مطالب بسیاری در انتقاد از وابستگی کشور به اقتصاد نفتی مطرح میشود و بسیاری از مسوولان، کارشناسان و صاحبت نظران بر این عقیده هستند که بزرگترین مشکل کشور اقتصاد نفتی است و اگر ذخایر نفت و به تبع آن وابستگی به نفت نبود، مانند بسیاری از کشورهای دیگر همچون هلند یا دانمارک که اقتصادشان را بر محورهای دیگری بنیان گذاشتند و موفقتر هستنند، ایران نیز میتوانست موفق باشد. اما دیدگاههایی در مخالفت با این نظریه مطرح است و نفت را برای کشور بسیار مهم توصیف میکنند.
رئیس انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت ایران (استصنا) با انتقاد از کسانی که به داشتن ذخایر نفتی و اقتصاد نفتی ایراد میگیرند گفت: منابع و معادن از جمله ذخایر نفتی، از مواهب الهی هستند که نصیب همه کشورها نشده، در حالی که نگاه محبت آمیز خداوند به مردم ایران بوده که این حجم از نفت و گاز نصیب کشور ما شده است.
احسان ثقفی در گفت و گو با خبرنگار پول نیوز با تاکید بر اینکه اگر نفت نداشتیم، وضعیت ما به هیچ عنوان بهتر از امروز نبود گفت: کافی است به آن بخشهایی از اقتصاد که از درآمدهای نفتی متحول شده نظر کنیم تا متوجه نقش نفت و اقتصاد نفتی بر کشور باشیم.
وی با تاکید بر اینکه ایراد ما از داشتن داشتن نفت نیست، بلکه ایراد از نبودن مدیریت صحیح و بهره گیری از ثروت نفت است گفت: اگر این اندازه از درآمدهای نفتی را بدرستی مدیریت میکردیم و با این درآمدها زیرساختها را تقویت میکردیم، امروز مانند بسیاری از کشورها که درآمدهای نفتی را در مسیرهای درست به جریان انداختند، وضعیتی بسیار مناسبتر از امروز داشتیم.
رییس استصنا با یادآوری این که بیش از ۱۰۰ سال است با شناسایی طلای سیاه، صنعت نفت در ایران آغاز شد گفت: اگر در این دوره طولانی مدیریت صحیحی بر اقتصاد نفتی کشور حاکم بود و میتوانستیم از درآمدهای نفتی بدرستی بهره بگیریم، امروز این تفکر حاکم نمیشد کهای کاش نفت نداشتیم.
وی با اعلام اینکه بارها در نشستهای مختلف با افتخار تاکید میشود کهای کاش نفت نداشتیم گفت: اگر نفت و درآمدهای نفتی را سرمایه کرده بودیم و هرگز بدون حساب و کتاب آن را هزینه نمیکردیم، وضعیت اقتصادی و سطح رفاه اجتماعی کشور به مراتب بالاتر از چیزی بود که امروز در آن قرار داریم.
ثقفی با اعلام اینکه نفت و صنعت نفت باعث ایجاد صنایع دیگری شده که هر کدام تاثیرات مثبتی بر اقتصاد کشور گذاشته است گفت: صنعت نفت باعث کارآفرینی میشود، اشتغال ایجاد میکند و زنجیرهای است که اگر کنار هم قرار بگیرد، میتواند تحول آفرین شود.
وی با اعلام اینکه صنعت نفت دستاوردهای بسیاری برای کشور داشته و اگر بدرستی مدیریت شود همچنان میتواند دستاوردهای مهم دیگری داشته باشد گفت: تعجب میکنم که با وجود اینهمه امتیاز و دستاوردی که نفت برای کشور ما داشته و از این به بعد نیز خواهد داشت، چگونه عدهای به انتقاد غیر منصفانه از نفت و صنعت نفت میپردازند و در این شرایط به جرات میتوان ادعا کرد صنعت نفت مظلوم واقع شده است.