اخیرا به گفته مسئولان مربوطه طرح وام مسکن جوانان از ۲ میلیارد تومان به ۴ میلیارد تومان افزایش یافته است افزایشی که شاید در ظاهر برای بسیاری از متقاضیان جذاب باشد، اما احتمالا برخی از متقاضیان نداند که این تسهیلات بعد از ۱۵ سال به جوانان پرداخت میشود و با توجه به افزایش نرخ تورم بعد از ۱۵ سال ارزش این تسهیلات شاید برابر با ۴۰ میلیون تومان باشد. برای حل معضل مسکن و یا کاهش تورم مسکن راهکارهای علمی و اساسی را بررسی می کنیم.
از «کنترل قیمت مسکن با حذف قیمت زمین و عرضه آن توسط دولت»، «جلوگیری از سوداگری در بازار مسکن» و «ساخت مسکن یک طبقه به روش تدریجی» به عنوان سه راهکار اساسی برای رفع معضل مسکن نام برده میشود، اما واقعیت این است که ریشه جهش قیمت زمین و مسکن، همچون جهش قیمت سایر کالاها طی ۵ سال اخیر، در جهش شاخص قیمتها (تورم) نهفته است.
تورم نیز ریشه در کسری بودجه دولت و سیاستهای آن دارد. از این رو، اگر چه میتوان برای اجرای چنین راهکارهایی اثر اندکی متصور شد، اما در واقع، تا زمانی که فضای اقتصاد کلان از طریق اصلاح مکانیسمهای تورم زا به آرامش و ثبات نرسد، شاهد تغییر اساسی در رفع معضل مسکن نخواهیم بود. بر اساس اطلاعات مرکز آمار، قیمت زمین و مسکن طی سالهای ۱۳۹۳ تا سال ۱۴۰۰ از نرخ تورم پیشی گرفته و این حوزه به پیشرانی برای افزایش فشار معیشتی به خانوادهها بدل شده است.
بخش مسکن را از جمله مهمترین بخشها در برنامه توسعه یک کشور به حساب میآید و دارای ابعاد اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی قابل توجه است. در این رابطه به واسطه تورمهای مزمن و بالا و درنتیجه افزایش قیمت مسکن، بعد اقتصادی این کالای اساسی در حال حاضر پررنگتر از گذشته شده است.
به گزارش فارس، بر اساس دادههای منتشره از سوی مرکز آمار ایران، هزینه مسکن بزرگترین هزینه خانوار در طول زندگی تلقی میشود. در حال حاضر سهم مسکن در سبد هزینه خانواده در برخی شهرها به بالای ۶۰ درصد رسیده است. شواهد عینی افزایش قیمت اجارهبها و کاهش قدرت خرید مسکن نیز این موضوع را ثابت میکند. سهم بالای مسکن در سبد هزینه خانواده باعث شده است حتی تغییرات کوچک قیمت مسکن و اجاره، تاثیری بزرگ بر هزینهها داشته باشد. از طرف دیگر سهم ۳۰ درصدی مسکن در محاسبه تورم عمومی، آن را به عاملی تبدیل کرده که افزایش قیمت ان باعث افزایش تورم شده و در صورت کاهش قیمت میتواند به عنوان لنگر تورمی عمل کند.
سقف تسهیلات وام مسکن جوانان دو برابر شد
بر این اساس علی عسکری سرپرست بانک مسکن در خصوص این تسهیلات گفت: به لحاظ شرایط اقتصادی حاکم بر کشور و شرایطی که مسکن پیدا کرده ما در طرح قبلی سال گذشته حداکثر سقفی که میتوانستیم برای مسکن جوانان در شهر تهران تخصیص دهیم دو میلیارد تومان بود.
اوافزود: با توجه به دستورالعملی که برای این بسته حمایتی برای وام مسکن جوانان داشتیم و در شهرهای مراکز استانها و شهرهای بالای ۲۰۰ هزار نفر ۱.۵ میلیارد تومان و در سایر شهرها ۱.۴ میلیارد تومان بود و این یک مقدار متناسب با شرایط تورمی سقف لازم برای تأمین مسکن نبود، بنابراین این سقف امسال تقریباً دو برابر شد.
وی ادامه داد: بر اساس تصمیمهای گرفته شده این عدد برای شهر تهران برای سپرده گذاری ۱۵ ساله ۴ میلیارد تومان، مراکز استانها و شهرهای بالای ۲۰۰ هزار نفر ۳.۴ میلیارد تومان و سایر شهرها ۲.۸ میلیارد تومان افزایش پیدا کرد تقریباً چیزی حدود ۲ برابر سال قبل تسهیلات بیشتر شده است. بر اساس این بسته تسهیلاتی، جوانانی که تمایل به بهره مندی از این تسهیلات را دارند دست آنها بازتر میشود.
براساس این گزارش بررسیهای میدانی هم حاکی از آن است که بسیاری از متقاضیان از این تسیهلات راضی هستند، اما اعلام میکنند که باید مدت زمان پرداخت این تسیهلات کمتر باشد چراکه بعد از ۱۵ سال شرایط تورمی باعث کاهش یافتن ارزش این مبلغ میشود.
وام مسکن جوانان که توسط بانک مسکن پرداخت میشود همانند یک پس انداز است که به طور معمول توسط پدر و مادرها صورت میگیرد، اما در چنین شرایط اقتصادی با توجه به افزایش چشمگیر نرخ مسکن در تهران و سایر شهرها این ۴ میلیارد تومان در آن دوره چندان اثر بخش نخواهد بود.
این تسهیلات با توجه به رشد نجومی قیمت مسکن برای امسال میتواند پاسخگو نیاز متقاضیان باشد و در شرایط قیمتی کنونی هم با این میزان تسهیلات میشود بین ۵۰ تا ۷۰ متر واحد مسکونی خریداری کرد بنابراین به نظرم من باید دولت برنامه دیگری را برای خانه دار کردن متقاضیان در دستور کار قرار دهد.
با توجه به آنکه میانگین قیمت مسکن در حال حاضر در تهران بین ۵۰ تا ۶۰ میلیون تومان طبق آخرین آمار بانک مرکزی است بنابراین با ۴ میلیارد تومان میشود ۶۰ متر مسکن در یکی از مناطق متوسط تهران خریداری کرد که البته در چنین شرایطی اجرای پرداخت تسهیلات خرید مسکن به متقاضیان میتواند بسیار بر آرامش بازار مسکن و همچنین کنترل نرخ تورم اثر گذار باشد.
طرح وام مسکن جوانان بازار مسکن را رونق میبخشد
در همین رابطه حسن محتشم کارشناس بازار مسکن گفت: پرداخت تسهیلات خرید مسکن جوانان یکی از قدیمیترین طرحهای بانک مسکن است که امسال مبلغ آن از ۲ میلیارد تومان به ۴ میلیارد تومان رسیده است و این خود میتواند بر بازار مسکن بسیار اثر گذار باشد.
او ادامه داد: این طرح در قالب یک پس انداز است که توسط خانواده صورت میگیرد و با تسهیلات خرید مسکن متفاوت است که اجرایی شدن آن با توجه به شعار سال زمینه ساز رونق تولید و کنترل نرخ تورم در بازار مسکن میشود.
این کارشناس بازار مسکن گفت: در حال حاضر در شرایط کنونی که بانکها باید در حوزه پرداخت تسهیلات مسکن همکاری داشته باشند تنها بانک مسکن در این حوزه ورود کرده و سایر بانکها همکاری چندانی نداشته اند که این اقدام باید توسط بانک مرکزی پیگیری شود.
با توجه به این که در بخش مسکن میزان تورم در مقایسه با سایر بخشها بنابر آمار اعلامی بیشتر است بنابراین باید تدابیر لازم برای کنترل قیمتها و همچنین افزایش رشد تولید در دستور کار قرار گیرد تا جوانان راحتتر و با دغدغه و درگیری کمتر بتوانند صاحب مسکن شوند.