توییت تند ایلان ماسک خطاب به رئیس جمهور آمریکا

پولدارترین مرد جهان این اواخر وارد حوزه ژئوپلیتیکی پرخطر شده و پیشنهاد‌هایی را به روسیه برای پایان جنگ در اوکراین و حل و فصل مسئله حاکمیت تایوان، داده است. توییت‌ها و اظهارنظر‌های عمومی ایلان ماسک، روسای جمهور و وزیران خارجه در سراسر اروپا را عصبانی کرده و به شکل ناخوشایندی، تحسین رقبای آمریکا را برانگیخته است.

اکنون ایلان ماسک دوباره جنجال به پا کرده است. او روز جمعه تهدید کرد حمایت مالی برای سرویس اینترنت ماهواره‌ای استارلینک شرکت اسپیس ایکس در اوکراین را قطع خواهد کرد. چنین اقدامی، اوکراین را از یکی از ابزار‌های مهم در مبارزه علیه نیرو‌های روسی، محروم می‌کند. با این حال، ماسک روز شنبه در موضع خود تجدیدنظر و اعلام کرد از فراهم کردن استارلینک برای اوکراین حمایت می‌کند و شرکتش به حمایت مالی ماهواره‌ها به رایگان، ادامه خواهد داد.

شاید ماسک نخستین مدیر تجاری آمریکایی یا سلبریتی نباشد که درگیر سیاست خارجی می‌شود، اما ثروت و تمایلش به شیطنت، اگر نخواهیم به قرارداد‌های دفاعی چند میلیارد دلاری او اشاره کنیم، باعث می‌شود نتوان ماسک را نادیده گرفت.

این پدیده‌ای است که در صورت نهایی شدن قرارداد ۴۴ میلیارد دلاری ایلان ماسک، قابل توجه‌تر خواهد شد. چنین اتفاقی با دادن کنترل مستقیم توییتر به ماسک، به او اجازه می‌دهد بحث را به شکلی پیش ببرد که هرگز قدرت آن را نداشت.

ماسک در ایمیلی در پاسخ به انتقاد از اظهارات وی در خصوص مسائل دیپلماتیک و ژئوپلیتیکی حساس، پاسخ داد: چه زمانی بلومبرگ نیوز به آشغال بی‌ارزش تبدیل شد.

یک مقام وزارت خارجه آمریکا که مایل نبود نامش فاش شود، گفت: دیپلمات‌های آمریکایی با اظهارات جنجالی ماسک آشنا هستند و برای متحدان و شرکای نزدیک خود روشن کرده اند که اظهارات این مدیر معروف، اظهارات یک شهروند عادی بوده و منعکس کننده تفکرات دولت بایدن نیست.

جو بتمن، کارشناس فناوری و امور بین الملل در بنیاد کارنگی برای صلح بین المللی می‌گوید: استارلینک و توییتر هر دو از نظر جهانی کوچک هستند، اما اهمیت بیش از حدی برای کشور‌ها و حوزه‌های انتخابی کلیدی دارند. همه این‌ها به معنای آن است که اظهارات اخیر ایلان ماسک در امور بین الملل که در بهترین حالت، ساده‌لوحانه بوده است، نمی‌تواند به سادگی نادیده گرفته شود. خواه ایلان ماسک در هر گونه ظرفیت رسمی عمل کند یا نه، در این حرفی نیست که اظهارات ماسک، اثرگذار است.

با در نظر گرفتن ارتباطات عالی که ایلان ماسک در سطح جهان دارد و نفوذ اقتصادی وسیع وی، پرسش‌های زیادی درباره انگیزه‌های او برای مداخله وجود دارد؛ به خصوص پس از این که ایان برمر، رئیس گروه اوراسیا در یک خبرنامه اعلام کرد ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه و موسس شرکت اسپیس ایکس با یکدیگر صحبت کرده‌اند.

ماسک بعدا در توییتی، ادعای مذکور را تکذیب و اعلام کرد در ۱۸ ماه گذشته با پوتین صحبت نکرده و حتی در آن زمان هم، صحبتشان درباره فضا بوده است. برمر کوتاه نیامد و بعدا در توییتی گفت: ماسک به من گفت با پوتین و کرملین مستقیما درباره اوکراین صحبت کرده است. او حتی به من گفت خط قرمز کرملین چه چیزی است.

جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید در واکنش به تماس احتمالی بین ماسک و پوتین، گفت: صحبت درباره مکالمه بین ماسک و پوتین را به خود او واگذار می‌کنم. روشن است که ماسک نماینده دولت آمریکا در چنین گفتگو‌هایی نیست.

سلبریتی‌های جور واجور همواره وارد مسائل سیاسی و سیاست خارجی شده اند. دنیس رادمن، ستاره سابق بسکتبال آمریکا در پیونگ یانگ با کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی ملاقات کرده است.

اما نفوذ دیجیتالی که با ثروت وسیعی که طبق شاخص میلیاردر‌های بلومبرگ، حدود ۲۰۹ میلیارد دلار است، حمایت شده، باعث شده است نفوذ ایلان ماسک بسیار فراتر از این ستاره بستکبال باشد.

شرکت اسپیس ایکس برنده قرارداد‌های پنتاگون برای پرتاب ماهواره امنیت ملی شده و کارخانه شرکت خودروسازی برقی تسلا موتورز ماسک در شانگهای، بزرگترین کارخانه این شرکت است و مهمتر از همه، وی اعلام کرده است خرید شرکت شبکه اجتماعی توییتر که ابتدا در ماه مه اعلام شده بود، را دنبال می‌کند.

به گفته بتمن، میلیاردر‌ها اغلب تلاش می‌کنند در گفتمان عمومی در امور جهانی تاثیرگذاری کنند. شاید بجز دونالد ترامپ، ایلان ماسک تنها فرد فوق العاده پولداری باشد که بواسطه قدرت فرهنگی شخصی خود، مکالمات را مستقیما شکل می‌دهد.

جنجال اخیر بر سر استارلینک، پس از درگیری توییتری اخیرش با اوکراین روی داد. ماسک هفته گذشته در توییتی پیشنهاد کرده بود اوکراین منطقه‌ای که روسیه مدعی شده به خاک خود ضمیمه کرده است را واگذار کند تا جنگ خاتمه پیدا کند.

نخست وزیر سابق فنلاند اظهار کرد مداخله ماسک، او را "احمق مفید پوتین" می‌سازد. ملنیک، دیپلمات اوکراینی با منشن کردن ماسک در توییتر، فحش رکیکی به او داد و گفت: گمشو پاسخ کاملا دیپلماتیک من به تو است.

ماسک روز جمعه گفت شرکت اسپیس ایکس نمی‌تواند هزینه استارلینک در اوکراین را برای همیشه تقبل کند و فعالیت این سرویس در اوکراین برای اسپیس ایکس تاکنون ۸۰ میلیون دلار هزینه داشته است. وی بعدا توییتی ارسال و اعلام کرد روسیه به دنبال نابود کردن استارلینک است و او باید منابع عظیمی را برای دفاع از این سرویس اختصاص دهد.

هنگامی که از ماسک درباره علت هشدار درباره استارلینک سوال شد، وی به شوخی گفت: فقط توصیه ملنیک را دنبال کرده است.

میخائیلو پودولیاک، مشاور رئیس جمهور اوکراین در اظهاراتی که منعکس کننده عدم تمایل سران اوکراین برای وارد شدن به جنگ توییتری با ایلان ماسک بود، در توییتی نوشت: بیایید صادق باشیم. دوست داشته باشیم یا نه، ایلان ماسک به ما کمک کرد در حساس‌ترین برهه جنگ، دوام بیاوریم. ما راه‌کاری خواهیم یافت تا استارلینک همچنان فعالیت کند. انتظار داریم ماسک اتصال ثابت را تا زمان پایان مذاکرات فراهم کند.

ماسک روز شنبه از اظهارات اخیرش عقب نشینی و اعلام کرد سرویس استارلینک را به رایگان برای اوکراین فراهم خواهد کرد؛ در حالی که شرکت‌های دیگر میلیارد‌ها دلار مالیات دهندگان را دریافت می‌کنند.

ماسک همچنین در اظهاراتی به روزنامه فایننشیال تایمز پیشنهاد کرد تایوان موافقت کند به منطقه اداری ویژه چین تبدیل شود و مقامات تایوانی را خشمگین کرد و باعث شد وزیر دفاع این جزیره اعلام کرد ارتش، دیگر محصولات تسلا را خریداری نخواهد کرد. حدود ۲۵ درصد از درآمد شرکت خودروسازی تسلا از چین است.

اظهارات ماسک قطعا به مذاق سفیر چین در واشنگتن خوش آمد و او در رشته توییتی، از ماسک تمجید کرد چرا که اظهاراتش، با تمایل پکن برای الحاق تایوان به چین همخوانی داشت.