاکم در شرایط عادی کشور، اقدام به تملک اموال تجاری می‌کند؛ درحالیکه صاحبان کالا به طور ناخواسته و فقط به دلیل تحریم‌های خارجی و مشکلات بانک مرکزی در تأمین و انتقال ارز مربوطه، امکان ترخیص کالای خود از گمرک را ندارند.

وی مشکل ترخیص این کالاها را نه به دلیل سخت‌گیری گمرک که مربوط به تأمین ارز دانست و افزود: بانک مرکزی ارز مورد نیاز برخی از کالاهای اساسی را تأمین نمی‌کند یا ارز یوان به تجار ارائه می‌دهد که قابل انتقال به حساب فروشنده نیست. حتی اگر از طریق صرافی هم قابلیت انتقال داشته باشد به گفته صرافی بانک سامان چهار ماه زمان می‌برد تا پول به حساب فروشنده برسد.

عضو هیأت مدیره فدراسیون واردات ایران ضمن اشاره به برخی تسهیلات گمرک ادامه داد: اگر اسناد کالا آن آزاد باشد و فروشنده سند را نزد خود نگه نداشته باشد، گمرک ۵۰ تا ۸۰ درصد کالاها را ترخیص می‌کند که این تصمیم صدها میلیارد تومان به اقتصاد کشور کمک کرد. البته که این تصمیم گمرک هم اخیراً با مخالفت بانک مرکزی رو به رو شده است.

نهاوندی خاطرنشان کرد: اما امکان ترخیص مابقی کالا تا زمان تأمین ارز و انتقال به فروشنده وجود ندارد. بخش عمده‌ای از کالاهای فسادپذیر که ارزشان تأمین نشده عمدتاً در بنادر شمالی رسوب کرده‌اند و اگر ارز آن‌ها به موقع تأمین نشود، هم اعتبار تجار ایرانی زیر سوال می‌رود و هم ضرر زیادی برای کشور دارد.

وی با بیان اینکه جریان ورود کالاها به صورت اعتباری ادامه دارد، گفت: هرچه دیرتر مساله تأمین ارز حل شود بخش بیشتری از کالاها غیرقابل مصرف می‌شوند و آسیب می‌بینند. چنانچه حداقل بار پنج کشتی در نوشهر آسیب دیده‌اند و مابقی خسارات پس از ترخیص کالاها مشخص می‌شود.

پیش تر وزارت صنعت، معدن و تجارت با ارسال نامه ای به رئیس کل گمرک ایران دلایل رسوب کالا در گمرکات و بنادر کشور را تشریح کرده بود.

منظور از رسوب کالا چیست؟

در دیدگاه اول؛ هر کالایی که به تازگی وارد گمرک شده باشد و یا مدت زمانی است که در بنادر، مناطق آزاد، مناطق ویژه و اماکن گمرکی وجود دارد، جزئی از کالاهای رسوبی محسوب می شود، در خصوص دیدگاه اول باید گفت به این بخش از کالاها، موجودی گمرکات نیز گفته می شود و لزوما همه آنها کالاهای رسوبی نخواهند بود.

اما در دیدگاه دوم کالاهای رسوبی در گمرکات تنها به کالاهایی گفته می شود که به هر دلیلی امکان اظهار به گمرک و ترخیص از آن را پیدا نکرده اند، از نظر گمرک نیز دیدگاه دوم یعنی کالاهای ترخیص نشده را می‌توان به عنوان کالاهای دپو شده و یا کالاهای رسوب شده دانست.

لازم به ذکر است ماندن کالا در گمرکات ضربه سنگینی را به اقتصاد کشور وارد می کند چرا که از ورود کالا در زمان مشخص و مورد نیاز آن جلوگیری شده است، نمونه بارز آن هم مواد اولیه پوشک بچه، دستمال کاغذی، لوازم التحریر، کاغذ و… بوده است.