زمستان، وارونگی هوا، آلودگی، بیماریهای قلبی و تنفسی و مرگ اتفاقاتی است که همه ساله به صورت دومینو وار در کشورمان اتفاق میافتد و این سوال مطرح میشود که چرا چاره جویی نمیشود. اما آنچه باعث آلودگی هوا میشود به دو بخش متحرک و ساکن تقسیم بندی شده که ۷۰ درصد آلایندهها مربوط به منابع متحرک و ۳۰ درصد مربوط به منابع ساکن ناشی از ذرات تولید شده آلاینده در هواست. منابع متحرک به طور متداول مربوط به وسایل نقلیه است که در دو قالب بنزینی و دیزلی یا گازوئیل سوز دسته بندی میشوند که حدود ذرات معلقی (اولیه) که ناشی از تردد وسایل نقلیه تولید میشود، حدود ۶۰ درصد است. در این بین ۶۰ درصد ذرات اولیه تولیدی مربوط به خودروهای دیزلی و ۱۲ درصد خودروهای بنزینی شامل موتورسیکلت و سواریهاست.
آلودگی نیازمند مدیریت
این اعداد و ارقام وحشتناک نشان میدهد که تا چه اندازه خودروها در آلودگی هوا تاثیرگذار هستند. با نگاهی به تولید موتورها و کاهش شدید مصرف سوخت، متوجه میشویم که تمامی جهان نسبت به خطرات آلایندگی خودروها حساس هستند و به همین دلیل همه روزه خودروهایی تولید میشود که مصرف کمتری دارند، هرچند کم مصرف بودن خودرو، تاثیرات اقتصادی نیز به همراه دارد، اما در شرایطی که جان انسانها تهدید میشود، اقتصاد در رتبه بعدی قرار میگیرد.
چالش خودروهای پرمصرف
با نگاهی به خودروهای داخلی، متوجه میشویم که مصرف سوخت یکی از جدیترین چالش خودروهای داخلی است و مهمتر اینکه پس از گذشت مدتی، میزان مصرف این خودروها افزایش مییابد و باعث آلودگی بیشتر میشود. به همین دلیل لازم است در تولید موتور خودروهای داخلی، جدیت بیشتری صورت بگیرد.
اهمیت استفاده از گاز به جای بنزین
برای آنکه آلودگی خودروها را کاهش دهیم، یکی از مهمترین راهکارها، گازسوز کردن خودروهاست. سوخت گاز آلودگی بسیار کمتری دارد. سوخت CNG نسبت به سایر سوختهای هیدروکربنی، پایینترین نسبت کربن به هیدروژن (۱ اتم کربن در مقابل ۴ اتم هیدروژن) را دارد، بنابر این سوختن آن کربن کمتری بر جای گذاشته و در خودروهای گازسوز به علت کاهش قابل ملاحظه این رسوبات (کربن) در منطقه احتراق، ورودی سوپاپها، سرپیستونها و شیارهای رینگها، امکان گریپاژ کردن قطعات به مراتب کاهش یافته و به علت کاهش قابل ملاحظه رسوبات کربن و آلایندههای خروجی، روغن موتور و فیلتر نسبت به سوخت بنزین تمیزتر باقی میماند و زمان تعویض آنها و در نتیجه هزینه عملیاتی موتور گاز سوز نیز کاهش مییابد که تمامی موارد ذکر شده نشان دهنده افزایش عمر مفید خودرو در هنگام استفاده از سوخت CNG نسبت به سوخت بنزین و همچنین LPG است.
رتبه بالای ایران در ذخایر گازی
مهمترین دلیلی که اثبات میکند باید به سوی گازسوزکردن خودروها برویم، ذخایر گازی ایران است. بر اساس دادههای گزارش چشم انداز انرژی شرکت بریتیش پترولیوم، ایران با ۳۳.۵ تریلیون مترمکعب، بیشترین مقدار ذخایر تثبیت شده گاز طبیعی در جهان را در اختیار دارد. از سوی دیگر مصرف روزانه بنزین در حال افزایش است و روند افزایش مصرف نشان میدهد که هرچقدر پالایشگاه بسازیم، تامین نیاز داخل همچنان چالشی جدی است. به همین دلیل گازسوز کردن خودرو اهمیت ویژهای دارد و باید با جدیت در دستور کار قرار گیرد.
بیشتر بخوانید: خودروی جنجالی بورس کالا بالاخره کشف قیمت شد
خودروهای کم مصرف سایپا
در ایران شرکتهای خودروساز بسیاری فعال هستند که سایپا و ایران خودرو در صدر قرار دارند و بیشترین خودرو مورد نیاز کشور را تولید میکنند. اما سایپا تولیدکنندهای است که به خودروساز کم مصرف معروف است. با این وصف سایپا برای مدیریت مصرف و کاهش آلایندگی برنامه ریزی کرده و سال آینده باید در انتظار خودروهایی باشیم که موتور کم مصرف تولید میکند.
گازسوز در دستور کار
بدلیل اهمیتی که خودروهای گازسوز دارد، مدیرعامل گروه خودروسازی سایپا در مراسم امضای تفاهم نامه همکاری با شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران گفت: یکی از سیاستهای گروه خودروسازی سایپا در یک سال اخیر ایجاد زیرساخت برای تولید خودروهای سیانجی سوز است که مصرف سوخت کمتر و آلایندگی پایینتر خواهد داشت. محمدعلی تیموری افزود: تولید ۱۰۰ هزار خودرو سواری ساینا دوگانهسوز در سال آینده در دستور کار قرار دارد که با توجه به پتانسیل و منابع گازی کشور تولید خودروهای CNG نقش مهمی در کاهش آلایندگی خواهد داشت.
نیسان دوگانه سوز دو کپسوله
مدیرعامل گروه خودروسازی سایپا با اعلام اینکه در سال آینده ۶۵ هزار خودروی نیسان دوگانهسوز CNG) و بنزینی) در برنامه تولید سایپا قرار دارد گفت: نیسانهایی با ظرفیت حجمی بزرگتر و دوگانهسوز به منظور حمل بار بیشتر طراحی و در دست ساخت است که با تعبیه دو کپسول گازی سی ان جی روی شاسی، قابلیت ۴۸۰ کیلومتر پیمایش را دارد.
ون ۱۴ نفره دوگانه سوز
تیموری از ساخت ون ۱۴ نفره دوگانهسوز دو کپسوله با ۴۰۰ کیلومتر پیمایش در سطح شهر خبر داد و گفت: این ون برای مسیرهای شهری ساخته شده و میتوان برخی از مسیرهای اتوبوس را با این ونها جایگزین کرد. همچنین کارهای تحقیقاتی موتور M۱۵ پلاس در شرکت مگاموتور برای خودروهای فعلی پایان یافته و در مرحله تولید انبوه قرار دارد و در خردادماه سال آینده به بازار عرضه خواهد شد. مدیرعامل سایپا با بیان اینکه به دلیل کاهش مصرف بنزین، ترکیب تولید به سمت خودروهای CNG خواهد رفت، افزود: موتور M۱۵ پلاس در مقایسه با موتور فعلی یک لیتر بنزین کمتر مصرف خواهد کرد. همچنین موتور M۲۴ جدید نیز ۲ لیتر از موتور قبلی مصرف کمتر دارد و در سال آینده برای خودروهای گروه سایپا تولید خواهد شد.
تولید خودرو هیبریدی
وی از انعقاد اولین قرارداد تولید موتورهای هیبریدی خبرداد و گفت: تا ۲ سال آینده خودروها با موتوری تولید خواهد شد که ۸۰ درصد ساخت داخل هستند و علاوه بر سیانجی سوز، هیبریدی هم خواهند بود. همچنین خودرو جدید آریا با موتور GDI با گارانتی ۵ ساله به بازار عرضه خواهد شد و تلاش خواهیم کرد که کیفیت را در محصولات جدید به نحوی بالا ببریم که بتوانند همه استانداردها را دریافت کنند.
سیاستگذاری کلان
هدف از امضای تفاهمنامه گروه خودروسازی سایپا و شرکت ملی و پالایش نفت ایران، کاهش مصرف بنزین، کاهش آلایندگی محیط زیست، تضمین پایداری تامین سوخت و استفاده از سوخت ارزان قیمت CNG در تولید موتورهای این گروه خودروساز است. نکته مهمی که در سیاست جهانی وجود دارد، حذف خودروهای بنزینی تا ۲۰۳۵ است و سایپا با این دست فرمان به سوی جهانی شدن گام بر میدارد و به نظر میرسد با تولید موتور هیبریدی، بزودی منتظر روزهای بهتر برای این خودروساز بزرگ کشور باشیم.