تردید در بورس

با وجود کاهش غیرمنتظره فاصله نوسان‌های قیمتی در بازارسهام به‌نظر می‌رسد روند بازار یادشده با تغییرات غیرقابل پیش‌بینی مواجه باشد. در روز‌های گذشته از روند صعودی که شاخص‌کل بورس درپیش گرفته بود، کاسته شد به‌طوری که جریان دادوستد‌های مزبور همراه با ریزش و نوسان ادامه یافت، اگرچه اصلاح قیمت همزمان با روند‌های صعودی بیانگر جریان طبیعی معاملات است، با این حال هرچه فاصله نوسان‌ها به هم نزدیک‌تر شود احتمال خروج بورس از مدار صعودی نیز بیشتر خواهد بود. برهمین اساس به نظر می‌رسد با توجه به شواهد کنونی نتوان به صعود ادامه‌دار شاخص امیدوار بود. همان‌طور که ملاحظه شد از هفته دوم آبان ماه بازارسهام به دلیل برخی حمایت‌های سیاستگذار از مسیر فرسایشی که درپیش گرفته بود، منحرف شد و توانست طی این مدت وارد ابرکانال ۴/ ۱میلیون واحد شود؛ با توجه به اینکه بازار‌های رقیب نیز طی این مدت سطوح قیمتی جدیدی را به‌ثبت رساندند.

برخی سرمایه‌گذاران با تقسیم سرمایه خود در بازار‌های مختلف وارد فاز جدیدی از سرمایه‌گذاری شدند، این در حالی است که آمار‌ها نشان می‌دهد در ۴ماه متوالی (از تیر تا پایان مهرماه) بخش بزرگی از پول‌های خارج‌شده از تالارشیشه‌ای وارد بازار‌های غیرمولد شده‌است. حرکت در خلاف مسیر یادشده با استناد به سناریوی «عدم توافق برسراحیای برجام» سبب شد تا بورس تهران به‌دنبال روند صعودی قیمت‌ها در دو بازار دلار و طلا به کانال‌های بالاتر دست پیدا کند، اما چرا سرمایه‌گذاران نسبت به این بازار دست به‌عصا حرکت می‌کنند؟ عقبگرد ناگهانی بورس از فضایی رخوت‌انگیز و رکودی آنهم بدون اثرگذاری دلایل بنیادی بر شائبه «تغییر مسیر براساس حمایت دستوری» بیش از پیش می‌افزاید. این موضوع در کنار وضعیت مبهم متغیر‌های اثرگذار بیرونی منجر به تشدید تردید درمیان سرمایه‌گذاران شده‌است.

به این‌ترتیب سرمایه‌گذار ترجیح می‌دهد در شرایطی که بازار‌های سرمایه‌گذاری با تعدد ریسک‌های مختلف دست‌به‌گریبانند، سراغ بازاری برود که با حداقل ریسک‌های داخلی و بیرونی روبه‌رو است. در این میان بورس تهران با توجه به شهرتی که در ریسک بالا یافته، صاحبان سرمایه را از خود دور می‌کند. آنطور که شواهد نشان می‌دهد سهامداران معمولا در مواجهه با چنین شرایطی به سمت در‌های خروج هدایت می‌شوند. از این‌رو در صورت کاهش فاصله نوسان‌ها به مرور بازار به روال سابق بازخواهد گشت. فارغ از این موضوع از آنجا که شرایط اقتصادی کشور زیادی مبهم است، نمی‌توان از فعالان اقتصادی انتظار داشت نسبت به ریسک بالای بازار سهام چشم‌پوشی کنند، اما موضوع مهمی که در این میان می‌تواند بسیار تعیین‌کننده باشد آن است که در ماه‌های آینده به مرور بر میزان ریسک‌پذیری بازار‌های دارایی به‌خصوص بورس افزوده می‌شود. به‌طور حتم همزمان با بالاگرفتن مباحث مرتبط با کسری بودجه، آمار‌های مربوط به نقدینگی و تورم و افزایش گمانه زنی‌ها درخصوص دستکاری نرخ بهره ممکن است بازار‌های دارایی وارد مسیری متفاوت از مسیرکنونی شوند.